________________
પંચમહાવ્યાધિ ૩૯૮
સરળ કાતિલ ઝેર છે.
| | પંન્યાસઃ જૈન સાધુને દીક્ષા લીધા પછી પંચમહાવ્યાધિ : મસા, ક્ષય, કોઢ, દસ વર્ષે (અમુક વર્ષે થતું વિશેષ
પ્રમેહ, ઉન્માદ આ પાંચ ભયંકર { પદવીદાન. રોગ.
પાક્ષિક: પાખી, પંદર દિવસે થતી પંચમહાદ્વતઃ સાધુ-સાધ્વીજનોને વિશેષ પ્રવૃત્તિ કે પ્રતિક્રમણ.
પાળવાના અહિંસા, સત્ય અચૌર્ય, પાખંડઃ દંભ. ઢોંગ. ધર્મની વિરુદ્ધનો બ્રહ્મચર્ય, અને અપરિગ્રહ (સંસાર- માર્ગ. નો ત્યાગ) પંચશીલ.
પાથેય: માર્ગમાં ભોજનની સામગ્રી. પંચમુષ્ટિઃ પાંચ મૂઠી વડે કેશ ચૂંટી | પાઠ: સૂત્ર, મૂળ પાઠ.
કાઢવાનો પ્રકાર (જૈન સાધુ) | પંડિતમરણ: સમાધિ ભાવયુક્ત મરણ. પંચમ: અહિંસા, સત્ય, અચૌર્ય, | પંડિતવીર્ય: જ્ઞાન સહિત જ્ઞાનીનું બ્રહ્મચર્ય, અપરિગ્રહ.
આત્મબળ. પંચરત્ન : સોનું, મોતી, હીરો, માણેક, | પંડુકંબલાઃ મેરુ પર્વત ઉપરની એક નીલમ, કિંમતી વસ્તુ.
અભિષેક શિલા. પંચરંગઃ રાતો, લીલો, પીળો, ધોળો, પાણિપ્રતિગ્રહી ઃ કરપાત્રમાં ભિક્ષા કાળો.
લેનાર જિનકલ્પી સાધુ. પંચાચારઃ જ્ઞાન, દર્શન ચારિત્ર, તપ, | પાતરુંઃ જૈન સાધુ-સાધ્વીજનોને વીર્યના આચાર.
લાકડામાંથી બનેલું રંગેલું ભિક્ષા પંચાધ્યાયી: પાંચ અધ્યાયવાળો ગ્રંથ. | લેવા માટે પાત્ર - ભાજન. પંચામૃત: દૂધ, દહીં, ઘી, ગોળ, સાકરનું પાતાલ : લવણ સમુદ્રમાં આવેલ સ્થાન.
મિશ્રણ. પૂજન-અભિષેકમાં પાદ: છ અંગુલ જેટલું પ્રમાણ. વપરાતાં દ્રવ્યો.
પાદપદ્મ: ચરણકમળ, પાદપંકજ. પંચાશિકાઃ પચાસ શ્લોકબદ્ધ ગ્રંથ. | પાદપીઠ: ઊંચે આસને બેઠેલાને પગ પંચાસ્તિકાય: જીવાસ્તિકાય, ધર્માસ્તિ- | મૂકવાનું આસન કે તેમના ચરણ
કાય, અધર્માસ્તિકાય, આકાશા- પાસે બેસવાનું આસન. સ્તિકાય, પુદ્ગલાસ્તિકાય પાંચ પાદરેણ: પદરજ. પગની રજ. (સેવક
અસ્તિકાય દ્રવ્ય (જૈન). પંચાસવ: પંચ અવ્રત. પ્રાણાતિપાત, | પાદશુશ્રુષા: ચરણસેવા.
મૃષાવાદ, અદત્તાદાન, મૈથુન, | પાદશૈલઃ મોટા પર્વતની તળેટીમાં પરિગ્રહ.
નાના ટેકરા.
ભાવ).
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org