________________
ન
-
-
-
૨૭૮
વિશ્વો દ્વારા શ્રી મહાવીર . સાબિત થાય છે કે, દિગમ્બર સપ્રદાય જેનામાં પણ પહેલાં વીર નિર્વાણ સ વત અને શક સંવત વચ્ચે ૬૦૫ વર્ષને ઝાળ હોવાનું મનાતું હતું, જે રીતે આજે તામ્બરી જેને માને છે. પરંતુ, ત્રિલોકસાર ”ના ટીકાકાર માધવચન્દ્ર ત્રિલોક સાર' માં વર્ણવેલા શકરાજાને ભૂલથી વિકમ માનવામાં આવ્યો, ને તેથી તેની પછીના કેટલાક દિગંબર જૈન લેખકોએ વિક્રમ સંવત પૂર્વે ૬૦૫ (શક સંવત ૧૭૪૦ ) માં વીર નિવણ થયાનું માની લીધું, જે પ્રમાણોથી સિદ્ધ કરતાં અપ્રસ્તુત જણાય છે.
ખરી રીતે તે વિક્રમાદિત્ય સંવત પૂર્વે ૪૭ળ્યાં તેમજ શક સંવત પૂર્વે ૬૦૫ અને ઇસ્વીસન પૂર્વે પર૭ વર્ષે ભગવાન મહાવીર-નિવણસંવતને પ્રારંભ માનવો એ જ યુકિતપુરઃસર ગણાય, કેમકે પ્રાચીન જૈનાચાર્યએ તે પ્રમાણે માનેલ છે.
વિહારકમ વિવરણ –શ્રમણ ભગવાન મહાવીર સ્વામીના કેવળી જીવન સંબંધી જે વિહાર ક્રમ આલેખવામાં આવ્યો છે તે નીચેના વિવરણથી સ્પષ્ટ થશે.
(૧) મધ્યમાં અપાપાથી વિહાર કરીને ભગવાન મહાવીર સ્વામી .. રાજગૃહ તરફ જાય છે. મધ્યામાથી ભગવાને વહેલામાં વહેલા જેસુદમાં વિહાર કર્યો હશે ને જેઠ વદના આખરી દિવસમાં રાજગૃહ પહેચ્યા હશે. રાજગૃહમાં સમવસરણ રચાય છે તે ભગવાન દેશના આપી, અનેકને દીક્ષા પ્રેમી બનાવે છે. અનેક છો ત્યા દીક્ષા લે છે એટલે ત્યાં શ્રી મહાવીરે લાંબા સમય સુધી સ્થિરતા કરી હોય. તે સ્વાભાવિક છે અને એ રીતે પહેલું ચોમાસું રાજગૃહમાં જ સિદ્ધ થાય.
પ્રભુ મહાવીરના કેવળી જીવન આ બધી વિહારનાં મુખ્ય ત્રણ કેન્દ્રો છે. રાજગૃહ-નાલન્દા-વૈશાળી-વાણિજ્યગ્રામ અને મિથિલા. આમાંનાં કે પાછલાં બે કેન્દ્રો મધ્યમાથી અતિ દૂર હાદને, ગ્રીષ્મરૂતુના પ્રચંડ તાપમાં ભગવાને નજીકના સ્થળ તરીકે પણ રાજગૃહ તરફ વિહાર
