Page Text
________________
७०४
अभिधानचिन्तामणिनाममाला
[सामान्यकाण्डः-६, अव्ययानि तिर्यगर्थे तिरः सांचि
[]। २ "सुष्ठु खल्विदमुच्यते"[]। ३ "किमुत ब्रह्म(१.२प्रतिपाठः) १ "तिरः काष्ठं कुरु"[सं. वित्तमः (-निमिः)''[] । अव्ययसमुदायो वा । ४ कं. पृ.५९]। परिभतेऽन्तर्गृपचारात् । यथा- "तिरस्कृतो- "अतीव क्षुत्पिपासितः"[] । स्वती च । यथा- "ससिक्त ऽरि:"[]| २ "साचि लोचनयुगं नमयन्ती''[किराता- आम्रः फलति''[], अतिसिक्तः । एते निर्भरार्थे ॥ र्जुनीयम्, सर्गः-९, थो-४४] । एतौ तियगर्थे ॥
(३.४.५प्रतिपाठः) १ 'बलवद्' इति तकारा(३.४.५प्रतिपाठः) १ तिरस् दन्त्यान्तः । तिर- न्तः । २ सुष्ठु मूर्धन्यतृतीयवर्गद्वितीयः पञ्चमस्वरान्तः । छानाम्नी द्वे ॥
३-४ अतीव, किमुत । स्वती अपि । यथा- "सुसिक्त निष्फले
आम्रः फलति"[], अतिसिक्त इति । निर्भरेऽत्यर्थे । ४० (१.२प्रतिपाठः) १"वृथा दुग्धोऽनड्वान्''[]।
अत्यर्थनामानि चत्वारि ॥ १० २ "मुग्धे! (तृष्णे!) मुधा ताम्यसि''[ मुद्राराक्षसम्, अङ्क:- प्राक् पुरा प्रथमे ३, थो-१]। एतौ निष्फलार्थे ॥
(१.२प्रतिपाठः) १ [प्राक् कृतम्], प्रथम (३.४.५प्रातपाठः) १ "वृथा दुग्धाऽनड्वान् कृतमित्यर्थः । २ "पुरा कृतम्'[]। एतौ प्रथमार्थे ॥ []। २ यथा-"मुग्धे! (तृष्णे!) मुधा ताम्यसि''[मुद्रा
(३.४.५ प्रतिपाठः) १ 'प्राग्' इति व्यञ्जनराक्षसम् , अङ्कः-३, श्रो-१] । द्वे निष्फलस्य । 'फोक'
चवर्गाद्यान्तः । २ पुरा द्वितीयस्वरान्तः । प्रथमे आदौ । इति भाषा ॥
पहिलानाम्नी द्वे ॥ मृषा मिथ्याऽनृते
संवद् वर्षे (१.२प्रतिपाठः) १ "मृषा वदति''[] | "मृषो- (१.२प्रतिपाठः)१"संवत् तृतीये"[] । इदं वर्षे ॥ द्यम्''[उत्तररामचरितम्, अङ्कः-४, शो-१७ अधः, पृ.११४] । (३.४.५ प्रतिपाठः) १ ['संवत्' इति] तका- ५० २ "मिथ्यावादी''[] । एतौ मृषार्थे ॥
रान्तः । वर्षनामैकम् ॥ (३.४.५ प्रतिपाठः) १ कूडनाम्नी द्वे ॥
परस्परे मिथः ॥१५३५॥ अभ्यर्णे समया निकषा हिरुक् ॥१५३४॥
(१.२प्रतिपाठः) १ "मिथः प्रहरतः''[] ।
(३.४.५प्रतिपाठः) १ 'मिथः' इति सकारान्तः । (१.२प्रतिपाठः) १ "मित्रं समयाऽऽस्ते"[]|
माहोमाहिनामैकम् ॥१५३५॥ २ "विलय लङ्कां निकषा हनिष्यति''[शिशुपालवधम्, सर्ग:-१, श्री-६८]। ३ "मह्या हिरुक्''[] । एते उषा निशान्ते समीपार्थे ।
(१.२ प्रतिपाठः) १ "उषातनो वायुः"[] | (३.४.५प्रतिपाठः) १-३ 'हिरुग्' इति कव- रात्र्यन्ते इदम् ॥ र्गाद्यान्तः । त्रीणि अभ्यर्णस्य समीपस्य ॥१५३४॥
(३.४.५प्रतिपाठः) १ मूर्धन्यद्वितीयस्वरान्त उषाशं सुखे
शब्दः। एकं निशान्तस्य । 'पाछिली राति' इति भाषा ॥ ६० (१.२प्रतिपाठः) १ "शम्भुः "[] ||
अल्पे किञ्चिन्मनागीषच्च किञ्चन । ( ३.४.५प्रतिपाठः) १ जोषमर्पि। एकं सुखस्य॥ (१.२प्रतिपाठः) १ "किञ्चित् कुञ्चिमूर्धजः" बलवत् सुष्ठु किमुतातीव निर्भरे । ।
[]। २ "ब्रूते मनाग् मार्दवम्"[]। ३ "ईषद् गौरः"
[]। ४ "प्राचीमङ्कस्यति किञ्चन रुचो राजीवजीवातवः" (१.२प्रतिपाठः) १ "बलवत् पिपासितोऽस्मि' []। एतेऽल्पार्थाः ॥ १. द्र. अमरकोषः३।३।२५१ ॥ २. '-य-' इति३॥ ३ -श्चित्' इति१ ॥
Jain Education Intemational
Jain Education Intermational
For Private & Personal Use Only
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016065 |
| Book Title | Vyutapatti Ratnakarakalita Abhidhan Chintamani Nammala |
| Original Sutra Author | Hemchandracharya |
| Author | |
| Publisher | Rander Road Jain Sangh |
| Publication Year | 2003 |
| Total Pages | 1098 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 28 MB |