________________
નમસ્કાર વડે મનેય ફેષની શુદ્ધિ જ છે. બધું હોય પણ સદબુદ્ધિ ન હોય તે બધાનો દુરુપગ થઈને દુર્ગતિ થાય છે. બીજું કાંઈ ન હોય પણ સદ્દબુદ્ધિ હોય તો તેના પ્રભાવે બધું આવી મળે છે.
માનવમનમાં અહંકાર અને આસક્તિ એ બે મેટા દોષ છે. બીજાના ગુણ જોવાથી અને પિતાના દોષ જેવાથી અહં. કાર અને આસક્તિ જાય છે. નમસ્કાર એ બીજાના ગુણ ગ્રહણ કરવાની અને પિતાનામાં રહેલા દોષ દૂર કરવાની ક્રિયા છે. નમસ્કારથી સબુદ્ધિને વિકાસ થાય છે અને સદબુદ્ધિને વિકાસ થવાથી સદ્ગતિ હસ્તામલકવત્ બને છે.
નમસ્કારરૂપી વેજ અહંકારરૂપી પર્વતનો નાશ કરે છે. નમસ્કાર માનવના મનમય કેષને શુદ્ધ કરે છે. અહંકારનું સ્થાન મરતક છે. મનમય કેાષ શુદ્ધ થવાથી અહંકાર આપોઆપ વિલય પામે છે. - નમસ્કારમાં શુભ કર્મ, ઉપાસના અને જ્ઞાન એ ત્રણેને સુમેળ છે. શુભ કર્મનું ફળ સુખ, ઉપાસનાનું ફળ શાન્તિ અને જ્ઞાનનું ફળ પ્રભુપ્રાપ્તિ છે. .
નમસ્કારના પ્રભાવે આ જન્મમાં સુખશાંતિ અને જન્માતરમાં પરમાત્મપદની પ્રાપ્તિ સુલભ બને છે.
કર્મફળમાં વિશ્વાસાત્મક બુદ્ધિ તે બુદ્ધિ છે. સદ્દબુદ્ધિ શાંતિદાયક છે. નમસ્કારથી તે વિકાસ પામે છે, અને તેના પ્રભાવે હૃદયમાં પ્રકાશ પ્રકટે છે.
જ્ઞાન-વિજ્ઞાનનું સ્થાન બુદ્ધિ છે અને શાંતિ–આનંદનું સ્થાન હૃદય છે. બુદ્ધિને વિકાસ અને હૃદયમાં પ્રકાશ એ નમસ્કારનું અસાધારણ ફળ છે.
