________________
શ્રી મહાવીર નિર્વાણ અને નિર્વાણુસંવત નિર્ણય
૨૮૧ (૬) દેટલાક સરિત્ર લેખાએ ચંપાથી ભગવાને બનારસ (વાણારસી) અને આલંબિકા તરફ વિહાર કર્યો હોવાનું લખેલ છે, પરતુ ઉપર લખ્યા મુજબ પ્રભુ મહાવીરે ચંપાથી વીતભયનગર તરફ વિહાર કરેલ ને પાંચમું ચોમાસું વાણિજયગ્રામમાં કરેલુ બનારસ આલંબિકાન વિહારક્રમ વાણિજ્યગ્રામના વષવાસ પછી જ શરૂ થાય છે. - ઉક્ત લેખકોનાં કયન મુજબ આભયાથી વિહાર કરીને ભગવાન -કોમ્પિત્ય તરફ જાય છે. પરંતુ આભયાથી રાજગૃહે જવાને બદલે
કાપિ૯પુર તરફ જવાની વાત તદ્દન અસ ગત છે. આનંદાદિ દશ --શ્રાવકનાં ચરિત્રની સકળ સળંગ રીતે ગોઠવવાના ભેજ તેઓએ ભગવાનને વિહાર અભિયાથી કાપિલ્ય તરફ બતાવ્યા છે પરન્તુ ખરી રીતે તે આલભિયાથી ભગવાન રાજગૃહ તરફ વિચરેલ હશે. કેમ કે તે અન્ય કેન્દ્રોથી નજીક હતું તેમજ ત્યાં નિર્ચન્ય પ્રવચનને -અનુકૂળ સમય હતો. રાજા શ્રેણિક અને તેની પત્નીઓને ભગવાનના વચન ઉપર સારી શ્રદ્ધા બેઠી હતી અને શરૂઆતનાં વર્ષોમાં તેને લાભ પણ થયો હતો. ઉકત હકીકતોને ધ્યાનમાં લેતાં આભિયાથી -ભગવાનનું રાજગૃહ તરફ જવું તે જ પ્રમાણસર ગણાય. આલબિયામાં ચુલકશતકને પ્રતિબંધીને શ્રી મહાવીર રાજગૃહ તરફ ગયેલા ને ચોમાસું ત્યાં વિતાવેલું. '
( રાજગૃહીના છઠ્ઠા માસા દરમ્યાન અનેક ભવ્ય જીવોએ શ્રી મહાવીર પાસે વિવિધ વ્રતો અંગીકાર કરેલાં, એટલું જ નહિ પણ મહારાજા શ્રેણિકે શ્રી મહાવીરના સોપદેશની અસર તળે આવીને -નગરજનો તેમજ પોતાનાં કુમ્બીજનેમાંના જેઓને દીક્ષા લેવી હોય તેમને તે પ્રમાણે વર્તવામાં પૂરતી સહાય કરવાની તત્પરતા દર્શાવેલી. એ જોઈને ભવ્ય જીવોને, હિતકારક થવાની પવિત્ર વિચારણા સર ભગવાન મહાવીરે સાતમું ચોમાસું પણ રોજગૃહમાં વિતાવેલું
