________________
ચતુર્થ પ્રકાશ આશ્રવ દ્વારે વડે કરી ગ્રહણ કરવાનું બંધ કરવું, તે દ્રવ્ય સંવર અને ભવના હેતુભૂત આત્મ વ્યાપારરૂપ કિયાને ત્યાગ કરે તે ભાવ સંવર કહેવાય છે. ૭૯, ૮૦.
આશ્રવ રેકવાને ઉપદેશ અને ઉપાય. ઘેર ઘેર સુપર સુ રાત્રી तस्य वस्य निरोधाय स स योज्यो मनीषिभिः ॥८॥ क्षमया मृदुभावेन ऋजुत्वेनाप्यनीहया। क्रोध मान तथा मायां लोभं रुंध्याद्यथाक्रमम् ॥२॥ असंयमकृतोत्सेकान् विषयान् विषसंनिभान् ।। निराकुर्यादखंडेन संयमेन महामतिः ॥ ८३ ॥ तिसृभिर्गुप्तिभिर्योगान् प्रमादं चाप्रमादतः। सावधयोगहानेनाविरतिं चापि साधयेत् ।। ८४ ॥ सद्दर्शनेन मिथ्यात्वं शुभस्थैर्येण चेतसः। . विजयेतातरौद्रे च संवरार्थं कृतोद्यमः ॥८५॥
જે જે ઉપાયે કરી છે જે આશ્રવ રેકાય તેના તેના નિરોધને માટે તે તે ઉપાયો વિદ્વાનોએ લાગુ પાડવા. સંવર માટે ઉદ્યમ કરનાર મનુષ્યએ ક્ષમા, કમળતા, સરલતા, અને અનિચ્છા (સંતોષ) વડે અનુકમે ક્રોધ, માન, માયા, તથા લોભને રેકવા. અસંયમે કરી (ઇન્દ્રિયની સ્વચ્છદ પ્રવૃત્તિઓ કરી) વૃદ્ધિ પમાડાતા વિષ સરખા વિષયને બુદ્ધિમાને અખંડ સંયમવડે (જીતેન્દ્રિયપણે) કરી દૂરકરવા. મનગુણિ, વચનગુપ્તિ અને કાયગુપ્તિ વડે મન, વચન, કાયાના મેને, અપ્રમાદથી પ્રમાદને અને સાવદ્ય (સપાપ–સદેષ) ને ત્યાગ કરવે કરી વિરતિને પણ સાધવી (સ્વાધીન કરવી). તેમજ સમ્યકલ્થ વડે મિથ્યાત્વને અને શુભ વિચારમાં મનને સ્થિરતા કરાવે કરી આ તથા રેશદ્રધ્યાનને વિજય કરે. ૮૧ થી ૫.
સંવર ભાવના. . વિવેચન-જેમ રાજમાર્ગ ઉપર અનેક દ્વારેવાળું ખુલ્લું ઘર તે બારણાના માર્ગથી તેમાં ધૂળ ભરાય છે, તેમ આ સંસાર
