________________
ચ પાપુરીનુ સ્થાન
૩૧૧
ચ પાનાં સ્થાનને લેખીએ તે ઉપરાક્ત શાસ્ત્રકારાની હકીકતમા - સરતચૂક જોવાપણુ* બિલકુલ નહિ રહે.
(૨) આગળ ઉપર ‘ભગવતી સૂત્ર'માંનુ' જે લખાણ કે, ‘ભગવાને ચ‘પાથી વીતભયનગરે જÉ ઉદાયનને દીક્ષા દીધી.' તે ખાટું ઠરાવર્તા પૂ. ૫. મહારાજશ્રી લખે છે કે ચપાથી વીતભય ૧૦૦૦ માલથી પણ વિશેષ દૂર છે અને વાણિગ્રામથી ચંપા ચને વીતભય જવામાં તેા એ અતર ૧૨૫ માઇલ લગભગ વધી જાય છે, એટલા માટે રાજગૃહથી પ્રથમ ચ’પાગમન માનવું વધારે ઉચિત છે.
ઠીક 1 ભલા, સૂતવચન વધારે સાચુ`. કૅ પે તેજ-એક વ્યક્તિએ - માની લીધેલ માન્યતાથી પ્રેરિત અનુમાન વધારે સાચુ' ? રૂપનાય ખડક આાગળ મધ્ય પ્રતિમાં ચંપાનુ સ્થાન સ્વીકારી લઇશું તે। સૂત્ર વચન તદ્દન ખરૂં માલૂમ પડશે; તેમજ ચંપા અને વીતભય વચ્ચેનું અતર એક હજાર માઈલથી ઘણું જ કમ થતા વિહાર સડેલા થયેલ જષ્ણુાશે ( વળી, જુએ પૃ. ૨૭૯ )
(૩) શ્રી ગુણુચન્દ્રર્સાર અને હેમચન્દ્રસૂરિના મતે ચ પાથી ભગવાનને વિહાર અનારસ અને આલંભિયા તરફ થયાનું લખ્યું છે. ઉપરાંત વીતભય જવા આવવામાં ગ્રીષ્મકાળને લઈને શ્રમણાને ભૂખ તરસને લીધે બહુ સંકટ ખમવુ પડયું હતું. આ ઉપર પાતે ટીકા કરતાં જણાવે છે કે, ‘ પર તુ આપણે જોતા આવ્યા છીએ કે ચંપાથી ભગવાન સિંધ દેશના વીતભય ગામે ગયા હતા અને ત્યાંથી વાસુ
ગ્રામે વર્ષોવાસ માટે પાછા ફર્યા હતા. ચ’પાથી સીધા બનારસ, આલ'ભિયા વગેરે નગરીમાં જસિધ દેશમાં ઉદયનને પ્રતિખાધ આપવા તદ્દન અસંભવિત છે તેથી જ અમે આ( અન્ને બતાવેલ ચાર મુદ્દાનિ ) કાયક્રમ વાણુિગ્રામના વર્ષોંવાસ પછી રાખ્યા છે.
તેમની માન્યતા સાચી ને સૂત્રવચન ખેટુ એમ શાનીએ તે જ પુ. ૫. મહારાજશ્રી સાથે સહમત થવાય પણુ મધ્ય પ્રાન્તમાં ચોંપાનું
