Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 1115

શેષ-સંસ્થા
૧૫૦
ક્રિ. શોધાવવું કે,સ.ક્રિ.
શોધ-સંસ્થા (સંસ્થા) સ્ક્રી. [સં.] સંશેાધન-ક્ષેત્રે પ્રવૃત્તિ કરનારી શાળા કે સંસ્થા, ‘રિસર્ચ ઇન્સ્ટિટયુટ' શોખું-શોધા (શેાધ-શેાધા) સૌ. [જ એ ‘શોધવું,' ઊર્જાવ + ગુ. ‘આ' કૃ×.] વારંવાર કે ઉપરાઉપરી શેષ એ, શેાધાશેાધ
શૌહર
સ્થિતિ
શા-રૂમ પું. [અ.] પ્રદર્શન માટેના એરડે (વેચવાની તેમ માત્ર જોવાની પણ ચીજોના મ્યુઝિયમ વગેરેમાંના) ૉર્ટ-સર્કિટ સ્રી. [અં.] વીજળીને કરવાનું એછું હોય એવી [(સાં કેતિક ચિહ્નનેાવાળી), લઘુ-લિપિ શોર્ટહૅન્ડ ન. [અં.] ખેલાતા શબ્દોને લખવાની ટૂંકા ક્ષરી શોલે (શૅલે) પું. [અર. શુઅલહુ સળગી ઊઠવું એ, ભડકા શોષ પું. સં. સુકાનું એ. (ર) ચુસાલું એ. (૩) તરસ લાગવી એ, સાસ
‘આઈ' રૃ. × ]. શેાધવાની ક્રિયા.
શોષાઈ . [ જુએ ‘શોધવું' + ગુ. -મણી શ્રી. [ + ગુ. ‘આમણી' કૃ.પ્ર] (ર) શેાધવા માટેનું મહેનતાણું શોધાવવું, શોષાવું જુએ ‘શોધવું'માં. શોધાશોધ (-ચ), ધી સી. જએ શેાધવું.’-ગ્નિર્ભાવ + ગુ. 'ઈ' ત.પ્ર.] જઆ શાÄ-શેષા.’ શોષિત વિ. [સં.] શેષાવેલું, (૨) તપાસેલું
શોષક વિ. [સં.] સૂકવનાર. (૨) ચૂસનાર શોષણન., ક્રિયા[સં.]ી. સૂકવવાની ક્રિયા, સૂકવાવાની ક્રિયા. (ર) ચૂસવાની ક્રિયા, ચુસાવાની ક્રિયા શોષણુ-નીતિ સ્ત્રી, [સ.] લેકા વગેરે પાસેથી નાણાં કેમ વધારે ને વધારે ખેંચવાં એ પ્રકારની કાર્ય-પદ્ધતિ
શોધિત-વર્ધિત વિ. [સં.] જે શુદ્ધ કરવામાં આવ્યું હાય શોષણાં (શાણા) પું. [ + સ અજ્જ.] શક્તિના શોષણના આંક, ‘કાઇશિન્ટ ઑફ એબ્સોર્બ્સન' (૫.વિ.) શોષણીય વિ. [સં.] શેરૢ કરવા-કરાવા જેવું, શેષ્ય શોષિત વિ. [સં.] સૂકવવામાં આવેલું. (૨) ચૂસવામાં આવેલું. (૩) (લા) કચડાયેલું, પજવાયેલું શોષ્ય વિ. [સં.] એ ‘શાષણીય.’
અને એમાં જરૂરી સુધારા કરી વધારવામાં આવેલ હાય તેવું (ગ્રંથ વગેરે)
શાપ શ્રી. [અં.] દુકાન, હાટ. (૨) પેઢી
શાક હું. [સં.] સેાજે (શરી૨ ઉપર આવતા), શેથ શાફર પું. [અં.] મેટર હાંકનાર પગારદાર માણસ, ‘મેટર[ડિઝાઇન' ન. [સં.] સુશાલિત કરવામાં આવેલી ભાત, શોભન વિ. [સં.] સુશેાભિત કરનારું, શાભા કરનારું શોભના શ્રી. [સં.] સુંદર સ્ત્રી
ડ્રાઈવર' શોભન
શોહત શ્રી. [અર. શુદ્ભૂત] મશહૂરપણું, વિખ્યાતિ, સુપ્રસિદ્ધિ શૌકત પું. [અર. શક] ભપકા, વૈભવ શૌચ ન. [સં.] ચેખાઈ. (૨) પવિત્રતા. (૩) (લા.) સૂતક. (૪) જાજરૂ જવું એ. [॰ કરવું (‰પ્ર.) હુગતું. ૰ જવું (રૂ.પ્ર.) હંગવા જવું] [(લ.) જાજરૂ જવું એ શૌચ-કર્મ, શૌચ-કાર્ય ન [સં.] નાહવા-ધોવાનું કામ. (૨) શૌચ કૂપ પું. [સં.] પાયખાના માટેના ખાડો, કઈ શૌચક્રિયા સ્રી., શૌચ-વિધાન ન. [સં.], શૌચ-વિધિ પું.,જી. [‘સં.,પું.] [સં.] જુએ ‘શૌચ-કર્મ.’ શૌચ-શાસ્ત્ર ન. [સં.] સ્વચ્છ રહેવા-રાખવા અંગેની વિદ્યા શૌચ-સુધાર પું. [+જુએ ‘સુધારવું.’] શૌચની વાના વિષયમાં સુધારવાનું કાર્ય
શોભ-વટે પું [જુએ ‘શાલવું' દ્વારા ] દીવાલમાં પાટિયાં જડી કરાતી એક શાભા
ปี
શોભવું અ ક્રિ. [સં. શુ-શોમ્, તત્સમ] સુંદર દેખાવું, દીપનું, અળગવું. (૨) (લા.) વાજબી જણાવું, યાગ્ય લાગવું, છાજવું, ઘટવું. શોભાવું શોભાવે ક્ર. શોભાવવું છે,,સ.ક્રિ શોભા સ્ત્રી. [સં.] સુંદર દેખાવ, સૌંદર્ય. (૨) શૃંગાર, શણગાર. (૩) (લા.) પ્રતિષ્ઠા, આબરૂ. [॰ આપવી (...) સૌંદર્યની વૃદ્ધિ કરવી. ૰ને ગાંઠિયા (રૂ પ્ર.) કામકાજ ન કરે અને કુકડ થઈ કર્યા કરે તેવી વ્યક્તિ. ૦ રાખવી (૩.પ્ર.) આયર્ જળવવી. • લેવી (૬.પ્ર.) લહાવે લેવા. (૨) માન ખાટવું] [શાભતું, શેા’તું શોભાયમાન વિ [સં.] સુંદર દેખાતું હોય તેવું, ભાવાળું, શોભાયાત્રા શ્રી. [સં] માંગલિક સરધસ, વરણાગી શોભાવતું ન જુએ ‘શેભવું' દ્વારા] ઘરના બારણાને મથાળે શેશભા માટે રાખવામાં આવતું કોતરકામવાળું લાકડું શોભાવવું, શોભાવું જએ ‘શોભવું’માં. શોભાસ્પદ વિ. સં. શોમ + આપવ, ન.] શેલા આપે તેવું, શે।ભાવનારું શાબાવાળું, શે।ભતું શોભાળ,-ળું વિ. [સં. શોમા + ગુ. ‘આળ’-આળું' ત.પ્ર.] શોભિત વિ. [સં.] શે।ભી રહેલું. શેભી ઊઠેલું. (૨) શણગારેલું [કૃ.પ્ર.] જએ શેાભાયમાન’ શોભીતું વિ. [જુએ શેાભનું' + જ. ગુ. ‘ઈતું' વર્તે., કર્મણિ, શોર જું. [ ] અવાજ, ધ્વનિ, નાદ. (૨) ચેોંઘાટ, કાલાહલ, બુમરાણ, ઝુમાટા [બુક'] કાલાહલ, ધેાંધાટ શોર-ગુલ, શોર-બકાર પું. [ + ક઼ા. ગુ.' મુકા’= શેરા Jain Education International_2010_04
શૌચાચાર પું. [+ સં. મા-વર] નાહવું ધેલું અને પવિત્રતા જાળવવી એ. (૨) પવિત્ર વર્તન, સદાચરણ શૌચાલય ન. [+ સં. માજ્ય, પું,ન.] જાંજરે, પાયખાનું શૌનક પું. [સ.] પુરાણ-કથાએમાં કહેનારા સત પૌરાણિકના શ્રોતા ઋષિઓમાંના એ નામના અગ્રણી ઋષિ. (સંજ્ઞા.) શૌર-કથા સ્રી. [+ સં.] શૌર્યની વાત શૌરસેની સ્ક્રી. [સં.] શૂરસેન-મથુરા આસપાસના ભારતવર્ષના ગણાતા પ્રાચીન મધ્યપ્રદેશન્ત્યાંની પ્રાકૃત બીજી ભૂમિકાની એક ભાષા. (સંજ્ઞા.) [શ્રીકૃષ્ણ વગેરે શૌરિ પું. [સં.] શૂ-વંશમાં ઉત્પન્ન થયેલ તે તે વંશજ-બલરામ શૌર્ય ન. [સં.] શાંતન, શૂપણું.
શૌર્ય-મૌત ન. [સં.] વીર-રસથી ભરેલી ગેય કવિતા, શૌર્યનું વર્ણન આપતી ગાવાની ચીજ શૌર્ય-વંત (વત), -તું (-g) વિ. [સં. °વસ્> પ્રા.વä + ગુ. ‘ઉં’ સ્વાર્થે ત.પ્ર.], શૌયંત્રાન વિ. [સ, વાન્ પું.] શૌયૅવાળું,
પરાક્રમી, બહાદુર
શૌહર કું [દ્દા શહર્] પતિ, ધણી, ખાવિંદ