________________
તેંતાળીશયું. ]
ચેતનના આત્મશક્તિસૂચક ઉદ્ગાર.
जब अपनो पद आप संभारत, तब तेरे परसंग परैरी.
૪૫૯
मेरी० २
“એટલું તે હું નક્કી જાણું છું કે પીતળ ઉપર હીરામાણેક જાય નહિ. જ્યારે મારૂં પદ હું પોતે સંભારીશ ત્યારે તારી સેમ
તમાં પડી જઈશ.”
ભાષ–પાતાની સ્ત્રી સૌદર્યવાન હાય, પ્રવીણ હાય, ચાલાક હાય પણ તેના પતિ ને અન્ય સ્ત્રીઓમાં આસક્ત હાય, કુલટામેના કુછંદે પડી થયેલ હાય અને તેઓને પેાતાને ઘેર મેલાવતા હાય અથવા પાત તેમને મદિર રખડતા હાય તા પછી પેાતાની સ્ત્રીના સર્વે ગુણુ અથવા કેટલાક ગુણાની પેાતાને ખબર હાય છતાં પણ તેને દિલાસા આપવાના અને પેાતાનું રખડવાનું ચાલુ રાખવાના ધ્રરાદાથી પાતે એ સ્થિતિની વચ્ચે લટકતી વખત આ પટ્ટમાં જે વિચિત્ર ભાવ મતાન્યા છે તેવા જ અનુભવે છે. ચેતનજીને હેવે સુમતિ તરફ પ્રેમ જાગ્રત થયે છે પણ માચામમતા તરફનું આકર્ષણ છેાડી શકાતું નથી, સુમતિ મળે છે ત્યારે તેને નાખુશ ન કરવા માટે કહે છે કે હું પ્રિયા! તું મારી છે, તારે જરા પણ ડરવાનું નથી અને આ માયામમતા હાલ તારી સાથે લડે છે તેમાં તેઓનું કાંઈ વળવાનું નથી. આટલી વાતથી પશુ પ્રવીણુ ખાળા સુમતિ કાંઈ સમજી જાય તેવી મૂર્ખ નથી તેથી તેને ફ્રાસલાવવા સમજાવવા ચૈતનજી વધારે સ્પષ્ટ રીતે કહે છે કેપ્રિયા! ને. વ્યવહારમાં પણ પીતળ ઉપર કાંઈ હીરા માણેક કે અન્ય ઝવેરાત જાતાં નથી, ગધેડા ઉપર સાનાની અમાડી ઘટતી નથી અને ભિખારીને ચક્રવતીનું સિંહાસન બેસવા મળતું નથી એ હું જાણું છું અને તને તા તેની ઘણા વખતથી ખખર છે. હું જાણું છું કે ઘેર ઘેર ભટકનારી એ માયામમતા કુલટા છે, પીતળ જેવી છે અને મારે તેની સાથે સંબંધ રાખવા એ પીતળ ઉપર જડતર જડવા જેવું અથવા ગધેડા ઉપર સાનાની અંબાડી મૂકવા જેવું છે; તેથી મારી
૨ એતી એમ્બુ નિહચનિચ્ચે, નક્કી. રીરી પાતળ જરા=જડાવ, ઝવેરાત, હીરામાણેક, જરરી=જડાય. જ=જ્યારે. અપનેમારૂ, પોતાનુ પદ્મ=સ્થાન, સ્થિતિ. સંભારત=સભારીશ, ચાટ્ટ કરીશ પસંગ પ્રસગ, સામત પરરી=પઢીશ
