Page Text
________________
વેણ
૧૦૮
વિદા
S
શબ્દ, [ કાઢવું ઉ.પ્ર.) કડવું બેલડું. ૦ મારવું કર્મણિ, જિ. વેતરાવવું છે,સ..િ સંભળાવવું (ઉ.પ્ર.) કડવું કહેવું. ૦ રાખવું ઉ.પ્ર.) વચન છેતરાવ વિ, જિઓ “વેતર' દ્વાર.] વેતરવાળું, ઉંઝણું પાળવું. (૨) નિમંત્રણ સ્વીકારવું. (૩) માય રાખવું. વેતરાવવું, તરવું જ “વિતર’માં. ૦ સાંભળવું (ઉ.પ્ર.) કડવું સાંભળવું]
તરું વિ. જિઓ “વેતર'+ ગુ. “ઉં' ત., ] (સમાસમાં વેર (વે) મી. (સં. વેજુ છું.] વાંસળી, બંસી ઉત્તર પદમાં) વેતરવાળું (જેમ કે “પહેલ-વેતરી ગાયવેણુ (વેય) સી. [સં. વૅના>પ્રા. વૅગળ] (શરીરમાં ભેંસ-બકરી-ડી-ગડી વગેરે)
થતી) પીહા, તકલીફ, દુ:ખ. (૨) જણવાની પીડા, વીણ વેતસ ન. [સં. .] નેતર વેણ (વેણ્ય) . [સં. વેળી] ગૂંથેલો ચોટલો, વેણી. વેતસવૃત્તિ સ્ત્રી. [સંબ.શ્રી.] પ્રવાહની આગળ નેતર નામી (૨) માથાનું એક ઘરેણું
જાય તેવી રીતે બળિચા પાસે નમી પડવાનું વલણ, વેતસી વૃત્તેિ વેણુ-ચેટા (વેણુ-) પું, બ.વ. [જ એ “વીણવું' + “ચંટવું' + વેતા પું, બ.વ[સં. વિત્ત દ્વારા] (લા.) ડહાપણ, સમઝ, બેઉને ગુ. “એ” ક.મ.] (લા) ભૂખથી થતી પેટમાં આવડ. (૨) શક્તિ. તાકાત. (૩) કંગ. [બધું (.પ્ર.) ચૂંથાચું અને ગભરામણ
વતા વિનાનું વેણા-ચૂંથા (વેણ-) પું, બ.વ. જિઓ વીણવુ + “ચૂંથવું વેતાલ(ળ) છું. [સં.] એક પ્રકારને મનાતે ભૂત-પ્રેતના
+ બેઉને ગુ. “એ” કુ.પ્ર.] પ્રસૂતિની આકરી વિષ્ણુ પ્રકારને જીવાત્મા. (૨) દ્વારપાળ, વૈતાલિક વેણિક - સી. [સં.] ચાલે. (૨) એટલામાં બાંધવા પત્તા વિ. સિં૫.] જ્ઞાન ધરાવનાર, વિદ્વાન. (૨) માહિતકલેને ગજરો. (૩) નદીને તે તે પ્રવાહ (ભળતાં ત્રિવેણી' ગાર, વાકેફ
થાય છે.) (૪) કમાડમાંની લાકડાની ઊભી દરેક પટ્ટી વેત્ર ન. [સં.] નેતર. (૨) દ્વારપાળની છડી પણિત-ણી)કમાન. [+ કમાડ.] વેણ ને ધોકાની વેત્રદં (૬ . [ ] નેતરને ડડે. (૨) દ્વારજડતરવાળું કમાડનું પાટિયું
[એટલે પાળની છડી (એ નેતરની પણ હોય ને વાંસની પણ, વાણ(૮ણી-બંધ'(બથ) . .] ગંથી લટકતો રખાતો માટે ભાગે સાના કે ચાંદીના ભરાવાળી) વણિ(ણ)-બંધ* (-બ-ધ) વિ. [+ કા. બં] જેમાં વિણ વેત્ર-ધર, વેબ-ધારક વિ. [સં.], વત્ર-ધારી વિ. [સં. ૫.] અને ધોકા જડેલાં હોય તેવું (કમાડ)
છડીદાર (દ્વારપાળ) વેણુ ઢી. [સ. સ. માં “વાંસ’ અર્થ પણ છે, ગુ. માં વેહતા સ્ત્રી. [સં.] નેતરનો છોડ. (૨) નેતરની સોટી સમાસના આરંભે પણ.] વાંસળી, બંસી, પાવા. (૨) વેત્રવતી વિ, જી. [.] છડીદાર સ્ત્રી. (૨) મધયપ્રદેશની પું. સંગીતનો એક અલંકાર, (સંગીત.) (૩) ન. એ નામની એક નદી, બત. (ર) સૌરાષ્ટ્રના બરડા ડુંગરનું ધૂમલીને વાયવ્ય ખૂણે આવેલું વેત્રવાહિની વિ, સહી. [સં.] (નેતરના છોડવાઓ ઉપર ઊંચામાં ઊંચું શિખર, (સંજ્ઞા)
[ગાડી વહેતી) નદી વિણું' (વેણું) ૧. [સં. વતન->પ્રા. રામ-] પાણી ભરવાની ત્રાસન ન. [ + સં. શાસ] નેતરનું બનાવેલું આસન, વેણું (વેઃણે) ન. [૪ વહાણું.] જુઓ “વહાણું.' વેદ પું. [સં.] જ્ઞાન. (૨) વિષયાભિલાષને પેદા કરનાર વેણું ન. જેડા ચામડાં વગેરેમાં ફૂદડી બેસાડવાનું મોચીનું પુદગલ. જેન.). (૩) સનાતન ધર્મ(હિંદુ ધર્મનો એક ઓજાર. ૨) સાર પાડવાનું એક હથિયાર
આરિ ધર્મગ્રંથ (વેદ, બેઉ યજ, સામવેદ અને વેણે (વે) મું. મેતીને એક દાગીને
અથર્વવેદની સંહિતાઓને તે તે ગ્રંથ). (સંજ્ઞા) [ ને વેર (વે) મું. પંખી
છેડે આવ (રૂ.પ્ર.) કાંઈ બાકી ન રહેવું, બહુ થઈ વેત (ત) પં. ઓ “બેત”
જવું, હદ થઈ જવી. ૮ ભણવા (.પ્ર.) અઘરું કામ હોવું. વેતન ન. [સં.] પગાર, દરમા
(૨) સમયને નકામે ઉપયોગ કરવો. (૩) ભેજનમાં તિનિયું વિ. [ + એ “ઇયુ” ત.ક.] પગારદાર
ચાર લાડુ ખાઈ જવા] [સમય, “વેદિક પૌરિયડ” વેતર ન. [ઓ “પિયાનું.'] ગાય ભેંસ વગેરેનું તે તે એક વેદકાલ(-ળ) પું. [સં.] ચારે વેદોની સંહિતાઓ રચાયાને વારનું થયેલું બાળક. [વેઠવું (વઠ) (ઉ.પ્ર.) પ્રજાન વેદકાલીન વિ. [સ.] વેદ-કાલનું ખરાબ નીવડવું. સંતાનનું ખરાબ નીવડવું. (૨) સુવાવડ વેદ-કાળ જ વદ-કાલ. [રીતે ગાવાની ક્રિયા બગડવી]
વેદ-ગાન ન. [સં.] ખાસ કરી સામવેદની ઋયાએ સંગીતની વેતરણ (૩) સ્ત્રી. [જ એ વેતરવું + ગુ. “અણુ” ક...] વેદ-ધર્મ છું. [સં.] વૈદિક સંહિતાઓમાં નિરૂપાયેલા સિદ્ધાંત કાપડ વેતરવાની રીત. (૨) (લા) તજવીજ, ગોઠવણ, પ્રમાણેને પ્રારંભિક સનાતન (હિ) ધર્મ, બ્રાહ્મણ-ધર્મ, જગતી. (૩) ઉપાય. [૦ કરવી (રૂ.પ્ર.) વડ રાખવી. “વેદિક રિલિજિયન’ ૦માં હોવું (રૂ.પ્ર.) તજવીજ કે સગવડમાં હોવું] વેદન ન. [સં.] જાણવું એ, જ્ઞાન (૨) લાગણી, અનુભવ વિતરવું સ. . (કપડાં સીવવા કાપડ) ઘાટમાં કાપવું, વેદના સી. [સં.] જુએ “વેદન(૧).” (૨) શારીરિક કે શરીરને બંધ બેસતા (કપરાને) આકાર કાપવો. (૨) માનસિક દુઃખ
કમેમાંનું એક (જન.) (લા) તજવીજ કરવી, જગતી કરવી, ગોઠવવું. (૩) વેદનીય વિ. [સં.] જાણવા જેવું. (૨) ન. આઠ પ્રકારનાં પિન્ન ભિન્ન કરી નાખવું, બગાડી નાખવું. વેતરાવું વેદ-નિંદા (-નિન્દા) જી. સિ.] વેદને વખોડી નાખવાની
નિતરની ખુરશ વગેરે
[+સં.
હાણું
છે
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016073 |
| Book Title | Bruhad Gujarat kosha Part 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Keshav Shastri |
| Publisher | University Granth Nirman Board |
| Publication Year | 1981 |
| Total Pages | 1294 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 39 MB |