Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 1001

વળતું
૨૦૩s
વળું
પા
ભળેલા)] વળી. (૨) ૫છી, પછી તરત
વળામણ (-૩) અ. જિઓ “વળવું' + ગુ. “આમણુ” ક. વળતું વિ. [જાઓ “વળનું+ગુ. “તું” વર્ત. કુ] જવાબ તરીકે પ્ર.] (લા.) ચહેરા ધાટ વગેરેનું મળતાપણું
અપાતું કે વળાતું. (૨) પછીનું આવતું. (૩) સામું. (૪) વળામણી સી. [ઇએ “વાળ' + ગુ. “અમણી” કુ.પ્ર.] કિ.વિ. ઓ “વળતા,-તાં,તી.” [-તે વાર (ઉ.પ્ર.) સાસરે વાળવાની ક્રિયા. (૨) વાળવાનું મહેનતાણું આવેલી બાઈને ગામમાં રહેતાં પિયરિયાંનું સગું એકાદ વળામણું વિ. જિઓ “વળવું+ “આમણું કપ્ર.] પાછું દિવસ જમવા બોલાવી સાડી પહેરાવે એ
વળતું, ઓસરતું, (૨) ન, પાછું વાળવું એ, વળાવવું એ, વળ-દાર વિ. [ઓ “વળ" + કા. પ્રત્યય.] વળવાઈ, વિદાય. (૩) (લા.) દિલાસે આંટાવાળું, પેચવાળું. (૨) (લા) મરડાટવાળું, વટવાળું, વળાવવું એ “વાળવું'માં. (૨) વિદાય આપવી, વળાવવું સ્વમાન માટે આગ્રહી. (૩) મિજાજી
વળાવિયા વિવું. [એ “વળાવવું' + ગુ. કયું' કુ.પ્ર.] વળ-વળ (વળ્ય-વળ્ય) સ્ત્રી. [ઓ “વળ-વળવું.'] ખંજવાળ, મુસાફરી કરનારને એક ગામથી બીજા ગામ સુધી રક્ષણ ખંજેળ, ખુજલી, વલૂર
માટે અને રસ્તો બતાવવા માટે જતા ભોમિય, વળા, વળ-વળવું અહિં. [૨.] ખણજ આવવી. (૨) તરફડવું. એસ્કોર્ટ (૩) ટળવળવું, પીડા અનુભવવી. વળવળાવું ભાવે. ક્રિ. વળાવું ન. [ઇએ “વળાવે+ગુ. “ઉં'કુ.પ્ર.] વળાવિયાનું વળવળાવવું પ્રેસ.ફ્રિ.
[વળવળવું એ કામ. (૨) વળાવિયાને અપાઈ મહેનતાણું વળવળાટ મું. [જઓ “વળવળવું' + ગુ. “આટ' કુ.પ્ર.) વળા પું. [ ઓ “વળાવવું' ગુ. “એ' કુ.પ્ર.] જુઓ વળવળિયું વિ. જિઓ “વળ-વળવું' +ગુ. છએ કુ.પ્ર.] વળ- “વળાવિયો.” વળાટ કરનારું. (૨) (લા.) અસ્થિર ગતિવાળું. (૩) વળાં ન,બ.વ. [જઓ “વળે.'] વર્તન અને શીલની સમાનતા ચાલાકીવાળું
વળાંક એ “વળાક.' વળવું અ.જિ. [સં. વ>પ્રા. રઝ] ધૂમરાની જેમ વળાંક વળાંકે જઓ “વળાકે.' લેવો. (૨) મરડાવું. (૩) પાછું ફરવું. (૪) પથરવું. (૫) વળિયાચંપુ (પુ) વિ. જિઓ “વળિય” દ્વાર.] જેના ઠેકાણે આવવું. (૬) ફળવું. ) પલટાવું. [વળતાં પાણી ઘડપણને લઈ કપાળમાં શિગડાના મળને જોડનારા ભાગમાં થવ (ઉ.પ્ર.) એટ થવી. (૨) જોર ઘસાતું ચાલવું. વળતી વાળની ભમરી હોય તેવું (પશુ) દશા (ઉ.પ્ર.) ભાય. વળતી પળા (રૂમ) પડતીની વળિયાં-પળિયાં નબ.વ. [ઓ “વળિય' + પ્રળિયું 1 દશા. વળતે દહાડ(-દાડ) (કે દિવસ) (રૂ.પ્ર.) ચડતીનો શરીરમાં પડેલી કરચલીઓ અને સફેદ થઈ ગયેલા વાળ. સમય. વળી જવું (રૂ.પ્ર.) પાછું આવવું કે જવું, આડું (૨) (લા.) ઘડપણ વળગું (રૂ.પ્ર.) વચ્ચે આવવું. ઢગલો વળી જા (ઉ.પ્ર.) વળિયું ન. [સં. વ8િ + ગુ. “ઇયં સ્વાર્થે ત.ક.] (શરીરની થાકથી લોથપોથ થઈ જવું. પાછું વળવું (રૂ પ્ર.) ઊલટી ચામડીની) કરચલી, (૨) માટીવાળા રસ્તામાં વરસાદ થવી. પાછું વાળવું (રૂ.પ્ર.) ન સ્વીકારવું. મન (-વા)ળવું પડયા પછી સુકવાણમાં આહા ઘાટને કરચલીના આકાર(રૂ.પ્ર.) વાત ભૂલી જવી. લાડુ વળવા (રૂ.પ્ર.) લાડુનું રૂપ ને તે તે ખાડે. (૩) કપડાંની બાંમાં પડતો પરસેવાના લેવું. વાંકા વળીને (ઉ.પ્ર.) ફરજિયાત. વાંકું વળવું ડાઘને તે તે સળ. (૪) આટણ, આ, ચાર્ક. (૫) દાંતને
.) તાબે થવું. શરીર વળવું (રૂ.પ્ર.) તંદુરસ્તી આવવી. વળવાળો ઇલે. (૬) સેના કે ચાંદીનું બાળકને પગમાં સાન વળી (.પ્ર.) સમઝાવું] વળાવવું ભાવે,કિ, વાળવું પહેરવાનું વળવાળા તારનું ગલું ઘરેણું ) દેરડાં વણવા કમેક .,સા.જિ.
માટેનું વળ ચડાવવાનું સાધન. (૮) તમાકુના છોડને વળ વળા(-ળક છું. [એ “વળનું દ્વાર .] વસ્તુ કે માર્ગ
જ્યાંથી મરેડ લે તે ભાગ, મરેડ [આવવું એ, ઊથલો વળિયું પતરું ન. [+જુએ “પતરું.'] નળિયા પાટનું તે તે વળાકો કું. [+ ગુ. “હું સ્વાર્થે ત.ક.] વારંવાર ફરીને ખંડ એમ્બેટસ વગેરેનું પતરું. “કેરૂગેઈટેડ શટ' વળા(નળાં કે . [ઓ “વળા(-ળા), ગુ. “એ” વાર્થે વળી સ્ત્રી. જિઓ “વળો' + ગુ. “ઈ' સ્ત્રી પ્રત્યય.] છાપરા ત....] વળાંક, વલણ. (૩) કંગ
માંડવા વગેરેમાં કામ આવતો સાગ વગેરેને પાતળા સેટ વળાટ મું. જિઓ “વળાવું' + ગુ. “આટ' કુ.પ્ર.] ઘાટ, આકાર વળી* સી. [સં. વરુણ ન. દ્વાર] લાકડીને છેડે ખોસાતી વળાણ ન. જિઓ “વળાવું' + ગુ. ‘અણ” ક.પ્ર.] ૨સ્તાને ગોળ ખોલી વળાંક
વળી ઉભ, જિએ વળવું' + ગુ. “ઈ' સં. ભ ક.] ફરીને, વાત ન. [જાઓ “વળાવું' દ્વારા) વાળી લીધેલ કચરા-પંજે બીજી વાર, પાછું, વળતું વળા૫ના સ્ત્રી. [સં. વિંઝાવના, અર્વા. તદ્દભવ વિલાપ, વળું ન [સં. વ >પ્રા. વઢ-] કપડાંની બાંમાં પડે રો-કકળાટ
[ફરવાની ક્રિયા. (૨) વિદાય પરસેવાને ગેળ ડાધ, વળિયું. (૨) (લા.) મંડળ, સમુદાય, વળામણ ન. જિઓ “વળવું+ ગુ. “આમણ' કૃમિ.] પાછા ટેળું, પક્ષ. (૩) જમીનનું પડ. (૪) ખેલી, વળી. (૫) વળામણ ન [૪ ઓ “વળવું + ગુ. “આમણુ” ક. પ્ર.] શરીરને બાંધે. (૬) ઘાટ. “મેકિંઠગ' (ગ.વિ.) [ આવવું વાળવાનું કામ, ક્રેડિંગ. (૨) વાસીદુ વાળનું એ. (૩) (ર.અ) મનમાં તરંગ આવો. ૦ ઉલટાવવું (રૂ.પ્ર.) વાત વાળવાની રીત. (૪) વાળવાના કામનું મહેનતાણું ફેરવી નાખવી (૨) વલણ બદલવું]