SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 287
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ १२५ लेश्या-कोश (ख) भावे उदओ भणिओ, छण्हं लेसाण जीवेसु । -उत्त० अ ३४ । नि० गा ५४२ उत्तरार्ध (ग) भावादो छल्लेस्सा ओदयिया होंति x x x । -गोजी० गा ५५४ । पृ० २०० कृष्णलेश्या यावत् शुक्ललेश्या जीवोदय निप्पन्न भाव है । '४६२ भावलेश्या और पाँच भाव आगमों में प्राप्त पाठों के अनुसार लेश्या औदयिक भाव में गिनाई गई है। उपशम-क्षय-क्षयोपशम-भावों में लेश्या होने के पाठ उपलब्ध नहीं है। उत्तराध्ययन की नियुक्ति का एक पाठ है। (क) दुविहा विसुद्धलेस्सा, उपसमखइआ कसायाणं । -उत्त० अ ३४ । नि० गा ५४० उत्तरार्ध तत्र द्विविधा विशुद्धलेश्या- 'उपसमखइय त्ति सूत्रत्वादुपशमक्षयजा, केषां पुनरुपशमक्षयौ ? यतो जायत इयमित्याह-कषायाणाम्, अयमर्थः कषायोपशमजा कषायक्षयजा च, एकान्त-विशुद्धि चाऽऽश्रित्यैवमभिधानम्, अन्यथा हि क्षायोपशमिक्यपि शुक्ला तेजः पद्मे च विशुद्धलेश्ये सम्भवतः एवेति । -उपर्युक्त नियुक्ति गाथा पर वृत्ति विशुद्धलेश्या द्विविध-औपशमिक और क्षायिक । यह उपशम और क्षय किसका ? कषायों का। अतः कषाय औपशमिक और कषाय क्षायिक । यह एकांत विशुद्धि की अपेक्षा कहा गया है अन्यथा क्षायोपशमिक भाव में भी तीनों विशुद्धलेश्या सम्भव है। गोम्मटसार जीवकांड में भी एक पाठ है । (ख) मोहुदय खओवसमोवसमखयज जीवफंदणं भावो। -गोजी० गा० ५३५ उत्तरार्ध मोहनीय कर्म के उदय, क्षयोपशम, उपशम, क्षय से जो जीव के प्रदेशों की चंचलता होती है उसको भावलेश्या कहते । अर्थात् चारों भावों के निष्पन्न में लेश्या होती हैं। पारिणामिक भाव जीव तथा अजीव सभी द्रव्यों में होता है। Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
SR No.016038
Book TitleLeshya kosha Part 2
Original Sutra AuthorN/A
AuthorMohanlal Banthia, Shreechand Choradiya
PublisherJain Darshan Prakashan
Publication Year2001
Total Pages740
LanguageSanskrit, Hindi
ClassificationDictionary & Dictionary
File Size11 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy