Bruhad Gujarat kosha Part 1

SR No.: 016072
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1976
Total Pages: 1086
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 32 MB

Page 81

અણનમ
અણ-મેળ
+ ગુ. “તું” વર્ત..+ “ઈ' સ્ત્રી પ્રત્યય; જએ બનાવ.”] બનાવ, મેળને અભાવ, વિરેધ. (૨) કજિ, કંકાસ અણબુદ્ધ, અણુ-બૂધ વિ. [+{. 5] બુદ્ધિ વિનાનું અણુ-બૂડ(-૦૬) વિ. [+જુએ બૂડવું+ ગુ. “હું' ભૂ.કૃ] બૂડે
નહિ તેવું. (૨) અડધું તરતું જાય તેવું, તરત અણુ-બેસતી સ્ત્રી. [+ જુઓ બેસવું” ગુ. “તું” વર્ત. ક. “ઈ” સ્ત્રી
અણનમ વિ. [ગ્રા., સં. મન ઘણું ઝાઝ, પુષ્કળ અણુ-નમ(–મ્યું) વિ. [+ જુઓ “નમવું' + ગુ. “યું” ભૂ.કૃ.] કેઈને નહિ નમનાર. (૨) (લા.) ટેકીલું અણુ-નાયું વિ. [ + જુઓ “નાથવું' +ગુ. “યું” ભૂ.કૃ] નાચ્યા | વિનાનું. (૨) (લા.) અભ્યાસ કર્યો નથી તેવું. (૩) બેકાબુ અણુ-નામી વિ. [+ જુઓ “નામ”+ ગુ. “ઈ' ત... ] જેનું
નામ નથી – જે અનાખેય – અનિર્વચનીય છે તેવું (બ્રહ) અણુ-ની-ઠું) વિ. [+ જુએ “નીઠવું” અંત લાવવો. સે. નિ-%ા] ખૂટે નહિ તેવું – તેટલું, પાર વિનાનું અણુપ વિ. [સ. મન -] પાણી વિનાનું, પાણીની અછતવાળું અણુ-પંખ વિ. [+સં. વક્ષ>પ્રા. પરં] પાંખ વિનાનું, (ર) પક્ષ-વગવસીલા વિનાનું અણ-૫૮ વિ. [હિં. મન-વઢ] અભણ, નિરક્ષર, અશિક્ષિત અણપતીજ સ્ત્રી[+ જુઓ પતીજ.'] વિશ્વાસ–ભરોસાને
અભાવ, અપ્રતીતિ, અવિશ્વાસ અણુ-૫–૫)રખું વિ. [ + જુઓ “પ(-પા)ખવું” + ગુ. “હું”
ભ. કુ] પારખવામાં નથી આવ્યું તેવું, અપરીક્ષિત. (૨) જેના વિશે કોઈ પણ જાતની માહિતી મેળવવામાં નથી આવી તેવું અણુ-પલેટા-થે) વિ. [+ જુઓ પલટવું' + ગુ. “યું] પલટ- વામાં ન આવેલું, અસંસ્કારી. (૨) બિન-વાકેફ, અનુભવ વિનાનું અણુ-પાથર્યું છે. [+ “પાથરવું' + ગુ. “હું” ભૂ.ક.] જ્યાં કશું પાથરવામાં નથી આવ્યું તેવું. (૨) ફેલાવવામાં ન આવેલું અણુ-પારખું વિ. [ + જુએ, પારખવું' +ગુ. “યું” ભૂ.કૃ.] જુઓ “અણુ-પરમ્યું”.
[પહોંચેલું અણપૂછ્યું વિ. [ + જુઓ ગવું + ગુ. ‘યું” ભૂ.ક.] નહિ અણ-પૂળ્યું વિ. [+ જુઓ “પૂછયું +ગુ. “યું” ભૂ.ક.] વણપૂછેલું અણપૂછ્યું વિ. [+ જુઓ પૂજવું' + ગુ. “યું ભ] નહિ પૂજેલું, વણપૂજેલું, અપૂજ્ય અણ-પૂર્યું વિ. [+ જુઓ પૂરવું+ગુ. “” ભૂ.કૃ] નહિ પૂરેલું, અપૂર્ણ. (૨) ફળીભૂત નહિ થયેલું અણુપેન્ વિ. [+ જુઓ પેખવું + ગુ. ‘યું' ભૂ.ક.] ન જોયેલું, જોયા-જણ્યા વિનાનું
* [દાખલ કરેલું અણુ-પેસાડવું વિ. [+ જુઓ પેસાડવું ગુ. “યું ભૂ] નહિ અણુ-પેવું વિ. [+ જુઓ પિજવું' + ગુ. “યું' ભૂ.ક.] નહિ પિલું [ભગવાનને ન ધરવામાં આવેલું, અસમર્પિત અણુ-પ્રસાદી વિ. [+ જુઓ સં. પ્રઢ + ગુ. ઈ” ત...] અણપ્રીછણું વિ. [+ જુઓ“પ્રીછવું' + ગુ. “અણું ક્રિયાવાચક ક. પ્ર.] ન ઓળખી શકાય તેવું અણપ્રીછવું વિ. [+જુઓ “પ્રીછવું' + ગુ, “યું' ભૂ.કૃ.] જેને
એાળખવામાં આવ્યું ન હોય તેવું, અજાણ્યું અણુ-
ફાલ્યું વિ. [+ જુઓ “ફાલવું+ગુ. “યું' ભૂ.ક.] વિકસ્યું ન હેય તેવું, પલ્લવિત ન થયું હોય તેવું, (૨) થોડા જથ્થાવાળું. (૩) (લા.) સાધારણ સ્થિતિનું અણ-ફાવતું વિ. [+ જ “કાવવું' + ગુ. “તું” વર્તે. ક] ફાવતું-
માફક ન આવતું હોય તેવું, અનનુકુળ અણુ-ફેલ(યું) વિ. [+ જુએ “કેલવું” + ગુ. “યું' ભ. કૃ] નહિ કેલેલું, છેડાં કાઢયા વિનાનું અણુ-બનતી સ્ત્રી, અણબનાવ . [ + જુએ બનવું'
અણુ-બેટી–રેલું, -ટર્ષ) વિ. [ + જ બોટ + ગુ. એવું
બી. ભૂ.કૃ, “યું” ભૂ. કૃ] બેટડ્યું ન હોય તેવું, અજીઠું ન કરેલું. (૨) ચાખ્યા વિનાનું અણુ-બેઠવું વિ. [+ જુઓ બેડવું+ ગુ. “ ભૂ કૃ] માથું મંડાવ્યું ન હોય તેવું. (૨) (લા) નુકસાનીમાં ન ઉતારવામાં આવેલું અણુ-બેલ વિ. [+ જુઓ બોલવું.] અબોલ, (ર) ઓછાબોલું અણુ-બેયું વિ. [+ બોલવું. + ગુ. “યું ભૂ.કૃ] બેડ્યા વિનાનું (પ્રે. બેલાધ્યું વિ. ન બોલાવવામાં આઘેલું.) અણુભારં(-રે-રાં) ૫. [+ જુએ “ભરૂસે.'] અવિશ્વાસ અણ-ભંગ (ભ) વિ. [+ સં.] અભંગ, અખંડ, આખું. (૨) તૂટે નહિ તેવું અણુ-ભાવતું વિ. [+જુઓ “ભાવવું' + ગુ. “તું” વર્ત. કુ] અણ
ગમતું. (૨) ક્રિ. વિ. ન છૂટકે, લાચારીથી અણ-ભે (-ભે) વિ. [+ સં. મi] અભય, નિર્ભય અણુ-ભેગવું વિ. [+જુએ “ભેગવવું' + ગુ. “હું” ભ. ક] નહિ ભગવેલું. (૨) સહન કર્યા વિનાનું અણુ-મઠથે વિ. [+ સં. યુદ > પ્રા. ભટ્ટ + ગુ. “યું” ભૂ. ] (લા) અણઘડ, આવડત વગરનું. (૨) નાખુશ, નારાજ. (૩) કેાધે ભરાયેલું અણુમણું(-) વિ. [સં. ૩મન] જેનું મન ઊંચું થયું છે –
નારાજ થયું છે તેવું, નાખુશ. (૨) (લા) બિમાર અણુમાયું વિ. [+ જુઓ “માગવું' + ગુ. “યું” ભૂ. કૃ] માગ્યા વિનાનું, વણમાગ્યું અણુ-માયું' વિ. [+ જુએ “માણવું’ + ગુ. “યું' ભૂ. 5.] માણવા–ભેગવવામાં આવ્યું ન હોય તેવું અણુ-માણ્યું , જુઓ અણમણું.” અણુ-માનીતું વિ. [+ જુઓ “માનવું'નું જનું કર્મણિ વર્ત. 1
માનીતું ન હોય તેવું, અળખામણું, દવલું અણુ-માપ(યું) વિ. [+ જુઓ “માપવું' + ગુ. “યું' ભૂ. કૃ] માપી ન શકાય-શકાયું હોય તેવું, અમાપ અણુ-માહિતગાર વિ. [+ જુઓ “માહિતગાર'.] જેને કોઈ જાતની માહિતી નથી તેવું, બિનવાકેફ અણુ-મી(મીં)યું વિ. [+ જુએ “મી(મી)ચવું + ગુ. “હું”
ભૂ, કૃ] મીંચા-વાંચ્યા વિનાનું, ખુલવું (આંખનું) અણુ-મૂલ વિ. [+ સં. મૂવ-> પ્રા. મુa] અમરા, જેની કિંમત આંકી ન શકાય તેવું. (૨) બહુમુક્ય, કિમતી અણુ-મૂલવું વિ. [+ જુઓ મૂલવવું” ગુ. “યું' ભુ. ક.] જેની મુલવણી-કિંમત થઈ નથી તેવું અણનમેળ ! [+ જુઓ “મેળ'.] અણભાવ. (૨) વિ. મળતું ન આવતું, દુમેળનું. (૩) (લા.) ઢંગધડા વિનાનું