________________
૩૬
દાષા એ પ્રકારના છે. (૧) અહંકાર રૂપ અને (૨) મમકાર રૂપ, મમકાર રૂપ દોષ વિષયેાના દાષદનથી દૂર થાય છે, અહં’કાર રૂપ દ્વેષ પોતાનાં દ્વેષદર્શીનથી દૂર થાય છે.
પોતાનામાં મોટામાં માટે દોષ કૃતઘ્નતા અને સ્વાથ પરતા છે. તેનું નિવારણ માત્ર ભકિતથી થઈ જાય છે કેમકે ભકિત કૃતજ્ઞતા અને પરાતા રૂપ છે. ઉપકારને જાણવાથી કૃતજ્ઞતા અને ઉપકાર કરવાથી પરાતા આવે છે. ભકિતજન્ય શકિતથી સર્વ આસક્તિ ક્ષીણ થાય છે અને આત્મભાવ સશક્ત બને છે.
આહારની લાલસા અને ભાગની પિપાસાએ આપણુ પુણ્યધન લૂંટી લીધું છે. ગુણધનને એણે નાશ કર્યાં છે. આ નાશને અટકાવવા માટે ઉપકારક આ મિલન તપ છે. આહારાદિની લાલસાથી કર્મો, કર્મથી શરીર, શરીરથી સ્વજનાદિ કુટુબ પરિવાર અને સ્વજનથી રાગ દ્વેષાદિની ઉત્પત્તિ ! આમ બધાનું મૂળ આહારની લાલસા છે. જેની થાળી લુખી, એના કર્યાં ચીકાશ વિનાના અને દુઃખા લુખાં! એથી સસાર પણ લુખે! જેની થાળી ચીકણી એના કર્યાં, દુઃખે અને સંસાર પણ ચીકાશવાળા એમ એક અપેક્ષાએ કહી શકાય.
