Bruhad Gujarat kosha Part 1

SR No.: 016072
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1976
Total Pages: 1086
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 32 MB

Page 818

ચટકતું
ચટકતું॰ વિ. [જુએ ચટક,તા.ધા. + ‘તું' વર્તે. કૃ.]
ચટક ચટક કરતું
ચટકતુંરે વિ. [જુએ ‘ચટકૐ;’-ના, ધા. + ગુ, તું' વર્તે. રૃ.] ચટકદાર, દીપતું, શૈાલતું, ભભકાદાર. (ર) (લા.) નખરાંબાજ
ચટક-ભટક ન. [જ ‘ચટક ના ઊઁર્જાવ.] (લા.) ઠંડા મારવા એ. (૨) દાહવા ન દેવું એ ચટક-મટક (ચટકથ-મટક) સ્ત્રી. [જુએ ‘ચટકનૈ’-ઢિર્ભાવ.] (લા.) વરણાગિયા-વેડા, (૨) ખાટા ડોળ [વરણાગિયું ચટક-માજી વિ. [જુએ ‘ચટક' + મેાજડી.'] (લા.) ચટકલું ન. યુક્તિ. (૧) પ્રપંચ, માયા ચટકવાઈ શ્રી. ઉતાવળ, વરા ચટક(કા-)વું· આ.ક્રિ. [જુએ ‘ચટકા,’-ના. ધા.] ડંખની અસર થવી. (ર) (લા.) ચટકા લાગવા, દુ:ખ થયું. ચટકાટલું, ચટકાવવું↑ કે., સક્રિ સ. ક્રિ. ચટકવું? અ. ક્રિ. દીપવું. પ્રકાશનું. ચટકાવવું કે., ચટકંતુ૧-૨ (ચટકન્તુ) જઆ ચટકતું.૧-૨, ચટકા-ચૂંટિયે પું. [ જુએ ‘ચટકા' + ચૂંટિયા.' ] (લા.) ચટકાટવું જુએ ‘ચટકવુંમાં.
[પજવણી
ચટકાર વિ. હૈ।શિયાર, ચાલાક, (૨) સ્વાદિષ્ઠ, સ્વાદવાળું ચટકારી સ્ત્રી, ચપળતા, ચંચળતા [ચળકાટ, ઝગારા ચટકારા' પું. [જુએ ચટકવું॰ + ગુ. ‘આરે' કૃ. પ્ર.] ચટકારી પું. [જુએ ‘ચટકવું + ગુ. આર' રૃ. પ્ર.]
તીખી ચીજ ખાતાં જલમાં થતા ચડચડાટ
GGZ
ટા
તીવ્ર લાગણી. (૩) કામ કરવાની તીવ્ર લાગણી. (૪) સ્વાદ, લિજ્જત. (૫) ગુસ્સેા. (૬) મહેણું. [॰ ચઢ(-)વા, ૦ લાગવા (રૂ. પ્ર.) ગુસ્સે થવું. (૨) સ્વાદ લાગવા. દેવા, ૦ ભરવેશ, ૰ મારા (૩.પ્ર.) ડંખ મારવા. (૨) દુઃખની લાગણી કરાવવી]
.
ચટ(-ટા, ટે)ચટ ક્રિ. વિ. [રવા.] ઝટપર્ટ, તરતાતરત ચહું વિ. [જુએ ‘ચાટવુ' દ્વારા.] મીઠું મીઠું ચાટવાની તીવ્રતાવાળું, સ્વાદ માટે જ ખાનારું
.
ચટણી સ્ત્રી. [જુએ ચાટવું + ગુ. ‘અણી' કૈં. પ્ર.] (લા.) મરચાંના ભૂકા. (૨) મરચાં સાથે બીજી સ્વાદિષ્ઠ ચીજો કોથમીરી અને ધાણાજીરું વગેરે વાટી કરવામાં આવેલું ચાટણ. [॰ કરવી, ॰ કરી ના(-માં)ખવી (રૂ. પ્ર.) શેષન રહે એમ ખર્ચી નાખવું. ॰ થઈ જવું (રૂ. પ્ર.) નિઃશેષ રીતે ખલાસ થઈ જવું. માં કાઢી ના⟨-નાં)ખવું, માં ન લેવું (રૂ. પ્ર.) લેખામાં કે ગણતરીમાં ન લેવું. માં જવું (૩.પ્ર.) ઉપલક ખર્ચાઈ જવું. (૨) લેખામાં ન લેવાવું] ચટણી-ખાઉ વિ. [જુએ ‘ચટણી' + ‘ખાવું' + ગુ. આઉ’ કૃ, પ્ર.] ચટણી ખાવાનું શેાખીન. (૨) પું. જુએ ‘ચટણેા.’ ચટણ` વિ. [જુએ ‘ચાટવું’ + ગુ. ‘અણું' ક વાચક મૃ. પ્ર.] જએ ‘ચટડું.’
ચટણા વિ., પું. [જુએ ‘ચટણી.'] (લા.) (ચટણી ખાવાના શાખને કારણે મજાકમાં) મહારાષ્ટ્રના વતની
ચટપટ . [રવા.] જુએ ‘ચટપટી.' (ર) ક્રિ. વિ. ઝટપટ
તાબડતામ
ચટકાવવું -ર એ ચટકલું ર’માં, ચટકાવું અ.ક્રિ. [રવા.] જુએ ચટકવું. ચકાશીર પું. [ જુએ ‘ચટકા' દ્વારા. ] (લા.) પીપરીમૂળના ગંઠોડા [વાળું, લાગણી થઈ છે તેવું ચટકાળું વિ. જિઓ ચટ¥ા' + ગુ. ‘આછું' ત. પ્ર.] ચટકા ચટકી સ્ત્રી. [૪એ ચટક '+ ગુ. ઈ ' સ્રીપ્રત્યય.] તીવ્ર લાગણી (હર્ષની કે શેાકની). (૨) મૈાહિની, ભૂરકી ચટકીરે શ્રી. [જુએ ચટક' + ગુ. ‘ઈ' સ્રીપ્રત્યય,] ચમક, ક્રાંતિ, તેજરેખા ચટકી-દાર વિ. [જુએ ચટકી॰' + ફા. પ્રત્યય.] તીખા તમતમતા સ્વાદવાળું. (૨) સ્વાદે. (૩) રીસ ચડાવનારું. (૪) મનમાં ડખે એવું ચટકી-દાર વિ. [જુએ ‘ચટકા?' + ક્. પ્રત્યય.] ચમકવાળું. (૨) ચિત્તાકર્ષક, રંગીલું ચટકી-માછલી સ્ત્રી. [જુએ ચટકાર' +‘માછલી.'] (લા.) ટવટલું અ. ક્રિ. સહેજ બળતરા થવી, પીડાની લાગણી એનું પગમાં પહેરવાનું એક ઘરેણું ચટકીલું વિ. [જુએ ચટકÖ' + ગુ. ઈતું' ત. પ્ર.]જુએ [‘ચટકી-દાર.૨, ચટકીયુંને વિ. [જુએ ચટકૐ' +ગુ. ‘ઈશું' ત.પ્ર.] જુએ ચટકું॰ ન. [જુએ ‘ચટકવું^' + ગુ. ‘'કૃ. પ્ર.] ડંખ.
ચટર-પટર ક્રિ વિ. [અનુ.] પરચૂરણ, છૂટક
[થવી
ચટકીદાર. '
ચઢવું અ. ક્રિ. દિલ ઉપર ચાટ લાગવી. [ચઢી જવું (રૂ. પ્ર.) હૃદયમાં સખત લાગી આવવું] [(વહાણ.) ચટા પું., ખ.વ. માથાવડને પરમણ સાથે બાંધવાના અંધ. ચટાઈ શ્રી. [ä.] સાદડી ચટાક-ચટ, ચટાક-ચટાક ક્ર. વિ. [રવા.] સપાટ ચાખડી વગેરે પહેરી ચાલતાં અવાજ થાય એમ. (ર) આંગળીઆના ચાલતાં અવાજ થાય એમ
(ર) (લ.) દુઃખ. (૩) પ્રભાવ, અસર ચટકું? ન. [જુએ ‘ચટકવુંÖ' + ગુ. ‘'' રૃ. પ્ર.] પ્રકાશ, તેજરેખા. (ર) સુખના અંશ ચટકો પું. [જુએ ‘ચટકું.^'] વંશ, ડંખ. (ર) (લા.) દુઃખની
Jain Education International_2010_04
ચટપટવું અગ્નિ. [રવા.] ચટપટી થવી
ચટપટાટ પું. [જ એ ચટપટવું’+ ગુ. ‘આટ’કૃ. પ્ર.] ચટપટવાની ક્રિયા, ચટપટી [પટાવાળું ટપતિ વિ. [જુએ ‘ચટાપટા' + સં.તત. પ્ર.] ચટાચટપટિયું વિ. [જ઼એ ‘ચટપટનું’+ ગુ, ‘યું'. પ્ર.] ચટપટી કરનારું કે અનુભવનારું ચટ(-તા)પઢી સ્રી. [જએચ-પટવું +ગુ. "5" ટ્ટ, પ્ર.] પ્રબળ ઇંતેજારી, આતુરતા, ઉત્સુકતા. (૨)(લા.) ગભરાટની લાગણી, (૩) ચિંતા, ફિકર, ૦ થવી, ॰ લાગવી (રૂ. પ્ર.) ઉત્સુકતા થી] [‘ચટપટિયું.' ચટપટું વિ [જુએ ચટપટનું” + ગુ. ‘”' રૃ. પ્ર.] જ ચટપટે-દાર વિ. [જ‘ચટા-પટા’ + ફા. પ્રત્યય.] ચટાપટાવાળું, ચટપટેિત
ચટાકા પું. [રવા.] તીવ્ર માનસિક લાગણી, ચટકા. [॰ ચઢ(-)વા૰ લાગવા (રૂ. પ્ર.) રાષે ભરાવું, રીસ કરવી]