________________
आचारचिन्तामणि-टीका अध्य. १ उ. ७ सू. २ वायुकायविराधना
छाया-गन्धर्वनृत्यवादित्र-लवणजलारात्रिकादिदीपादयः। यत्किञ्चित्कृत्यं तत्सर्वमप्यवतरत्यग्रपूजायाम् ॥ १ ॥ इति । किञ्च-सप्तदशभेदिपूजाविधावपि गीतनृत्यवाद्यानि कर्त्तव्यतयोपदिशन्ति ।
किश्चैकविंशतिविधपूजायामपि नृत्यगीतवादित्रैश्चामरवीजनैश्च वायुकायसमारम्भ कारयन्ति । उक्तश्च-" स्नात्रं विलेपनविभूषणपुष्पवास
धूपप्रदीपफलतन्दुलपत्रपूगैः। नैवेद्यवारिवसनैश्चमरातपत्र,वादित्रगीतनटनस्तुतिकोशद्धया ॥ १ ॥
इत्येकविंशतिविधा जिनराजपूजा" इत्यादि । "गाना, नाचना, बजाना, लवण-जल, आरती करना, दीपक जलाना आदि जितने कार्य हैं, वे सब अग्रपूजा में किये जाते है" ॥१॥
तथा वे द्रव्यलिंगी दण्डी 'सत्तरहप्रकार की पूजा में भी गीत, नृत्य और वाद्य आदि क्रियाएँ करनी चाहिए' ऐसा अपदेश देते हैं।
तथा इक्कीसभेदी पूजा में भी नृत्य, गीत, वादिन तथा चामर और पंखा आदि के द्वारा वायुकाय का समारंभ कराते है । जैसा कहा है:--
“स्नान, विलेपन, आभूषण, पुष्प, वास, धूप, दीप, फल, चावल पत्र, सुपारी, नैवेद्य जल, वस्त्र, चामर, छत्र, वादित्र, गीत, नाट्य, स्तुति और कोंशवृद्धि, इस तरह इक्कीस प्रकार की जिन भगवान् की पूजा होती है " ॥१॥
ong, नाय, मqg, भी, rel, Pारती ४२वी, ही५४-ही। माण। माEि Reai छे, सर्व म लमा ४२पामा यावे छे.” ॥ १ ॥
તથા તે દ્રયલિંગી-દંડી “સત્તરપ્રકારની પૂજામાં પણ હમેશાં નૃત્ય અને વાદ્યવાત્ર આદિ કિયાએ કરવી જોઈએ.” એ ઉપદેશ આપે છે.
તથા એકવીસભેદી પૂજામાં પણ નૃત્ય, ગીત, વાજીંત્ર તથા ચામર અને પંખા આદિ દ્વારા વાયુકાય સમારંભ કરાવે છે. જેમ કહ્યું પણ છે–
- "स्नान, विवेपन, आभूषण, ५०५, पास, धूप, दीप, ५६, योगा, पत्र, सौपारी, नैवेद्य, જલ, વસ્ત્ર, ચામર, છત્ર, વાજીંત્ર, ગીત, નાટક, સ્તુતિ અને કેશવૃદ્ધિ (ધર્માદાના નામે નાણું–ધન–નીવૃદ્ધિ) આ પ્રમાણે એકવીસ પ્રકારની જિનભગવાનની પૂજા થાય છે.”
