Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 1150

સરહદી
૨૧૮૫
સરઠી
સરહદી વિ. [+ ગુ. “ઈ' ત...] સરહદને લગતું, સીમાડાને કામ કરનારી એક હિંદુ જ્ઞાતિ અને એને પુરુષ. (સંજ્ઞા) લગતું, સીમાડાનું
સરાધ ન. [ અ. અવ. તદ4] જુઓ “શ્રાદ્ધ.” સરહસ્ય વિ [સ.] રહસ્યવાળું, મર્મવાળું
સરા-ધરા સ્ત્રી. આથી અંત સર-હિસાબનવીસ, સરહિસાબનીસ . ફિ. + અર. + સરાધિયું ન. [જ “સરાધ' + ગુ. “છયું' ત.ક.] ભાદરવા ફા.) સરકારી હિસાબી ખાતાની ચકાસણી કરનાર મહિનાના અંધારિયાને શ્રાદ્ધ ગણાતો પ્રત્યેક દિવસ. મુખ્ય અમલદાર, “એકાઉન્ટન્ટ - જનરલ
(બ.વ. “સરાધેયાં' = શ્રાદ્ધપક્ષ) સર-હુકમ . જિઓ “સર હુકમ.'] ગંજીફાની રમતમાં સરા૫ ૫. [સ. રા૫, “નો પ્રક્ષેપ) જેઓ “શાપ.” હુકમની જાતનું સ્વીકારેલું પાનું
સરા-પરદો પં. [. સરા-પદં] સરદારને રહેવાનો તંબુ સરળ જ “સરલ.'
સરાફ છું. [અર, સરા] જએ “શરાફ.” સરંગ (સઃ૨૩) . [ફ. સરહ] વહાણ ઉપરને વડે સરાક સ્ત્રી. [અર. સરરાફી] શરાફને ધંધે ખલાસી, સારંગ, ટંડેલ
સરાફી વિ. [+ગુ. “ઈ' ત...] શરાફને લગતું. (૨) સરંગટો છું. જએ “સણગટ.”
પ્રામાણિક, વાજબી, બરાબર, ચોખું. ૦િ ધંધા (-ધબ્બો) સરંજામ (સર-જામ) છું. ફિ.] ઘર કે ધંધો ચલાવવાને (રૂ.પ્ર.) પ્રામાણિક ધંધે. ૦ ભાવ (રૂ.પ્ર.) નક્કી થયેલાં તેમ બીજી કઈ પણ પ્રવૃત્તિ - લડાઈ સુધ્ધાં માટેની સાધન- વાજબી ભાવ કે મૂલ્ય સામગ્રી. [ ઊતરવું (ક. પ્ર.) પાર ઊતરવું, છેડે પહોંચવું] સાફ . [અર. સમ્રાફ] શરાફ - બજાર સરેમી (સર-જામી) લેિ ફિ] સરંજામને લગતું. (૨) સરામણું ન. [ ઓ “સારવું' + ગુ. આમણ' કપ્રિ.] માલ ઉમરાવશાહી કે ગરાસદારી પદ્ધતિનું, “ફથડલ’
ઉપાડવાની ક્રિયા. (૨) માલ ઉપાડવાનું મહેનતાણું. (૩) સર ન. એક પક્ષી
શ્રાદ્ધ સરાવવાની ક્રિયા. (૪) શ્રાદ્ધ સરાવવાની બ્રાહ્મણને સરા સમ. તૃતિ, સંતવ, ધરવ
અપાતી દક્ષિણ
[જ “સરામણ(૧,૨).” સરા શ્રી. [સં. -સર દ્વારા મોસમ (ખાસ કરી સરામણી સી. જિઓ “સાર + ગુ. ‘આમણી” કુ.પ્ર.] લગ્ન-સરામાં જ.) (૨) પ્રવાહ, ધારા.
સરામણું ન. જિઓ “સારવું + ગુ. “આંમણું' કુપ્ર.] શ્રાદ્ધ સરા, ઈ . ફિ. સરા] ધર્મશાળા, મુસાફરખાનું સરાવવાની ક્રિયા. (૨) (લા) મદદ, સહાય (૨) શેરી, નાની પળ
સરાર દિવિ. ઉત્તરોત્તર. (ર) અ-ખલિત, લાગઠ, લગાતાર સરાઈ જએ “સુરાઈ '
સરાલ ન. [.] જુએ “શરાવ.” સરાઈ સી. ચારણનો એક પ્રકાર
સરાવડા(રા)વવું જ “સરાવવુંમાં. સરાઈ સી. જિઓ સારવું' + ગુ. “આઈ' કે પ્ર.] સરાવણું ન. [જ એ “સરાવવું' + ગુ. ‘અણું કુ.પ્ર.] આ
શ્રાદ્ધ સરાવવાની ક્રિયા. (૨) શ્રાદ્ધ સરાવવાનું મહેનતાણું. “સરામણું.' સરક(-ગ) (-કથ, -) સ્ત્રી. ચામડીમાં બેસી જાય તેવાં સરાવવું જ “સાર.' સરાવા કર્મણ ક્રિ. સરાવડાકાંટે કરચ પંપ વગેરે
(રા)વવું પુનઃ પ્રેસ.જિ. સરાકડે એ “સોખડે.”
સરાવ-સંપુટ (સંપુટ) [સ.] માટીનાં બે ચણિયાં સરાકતી અડી. [અર. શિરાક] ઈનામી જમીન ઉપરને વિરો સામસામાં રાખી એમાં ઔષધ મૂકથા પછી કપડ-છાંદ કરી સરાકી, -ખી તી. સૂતરની આંટી દેવા માટેની લાકડાની અગ્નિમાં પકવવા માટે ઘાટ પાતળી લાકડી રંગની છાંટવાળું સરાવાવું જ સરાવવું'માં.
[(૪) રાજી થવું સ-રાગ વિ. [સં.] રાગવાળું, આસક્તિવાળું. (૨) રંગીન, સરાવું એ “સારવુંમાં. (૨) કૃતાર્થ થવું. (૩) અંજાવું. સરા-જાહેર કિ.વિ. [જઓ “સરા + “જાહેર.] જાહેર રીતે, સરાવું ન. ધાતુના વાળાની ઝીણી ટુકડી સિરાર.” સરેઆમ, ખુલ્લું
સરાસર ક્રિ.વિ. ફિ.] લગભગ. (૨) સરેરાશ. (૩) જુએ સરાટ ૫. સરવી વાસ કે સ્વાદ (લલચાવે તેવા). (૨) સરાસરી (.વિ. ફિ.] લગોલગ, લગભગ. (૨) સરેરાશ રંધાયેલા કે સાંતળેલા પદાર્થ ખાવાથી યા સુંધવાથી જીભ સરાહ.. [અપ. સરદ, વિ. વખાણવા જેવું દ્વારા], કે નાક ઉપર થતી અસર
૦ને સ્ત્રી [હિ. નો વિકાસ] શ્લાઘા. પ્રશંસા, વખાણ સરાડી અડી. જુવાર બાજરી વગેરેને સાંકે, રાડું
સરાહનીય વિ. [અપ. સરર દ્વારા “સરાહને સં, અનીય સરાડે ૬. સરલ માર્ગ, સહેલો સીધો રસ્તો. [ ક . દ્વારા વિકાસ] વખાણવા જેવું, પ્રશંસાપાત્ર ચડ(-)લું (રૂ.પ્ર.) કામ ગોઠવાઈ જવું. -ડે ચઢા(હા)વવું સરાહનું સ ક્રિ. [જ “સરાહ,'-ના.ધા.] સરાહના કરવી, (રૂ.પ્ર.) ગોઠવી આપવું, કામે ચડાવવું
વખાણવું. સરાહાલું કમૅણિ, ક્રિ. સરાણ સ્ત્રી. [સં. રાખ ) પ્રા. તાળ, ૨ પ્રક્ષેપ સરાહી વિ. [જ એ સરાહ +, “ઈ' ત.પ્ર.) પ્રશંસાહથિયાર સજવાને કસોટીને પથ્થર. [- ચા-)વવું પાત્ર. (૨) મનહર, સુંદર, સુશોભિત (ઉ.પ્ર.) જાઓ “સરાડે ચડા(-)વવું.”]
સરળવું ન. ઘઉની ઊંબી ઉપરની મ. (૨) કમદ ખાંડતાં સરાણિયા વિવું. [જ “સરાણ' + ગુ. ડું ત..] ચખા કાઢી લીધા પછી રહે કેતરાવાળો દાણો હથિયાર સજવાનું કામ કરનાર આદમી. (૨) ૫. એ સરાઠી સી. કપાસના છેડવાની સુકી સાંઠી, કરાંડી