Page Text
________________
જાળી-કામ
૯૧૩
જબ(બુ)
[તંગિયો
કમાડ. (૩) કેરી વગેરે ફળોમાં પાકવા આવતાં જામતું વાદી. (૨) વિષ-વૈદ્ય રેસાઓનું જાળું. (૪) (લા.) રેસાઓની ગુથણીને જે જાંગલું ન. જિઓ “જાંઘ' + ગુ. ‘લું ત. પ્ર.] જાધિ, કોઈ પણ આકાર. (૫) વાંકનું લાકડું. (વહાણ.) [ પઢવી જાંગલે પૃ. [સં. ના -> પ્રા. શાસ્ત્ર -] (લા.) (કાંઈક (રૂ. પ્ર.) ગેઇલી પાકીને રેસા બાજવા. ૦ પાઠવી, તુકારમાં) અંગ્રેજી, “ઇગ્લિશમેન,’ ‘બ્રિટિશર’ ૦ ભરવી, ૦ મૂકવી (રૂ. પ્ર.) જાળી જેવી ગંથણી કરવી] જાંગિયું જ “જા'ધિયું.' જાળી-કામ ન, જિઓ “જળ + કામ.'] જાળી જેવી પંગિયું ન. [જઓ ‘ાંગી' + ગુ. ઈયું' વાર્થે તા. પ્ર.] ગૂંથણીનું કામ, એવી નકશીનું કામ
ધાણીની જાંગીને તકિયો જાળીડો !. [જ એ “જાળ" + ગુ. “ઈ' + “ડું ત. પ્ર.] જાળ જાગિયે જ “જાંવ.” નાખનારો માછી, માછીમાર
જાંગી સ્ત્રી. ઘાણીની ખાટલીથી બળદની ઘોંસરી સુધીનું જાળીદાર વિ. [જ “જાળી' + ફા. પ્રત્યય.] જાળીવાળું, તેમ એવું ગાડાનું લાકડું. (૨) ચિડાની સરના માથા જાળીના પ્રકારની ગૂંથણવાળું
ઉપરનું લાકડું જાળીબંધ (બ) વિ. જિઓ “જળી' + ફા. બન્ડ.'] જેને જાગીર સ્ત્રી. મિટ ઢેલ (ખાસ કરી લાકરી).
જાળ વાસી શકાય તેવું બારણું હોય તેવું (મકાન) જંગી-બારું ન. જિઓ “જાંગી" + “બારy + . “ જાળી-બારિયું ન. [જુઓ જાળી’ + “બાર ” + ગુ. ઇયું? ત. પ્ર.] જે ગીમાં ભેરવેલા આડા લાકડામાંનું પિલાણ ત. પ્ર.) એ “જળિયું.' (૨) છાપરાના જાળિયામાંથી જંગીરું ન, [જ એ જાંગી વિકાસ.1 જાઓ “જગી. આવતું ચાંદરણું.
જગુલિ, ૦૯ (જાગુલિ, ક) . [સં.] સર્પ વગેરેનું ઝેર જાળ ન, સ, ના > પ્રા. નાગ-] જાળી જેવી કડિયાની ઉતારનારો વેધ, વિષ-વૈદ્ય લાળની રચના. (૨) કાંટાવાળા છોડવાઓને એકબીજામાં જાગુલિ-મંત્ર (જાગુલિ-મન્ન) ! [સં] સર્પનું ઝેર ઉતારવા ગૂંથાઈ ને થતો આકાર. (૩) રેસાઓનું જાળીદાર ૫ડ. (૪) માટે સઘને મંત્ર આંખના ડોળા ઉપર જામતું આ પડ. (૫) મરણ નજીક જાંઘ સ્ત્રી. [સં. ] જાંઘ, સાથળ. [ ઉઘાટવી, ખેાલવી આવતાં ગળામાં બાઝતું કફનું પડ. [ ઊપડવું (રૂ. પ્ર.) (રૂ. પ્ર.) પિતાની એબ જાહેર કરવી] . મરણ નજીક આવતાં સૂકા કફનું ગળાની બારીમાં જામવું. જાંધિ(ગિ-૧)યું ન. [જ “જાંધિયે.”] જ “જાંધિયે.' ૦ બાઝવું (રૂ. પ્ર.) કરેળિયાઓનું જાળું રચાવું. (૨) આંખમાં (૨) સૂતી વખતે બે પગની વચ્ચે રાખવામાં આવતું ઓશીકે ઝાંખનું પડ જામવું].
જાંધિનગ) મું. [સં. નાધિકા > પ્રા. નાગ-1 જાળું-ઝાંખરું ન. જિઓ “જાળું' + “ઝાંખરું.”] કાંટાવાળા કે તંગિ, જાંગલું, ટંકી ચડ્ડી કાંટા વિનાના રોપાઓ-છોડવા વગેરેને એકબીજામાં ગૂંથાઈ જાંચ સ્ત્રી, ૦ તલાશી [હિ,] તપાસ, ગષણા, તલાશ જતાં થતે આકાર
[માટી ભાગ જાંચ-હુકમ મું. [હિ. જ “હુકમ.'] તપાસ કરવાની જગઢ ૫. કલસામાં ઘણી ગરમીથી રસ થઈ જતો આજ્ઞા, સર્ચ-એડર’
[બકરાંના વાળ લગઢ કિ. વિ. કિમત કે સોદો કરાવ્યા વિના વેચાવા જાટ (ત્રય) સ્ત્રી, -૮ ન. ગુહ્ય ભાગ પાસેના વાળ. (૨) માલ મુકાય એમ. [રાખવું, ૦ લેવું (રૂ. પ્ર.) વેચાયા જાંત (ન્ય) સ્ત્રી. [સં. સ્ત્રી > પ્રા, ગંaો] પાણી ચડાવવા પછી પૈસા આપવાની શરતે માલ સ્વીકાર કે મક] માટે ઉચાલતના હાથા ઉપર મુકાતું વજન. (૨) ગળી ગઢ ક્રિ. વિ. ખબ વેરા અવાજથી
ઉકાળ્યા પછી નક્કર બનાવવા માટે દાબ-પ્રેસ. (૩) અનાજ જાંગ-વહી સ્ત્રી. જિઓ “જગડ૬, + “વહી.'] જાંગડ માલ દળવાની ઘંટી અપાયાની નોંધપોથી
જાદર (-૨શ્ય), અણુ “જાદરણી” જાનડી.” જગઢ-વેચાણ ન. [જ એ “જાગડ* + “વેચાણ.] વેચાય જાંનિસાર વિ. નિ.) જિગરજાન, દિલોજાન (સ્ત) તેટલું વેચવાનું અને ન વેચાય તે પાછું આપવાનું એ રીતે જાંપી સ્ત્રી. છાપવાના યંત્રમાં કાગળ ઉપાડનારી લાકડાના કરવામાં આવેલ કય, ‘સેઈલ ઑન ટ્રાયલ'
કે લેખના દાંતાવાળી ખપાળી જાંગડી સ્ત્રી. જિઓ “જિંગ + ગુ. “ઈ' ત. પ્ર.] ભાટ- જાંબલી, લું, નવું વિ. [જ “જાંબુ'+ અપ. ૩ઝુમ. દ્વારા ચારણાની પઘ-ભાષા, હિંગળ ભાષા
અને ગુ. ‘ઉં' ત. પ્ર.) જાંબુના રંગનું, જંબુડા રંગનું, જાંગડે . જિઓ “જાંગડ + ગુ. ” ત. પ્ર.] (લા.) કિરમજી રંગનું, જામલી ભાટ-ચારણ બંદીજન
જાંબવતી (જામ્બવતી સ્ત્રી. [૩] શ્રીકૃષ્ણની આઠ પટરાણીજાંગડુ . જિઓ બંગડ + ગુ. “G' ત. પ્ર.] (લા.) એમાંની એક, જાંબુવતી. (સંજ્ઞા.) એ નામને એક રાગ. (સંગીત.)
જાંબવાન (જાવાની છું. [સં. વા] શ્રીકૃષ્ણની એક જાગડ ન. જિઓ “જાંગડ + ગુ. “ઉં' ત. પ્ર.] (લા.) પટરાણી જાંબવતીને પિતા, જાંબુવાન. (સંજ્ઞા.)
ભાટ-ચારણાથી ગાવામાં આવતું એક પ્રકારનું ગીત જાંબવું વિ. જિઓ “જાંબુ + ગુ. “ઉ” ત. પ્ર.) જાંબુડા જગર (૨) સ્ત્રી. [૨] રિયાળની ચીસ, રિયાળી, લાળી રંગનું, જામલી, કિરમજી રંગનું જાંગલ (જા છેલ) વિ. [સ.] જંગલને લગતું, જંગલનું જાંબ(બુ) વિ, પૃ. [જ “બવું.'] જાંબુડાના રંગ જાંગલિક (ાલિક) ૫. [] સપને ખેલ કરનારે, ગારુડી, જેવો રંગ. (૨) (લા.) જાંબુડા રંગને બળદ જોડે વગેરે
કે-૫૮ Jain Education International 2010_04 For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016072 |
| Book Title | Bruhad Gujarat kosha Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Keshav Shastri |
| Publisher | University Granth Nirman Board |
| Publication Year | 1976 |
| Total Pages | 1086 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 32 MB |