Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 1016

વાળ
ન્ટિક.’ (૪) સમાસને અંતે ખેલનાર,’ સત્ય-વાદી’ ‘મિથ્યાવાદી' વગેરે. (૫) સમાસને અંતે અમુક સિદ્ધાંતમાં માનનાર : ‘ત-વાદી’ ‘આદર્શવાદી' વગેરે
વાદી, વગર પું. [સં. તત્સમ નથી + ફ્રા. પ્રત્યય] સાપ. નાળિયા વગેરેને પડી લેાકેામાં એના ખેલ કરનાર, ગારુડી વાદીકું વિ. સં. વ ્ + ગુ‘ઈલું' ત પ્ર.] વાદ કર્યાં કરનારું, તકરારી, કજિયાખેાર. (૨) હઠીલું, જિદ્દી, જી, તંતીલું [વાડે વાઢે. (૨) ઉતાવળથી વાદાવાદ ક્રિ.વિ. [સં. વાવ,- ફ઼િાઁવ] સ્પર્ધામાં, હરીફાઈમાં, વાદાવાદી ી. [જુ આ વાદાવાદી.’] જુએ ‘વાદાવાદી,’ વાઘ ન. [સં.] વાત્રિ, વાજિંત્ર, વાજું (સર્વસામાન્ય) (તત વિતત સુષિર અને ધન એમ ચાર પ્રકારનું) વાધ-કલ ્-ળા) શ્રી. [સં.] દરેક પ્રકારનાં વાઘ વગાડવાની સમઝદારી, વાદન-કળા [બજવયું વાદ્યકાર વિ. [સં.] વાદ્ય બનાવનાર. (૨) વાદ્ય વગાડનાર, વાદ્ય-મંડલ(-ળ) (-મણ્ડલ,-ળ) ન. [સં.] વાદ્યો વગાડનારાએના સમૂહ, વાઘ-વું, ‘ઓરકેસ્ટ્રા’ (ન.ભા.) [ક્રિયા વાદ-વાદન ન. [સં.] કોઈ પણ પ્રકારનું વાત્રિ વગાડવાની વાદ્યવૃંદ (વૃન્હ) ન. [સં.] ”આ વાદ્યમંડલ.' વાલ-સમૂહ પું. [સં.] જએ ‘વાઘ-મંડલ'- બૅન્ડ' (ગા.મા.). વામ (-) [જુએ વાધલું.'] જઆ વધ. ૨ ષષ્ણુ (ણ્ય), ઋણી આ. [જએ ‘વધવું' + ગુ. ‘અણ’‘અલ્હી' કૅ પ્ર.] (શરીરની વૃદ્ધિ થવાની નિશાની તરીકે મનાતી ખાળકની) એડકી, હેડકી, અટકી. (આ રાગ નથી.)
વાધર (૨૫) સી. [સં. વામી] ચામડાની ઢારી, વાધરી ગાધર-કાઠી (વાધરય-) સ્ત્રી. [ + જુએ ‘કાઠી.Å'] વણવાની
૨૦:૧
સાળમાં જેમાં તાણેાબંધાય છે તે દારી બાંધેલી લાકડાની પટ્ટી વાધરી આ. [સં. વાૌં, અĒ. તદ્દભવ ] જએ ‘વાધર,’ જાધવું અ.ક્ર. સિ. કૃષ્ણપ્ ->પ્રા. વૈદ્ય- જ.ગુ. વાધણું,’] આ વર્ષનું.’
વાડું વિ. જિઓ વાકું’+ગુ. ‘' સ્વાર્થે ત..], વાધૂ વિ. જિઓ વાચવું” દ્વારા.] (લા.) કારણ વિના વચ્ચે માથું મારતું આફરડું આવતું. ફાલતુ, નકામું વાન૧ પું. [સં. વર્ન>>પ્રા. વન] (શરીરની) રંગ. (ર) (શરીરનું) સૌંદર્ય. (૩) ન. શરીર. (૪) સ્ત્રી. ટાઢી ઊખડી ગયેલી કે ફાટેલી ચામડી
વાત વિ. ર્સ, °વાન્ ત.પ્ર. (વસ્), પ્ર.વિ., એ.વ.,પું.] વાળું. (વાળું' માલિકી' ‘સ્વામિત્વ' એ અર્થના ત,પ્ર. સંસ્કૃત તેમજ ગુ. શબ્દેને સમાન રીતે લાગે છે; જેમકે ‘ભગવાન’ સાથેાસાથ‘ગાડી-વાન' પણ) વાનૐ ન. [અં.] સામાન ભરવાને રેલવેના ડગે, ભારખાનામા ખેડ
કુંવાના પું, માણવાળી ચણાની મેાટી પૂરી, ફાફડો વનસ્પતિક, વાનસ્પત્ય વિ. [સં.] વનસ્પતિને લગતું વાનાં-માતર ન., ખ.વ. [જુએ ‘વાતું + સં. માત્ર, અ†. તદ્ભવ બધી જ ચીજ-વસ્તુએ વાનિયાવવું સ.ક્રિ. જ઼િ
વાનગી-૧) સ્ત્રી. [સં. યા>પ્રા. વન્તિમા + ફા. રંગી' સ્વાર્થે ત.પ્ર.] નમૂના (એ ખાદ્ય વગેરેના પણ હોય અને સંગીત વગેરેના પણ હોય.)
Jain Education International_2010_04
વાનું
શ્રમ વટાવી એકાવનમે વર્ષે વનમાં રહેવા જનાર આશ્રમી, વાનપ્રસ્થાશ્રમી. (૨) (લા.) નિવૃત્ત થયેલું. ‘રિટાયર્ડ’ (ક.પ્રા.). (૩) ન, વાનપ્રસ્થાશ્રમી થવું એ – ત્રીજો આશ્રમ. (૪) (લા.) નિવૃત્તિ, ‘રિટાયર્મેન્ટ’ વાનર હું. [સં.] વાંદરા, કપિ, લંગૂર, માંકડું વનર-ચેશ શ્રી. [સં.] વાંદરાના જેવા ચાળા. (૨) (લા.) અડપલાં, ચાંદવાં [સેના (‘રામાયણની') વાનર-દલ(-ળ) ન. [સં.] વાંદરાઓનું ટાળું. (૨) વાંદરાએ ની વાનર-ષ્ટિ સ્રી. [સં.] ડોકિયાં કરવાં એ. (ર) (લા.) બારીક તપાસ, ઝીણી ખેાજ [સાધવાની નીતિ વાનર-ન્યાય પું. [સં.] એને લડાવી મારી પેાતાના સ્વાર્થ વાનર-ભાવ હું. [સં.] (લા.) પાતે હજી બાળક જ છે એવી [વાળી (સ્ત્રી). વાનર-સુખી વિ., સી. [સં.] વાંદરાના માઢા જેવા મેઢાવાનર-સુખું વિ. સં. વાનર-મુલ + ગુ. ‘*' ત.પ્ર.] વાંદરાના મેઢા જેવા મોઢાવાળું [કરનારું વાનરરૂપધારી વિ. [સં.,પું.] વાંદરાના જેવું રૂપ ધારણ વાનર-વર્ષ પું. [સં.] વાલિ સુગ્રીવ હનુમાન અંગદ નીલ વગેરે ‘રામાયણ’માંના તે . તે ષ્ઠ વાનર વાનર-વાહિની સ્ત્રી. [સં.] વાંદરાઓનું સૈન્ય, વાનર-દળ
સમઝ
(‘રામાયણ’નું) [અટકચાળાપણું વાનર-વિદ્યા સ્ત્રી. [સં.] વાંદરા જેવા ચાળા કરવાની ગત, વાનર-શાહ(-ળા) શ્રી. [સં.] (લા.) વાંદરા જેવાં લક્ષણવાળાં બાળકાની નિશાળ, ખાલ-મંદિર વાનર-સેના સ્રી., વાનર-સૈન્ય ન. [સં.] જુઆ 'વાનરવાહિની.' (૨) (લા.) નાનાં ખાળકોનેા સમહ વાતરિયું વિ. સં. વન ્ + ગુ. ‘યું' ત.પ્ર.] વાંદરા જેવું, વાંદરિયું [‘વાનર-વ.' વાનર (વનરેન્દ્ર) પું. સં. વાન ્ + ૬] જ વાનકું વિ. [ સં. વન દ્વારા.] જંગલી, રાતી, રાનવું,
વગડાઉ
વાનર (ડથ) સી. વાત વાનપ્રસ્થ વિ. [સં.] ભારતીય આશ્રમ-વ્યવસ્થામાં ગૃહસ્થા
વાની' (રખ્યા, ભસ્મ) ના.ધા.] અનાજ લાંબી મુદ્દત સુધી સયા વિના સચવાઈ રહે એ માટે મુખ્યત્વે રાખ ભેળવવી
વાની સ્ત્રી. [સં. વળિ >વૃત્નિમા] કુંભાર વારાણ રંગવા વાપરે છે તે રાતી માટી, ગેરુ. (૨) [સર૦ ‘વાનું.’] ચીજ, વસ્તુ, પદાર્થ. (૩) રાખ, રમ્યા, ભસ્મ વાનાર સ્ત્રી. મોટી જવારની એક જાત
વાનીર ન. [સં.] પાણીમાં ઊગતું ખરુના પ્રકારનું એક ચાસ વાતું ન. [સં. વળ~>પ્રા. વનમ-] ચીજ, વસ્તુ, પદાર્થ, વાની. (ર) (લા.) માંગલિક તે તે દિવસ (લગ્નની પૂર્વમાં; દસ વાનાંનાં લગ્ન). [ક વાનાં કરવાં, ઘણાં વાનાં કરવાં (૩.પ્ર.) ખૂબ કાલાવાલા કરવા, આજીજી કરવી. ઢાંચાં વાનાં (રૂ.પ્ર.) થાડા દિવસ, સારાં વાનાં (રૂ.પ્ર.) સારું