________________
૫૩
યોગ્યનું શરણું લેવાથી પેશ્યતા વિકસે છે. છે, તેથી આજ્ઞાનું આરાધન મોક્ષને માટે થાય છે અને આજ્ઞાની વિરાધના સંસારને માટે થાય છે.
સ્વમતિ કલપનાને મેહ આજ્ઞાપાલનના અધ્યવસાયથી જ જાય છે અને તે જવાથી શરણ સ્વીકારવામાં બલ પેદા થાય છે. * અરિહંતનું શરણ, સિદ્ધનું શરણુ, સાધુનું શરણ અને કેવલીપ્રજ્ઞપ્ત ધર્મનું શરણુ એ અરિહંતાદિ ચારની લકત્તમતાના જ્ઞાન ઉપર આધાર રાખે છે. એ ચારની લકત્તમતા એ ચારની મંગલમયતાના સ્વીકાર ઉપર આધાર રાખે છે. એ ચારની મંગલમયતા તેમના જ્ઞાન, દર્શન અને ચારિત્રની મંગલમયતાના આધારે છે અને જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્રની મંગલમયતા રાગ, દ્વેષ અને મેહનો પ્રતિકાર કરવાના સામર્થ્યમાં રહેલી છે.
ચોગ્યનું શરણ લેવાથી યોગ્યતા વિકસે છે.
જીવને સૌથી અધિક, રાગ સ્વજાત ઉપર હોય છે. તે રાગના કારણે પિતામાં રહેલા અનંતાનંત દેષનું દર્શન થતું નથી. સ્વજાતને રાગ પર પ્રત્યે દ્વેષને આવિર્ભાવ કરે છે, એ છેષના પ્રભાવે પરગુણદર્શન થતું નથી. સ્વદેષદર્શન અને પરગુણદર્શન ન થવાના કારણે મેહનો ઉદય થાય છે, મોહન ઉદય થવાથી બુદ્ધિ અવરાય છે, બુદ્ધિનું આવરણ શરણું કરવાગ્યનું શરણ સ્વીકારવામાં અંતરાયભૂત થાય છે.
ચોગ્યનું શરણુ ન સ્વીકારવાથી પિતાની અયોગ્યતા ઉપર કાબૂ આવતા નથી. પિતાની અાગ્યતા કર્મબંધનના હેતુઓ પ્રત્યે દુર્લક્ષ્ય કરાવે છે , અને કર્મક્ષયના હેતુઓનું સેવન
