________________
तरवार थिकोतितत्वम्२५ ऐपिथिकी किया यद्यपि-जीव व्यापाररूपा, तथाऽप्यजीवरमएएगलराशेः प्रधान विवक्षयाऽजीवक्रियेयमभिहिता एवमेवाः पविषतिः क्रिया: साम्परायिककर्महेतवो भवन्ति उक्त स्थानाङ्गेर स्थाने १ उद्देशके ६० सत्रे-पंकि दिया-पण्णता, चत्तारि कसाया पण्णसा, पंच अविरया पण्णत्ता, पंच.. बीसा किरिया पणत्ता' इति । पश्चेन्द्रियाणि प्राप्तानि, चत्वारः कपापा पहप्ता-पश्चाऽनतानि प्रज्ञतानि, पञ्चविंशतिः क्रियाः प्रताः, इति । नवता पकरणगाथाया मुक्तम्-'इंदिय१ कसाय२ अन्वय३ जोगा९पंच १ चऊ पंच३ तिमि कसाया किरियाओ पणवीसइमाओ अणुकमसो इति । इन्द्रिय कषाया-प्रत-योगाः पञ्चचत्वार:-पश्च-त्रयः कषायाः क्रियाः पञ्चविंशतिः, धमा अनुक्रमशः, इति तथाऽऽस्नवस्य मिथ्यात्वाऽव्रतर प्रमाद३ कषाया४ मा जिसमें और कषाय का लेश भी न हो, जिसके कारण दो समय की स्थिति वाले कर्म का यन्ध होता है। यद्यपि यह क्रिया जीव का व्यापार ही है तथापि अजीव शरीर या वचन की प्रधानताकी विषक्षा होने से अजीव क्रिया कही गई है।
इस प्रकार इन पच्चीस क्रियाओं में से चौवीस साम्परापिक भानव का कारण होती हैं और ऐपिथिकी क्रिया ईयोपथ-आस्रवका कारण होती है, स्थानांगसूत्र के दसरे स्थानक के प्रथम उद्देशक के.
सत्र में कहा है-'पांच इन्द्रिया, चार कषोय, पांच अवत और पच्चीस कियाएं कही गई है।
नवतस्व प्रकरण में भी कहा है-इन्द्रिय पांच, कषाय चार, भात -पांच, योग तीन और क्रियाएं पच्चीस आस्रव का कारण कही गई है।
तथा (१) मिथ्यात्व (२) अव्रत (३) प्रमाद (४) कषाय (५) अशुभ જેમાં પ્રમાદ અને કષાય લેશમાત્ર ન હોય, જેના કારણે બે સમયની સ્થિતિ વાળા કર્મ બંધાય છે. જો કે તે કિયા જીવને વ્યાપાર જ છે તે પણ અછત શરીર અથવા વચનની પ્રધાનતાથી વિવક્ષા થવાથી અજીવક્રિયા કહેવાય »
આવી રીતે આ પચ્ચીસ ક્રિયાઓમાંથી ચોવીસ સામ્પરાયિક આસ્રવના કારરૂપ હોય છે અને એયપથિકી ક્રિયા ઈયપથ આશ્વવનું કારણ હોય છે. માનાંગસૂત્રના બીજા સ્થાનકના પ્રથમ ઉદેશકના ૬૦માં સૂત્રમાં કહ્યું છે પાંચ ઈનિએ, ચાર કષાય, પાંચ અવ્રત અને પચ્ચીસ ક્રિયાઓ કહેવામાં આવી છે.
નવતત્વ પ્રકરણમાં પણ કહ્યું છે “ઈન્દ્રિઓ પાંચ, કષાય ચાર, અત્રત પગ, ચાર ત્રણ અને ક્રિયાઓ પચીસ આસવના કારણ કહેવામાં આવેલ છે
64) (1) मि (२) भनत (3) प्रभात (४) ४ाय (५) .
