________________
કલાબહેન શાહ
-
શ્રી આત્મારામજી મહારાજ (શ્રી વિજયાનંદસૂરિ મહારાજ)
વિષયવિરાગી, પરિગ્રહત્યાગી, ધૂલ પડી હૈ કંચનમેં; નમન કરત હૈ નરપતિ યતિયતિ જનમ સફલ હૈ વંદનમેં.
વિજયાનંદસૂરિ મહારાજા, જય જય રહો સદાનંદમેં, કાંતિવિજય ગુરુ ચરણ કમલમેં વંદન હોવે અનંતનમેં. (કાંતિવિજય)
પંડિત સુખલાલજીએ લખ્યું છે, ‘આત્મારામજી ૫૨મ બુદ્ધિશાળી હતા. શક્તિસંપદા હતા અને તત્ત્વપરીક્ષક પણ હતા. પરંતુ એ બધા કરતાં વિશેષ તો એ છે કે તેઓ ક્રાંતિકારી પણ હતા. એમણે સંપ્રદાયબદ્ધતાની કાંચળી ફેંકી દેવાનું સાહસ કર્યું. તે જ બતાવે છે કે તે શાંત ક્રાંતિકાર હતા. ક્રાંતિકારની પ્રેરણાએ જ એમને જૂના ચીલે ચાલવાની ના પાડી. રૂઢિના ચીલા એમણે ભૂંસ્યા.’
છેલ્લા બે સૈકામાં થયેલા બહુશ્રુત પ્રભાવક આચાર્યોમાં આત્મારામજી મહારાજનું સ્થાન મુખ્ય છે. ડૉ. રમણલાલ ચી. શાહ લખે છે,
‘ન્યાયામ્ભોનિધિ તાર્કિક શિરોમણિ, સર્વદર્શનનિષ્ણાત, નૈષ્ઠિક બ્રહ્મચારી, મહાન ક્રાંતિકારી અને દીર્ઘદ્રષ્ટા, શાસનપ્રભાવક, યુગપ્રવર્તક, કવિ અને સંગીતજ્ઞ, તપસ્વી અને સંયમી, તેજસ્વી જ્યોતિર્ધર, મહાન જૈનાચાર્ય શ્રીમદ્ વિજયાનંદસૂરિ (શ્રી આત્મારામજી મહારાજ) - પંજાબની ધરતી પર જૈન ધર્મનો ધ્વજ ફરકાવનાર હતા.'
