Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 145

શાહર
૧૧૮૦
દહ-સ્થ
ગીરી.”
દેશદ્ધાર . [સં. રેરા +-૩] દેશને ઊંચે લાવવાની ક્રિયા દેહ ધારી વિ. [સં. દેહ ધારણ કરનાર (જીવાત્મા), શરીરી દેશદ્ધારક વિ. [સ, ઢેરા + રહ્નાલ] દેશના ઉદ્ધાર કરનાર, દેહ-પાત છું. [સં.] દેહનું પડી જવું એ, મરણ, મૃત્યુ દેશને ઊંચે લાવો આપનાર
દેહ-પ(-પિં)જર (-૫(-પિગુજ૨) ન. [સં] દેહરૂપી પાંજરું. દેશનતિ સ્ત્રી, સિં, હેરા ઉન્નત્તા જાઓ “દેશદય.” (૨) હાડપિંજર દેશપકારક લિ. [સં. + ૩પ-1], દેશપકારી વિ. દેહ-પીઠા સ્ત્રી. [સં.] શરીરને થતું શારીરિક દુઃખ [ + સં. સવારી. પું.] દેશને લાભ કરનારું
દેહ-પ્રકૃતિ સ્ત્રી. (સં.] દેહને સ્વભાવ, શરીરની તાસીર દેશ્ય વિ. [સં] જુએ “દેશી(૧-૨-૩), “હરિજનસ.' દેહ-બંધ (બંધ) મું. [સં.] શરીરને બાંધો, કાઠું [સમઝ દેસ, કાર છું. [સં- હેશ દ્વારા] જુઓ “દેશી (૬).” દેહ-બુદ્ધિ સ્ત્રી. [સં. “દેહ જ હું આત્મા છું' એવા પ્રકારની દેસા(શા)ઈ પું. [સં. -fa> પ્રા. ટ્રેનમ] મહેસલ દેહભાન ન. [સં] શરીરના રક્ષણ માટે રખાતે ખ્યાલ
એકઠું કરનાર મેગલાઈ સમયને અમલદાર. (૨) એ ધંધાને દેહભાવ પું. [સં.] જ એ “દેહ-બુદ્ધિ.' કારણે પડેલી અટક અને એનો પુરુષ. (સંજ્ઞા.) (૨) ગુજર દેહ-માન' ન. [સં. .] શરીર વિશેનું અભિમાન રબારીનું સંબોધન
દેહમાન ન. [સં.] દેહનું કદ, કાઠું દૈસા-શાઈ ગીરી જી, [+કા.1 દેસાઈ ને ધંધો કે હેદો દેહમાની વિ. સિં..] દેહનું અભિમાન રાખનારું દેસા(-શ)ઈ-
દરી સ્ત્રી. [ + જુઓ “દરી.] મહેસુલ દેહયષ્ટિ સ્ત્રી, (સં.] શરીરરૂપી લાકડી, શરીરની હાંઠી, એકઠું કરવાના બદલામાં દેસાઈ ને મળતી હતી તે હકસી (હકીકત) શરીર, સુકેમળ હાંડી દેસા(-શા)ઈ-વટું ન. [+ ગુ. ‘વ’ ત..] જુઓ “દેસાઈ દેહ-યાત્રા સ્ત્રી. [સં] ગુજરાન, ભરણ-પોષણ, શરીર-નિર્વાહ
રિહેવાને લત્તો દેહરખું વિ. સિં, + જુએ “રાખવું” + ગુ. ‘ઉં' કું. પ્ર.] દેસા(-શ) વગે . [+જુઓ વગો.'] દેસાઈ એને શરીરની સાચવણ રાખનારું, શરીરને સંભાળીને કામ કરદેસાખ જુઓ “દેશાખ.”
નારું, જાત-૨ખું દેસા(-શા)ણ (-૩) . [જ દેસાઈ ' + ગુ. “અણુ” દેહ-લગ્ન ન. [સં.] મનથી ન જોડાયેલાં-માત્ર શરીરથી જ ત.પ્ર.] દેસાઈની સી. (૨) દેશમાં નીપજેલી ઉત્તમ પ્રકારની જોડાયેલી લગ્નસ્થિતિ, દેહ તરફની આસક્તિથી કે મેહથી ગાય-ભેંસ
કરાયેલું લગ્ન દેસાવાલ,-ળ જ “દિશાવાલ.”
દેહલડી સ્ત્રી [સં. ઢ + ગુ. ‘ડું સ્વાર્થે ત... + ગુ, “ઈ' દેટ કું. [૪ ઓ “દેશ-વટ.1 જાઓ “દેશવટો.
પ્રત્યય + ‘લ' મધ્યગ] દેહ, કાયા, (પદ્યમાં.) દેસેત છું. [સં. રેશ-પુત્ર>પ્રા. ટ્રેલવ7] (લા.) ગરાસિયે દેહ-લતા સ્ત્રી. [સં] (લા.) દેહરૂપી વેલ, સુકોમળ શરીર, જાગીરદાર
દેહ-ચષ્ટિ
[દેહની શોભા દેહ' . [સં.] શરીર, તન, કાયા, બદન.[, છૂટ (રૂ.પ્ર) દેહલાલિત્ય ન. [સં] શરીરનું સુડોળપણું, શરીર-સોંદર્ય, મરણ થવું. ૦ , ૦ ત્યાગ કરે, ૦ મક(રૂ.પ્ર.) દેહલિ(લી) સ્ત્રી. [સં] ઉંબરે મરણ પામવું. ૦ ધર, ધાર (રૂ.પ્ર.) જન્મ પામવા. દેહલિ(-લી) દી૫, ૦ ક [સં.] ઉબર ઉપર મૂકેલે દીવા. ૦ને ભાડું આપવું (રૂ.પ્ર.) ભોજન કરવું. ૦ ૫ (રૂ.પ્ર.) [ ૦વાય (.પ્ર.) વચ્ચે ઉંબરા ઉપર મુકાયેલે દીવો
વિસ્તાર (ઉ.પ્ર.) દેહનું ભાન ભૂલી જjી પ્રદેશ અંદર બહાર બેઉ સ્થળે પ્રકાશ આપે છે એવી પરિસ્થિતિ, દેહ [૫. [., સં. રેરા નગરોની બહાર ગામડાંને દેહ-વટ કિ.વિ. [સં. દ દ્વારા] બધી દિશામાં. (૨) (લા.)૨ફેદકે દેહડી સ્ત્રી. [સં. ઢેઢ + ગુ. ‘ડું સ્વાર્થે ત... + “ઈ” સ્ત્રીપ્રત્યય.] જુઓ “દેહ,' (પધમાં.)
દેહ-વહલરી સ્ત્રી. [સં] જુઓ “દેહ-લતા ' • દેહત્યાગ કું. [સં.] મરણ, મૃત્યુ, અવસાન, મેત દેહ-વાદ ! સિ.] શરીર અને આત્મા અભિન્ન છે-દેહ જ દેહદમન ન. [૪] શારીરિક તપશ્ચર્યા
આત્મા છે એ મત-સિદ્ધાંત દેહ-દશી વિ. [સ,j.) ભૌતિકવાદી, મટરિયાલિસ્ટ (કિ. ૫) દેહવાદી વિ. [સંપું.] હવાદમાં માનનારું [લજી" દેહ-દશા સ્ત્રી. [સં.] શરીરની હાલત
દેહ-વિદ્યા સ્ત્રી. [સં.] શરીર-શાસ્ત્ર, દેહધર્મ-વિદ્યા, ‘ફિઝિયોદેહઠ (-૩) ૫. [સં] શરીરને અવશ્ય ભોગવવાનાં દુઃખ (૨) શારીરિક સજ્જ
દેહ-વિસર્જન ન. [સં] જુઓ “રહ-ત્યાગ.” દેહદાર વિ. પું. [૩] રહાત મુખી, ગામડાનો પટેલ દેહ-શુદ્ધિ સ્ત્રી. સિં] દેહને લાગેલાં માનસિક શારીરિક દેહદારી સ્ત્રી. કિ.] મુખી પટેલને પગાર
પાપોનાં વિધિપૂર્વકનાં પ્રાયશ્ચિત્ત કે પ્રાયશ્ચિત્તોથી શુદ્ધ કરદેહ-દાહક વિ. [સં.], દેહ-દાહી વિ. [.પં.1 શરીરમાં વાની ક્રિયા
[આપવાનું કાર્ય બળતરા પેદા કરનારું [શરીરનો ગુણધર્મ દેહ-સંવર્ધન (-સંવર્ધન) ન. [સં] દેહને વધારવાનું–પિષણ દેહધર્મ છું. [સં] શારીરનાં સ્વાભાવિક કાર્ચ. (૨)
દેહ-સંશોધક (-સાધક) વિ. [સં.] દેહમાં રહેલા માનસિક દેહધર્મ-વિઘા સ્ત્રી. [૩] શરીરવિદ્યા, “ફિઝિયોલેજી' શારીરિક દોષોને ખેળીને શુદ્ધ કરનાર દેહધારક વિ. [સં.1 શરીરને અંદરથી પકડી રાખનાર (હાડકાં) દેહ-સંશોધન (-સાધન) ન. સિં.] દેહ-શુદ્ધિ માટેની પ્રક્રિયા
દેહ-ધારણ ન. [સં] શરીરને ટકાવી રાખવું એ, શરીર-રક્ષા દેહ-સ્થ શ્રી. [સં.] શરીરની અંદર રહેલું