SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 282
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ तत्त्वार्थ सम्भवति, तथा च-यत्राऽऽत्सनः संक्लेश परिणामेनाऽदत्ताहणार्थ प्रवृत्ति स्तोत्र बाह्यवरतुनो ग्रहणेऽाद में कारतेयं भवतीति भावः । अदत्तच-पत्रविध भवति, देवादत्तम् १ गुदन २ रामाद ना ३ गाथापत्यदत्तम् ४ साधर्म्यदत्तम् ५ ॥२६॥ तत्त्वार्थनियुक्षिा- पूर्वमुत्र-दिसादि लक्षण पश्चात्र तेषु हिंसास्वरूप निरूप णानन्तरं मृपागदसतरूपतिरूपणं कृतम, सम्पनिदि गय क्रमं स्तेयस्वरूपं निरूपयितुमाह-'अदिप गाहाणं लेणि कं' इति । अदत्त दानम् - अदत्तस्य स्वामिना ऽवितीर्णस्य वस्तुन आदान-प्रमत्तयोगाग्राणं स्तेय मुम्पते । तथा च-दीयतेस्मयत् बदत्तम्, धर्मणि ता, कर्म च चेवनाऽचे वनं वस्तु तुरीप्सिततमं भवति, एव उसे अदत्तादान का प्रसंग भी नहीं होगा। आशय यह है कि जहां आत्मा की संस्लेश भाव से अदत्त को ग्रहण करने में प्रवृत्ति होती है, वहीं बाह्य वस्तु का ग्रहण हो या न हो, फिर भी स्तेय कहलाता है । अदत्त पांच प्रकार का है-(१) देवादत्त (२) गुरुप्रदत्त (३) राजादत्त (४) गाथापति-अदत्त और (५) साधर्मिक अदत्त ॥२७॥ तत्वार्थनियुक्ति--हिंसा आदि पांच अवतों में से पहले हिंसा के स्वरूप का निरूपण किया गया, तदनन्तर मृपावाद के स्वरूप का कथन भी किया गया, अप क्रमप्राप्त स्तेय के स्वरूप का निरूपण करने के लिए कहते हैं___स्वामी के द्वारा अप्रदत्त वस्तु का प्रमत्तयोग से ग्रहण करना अदत्तादान या स्तेय कहलाता है । जो दिया गया हो वह 'दत्त' कहलाता है। यहां कर्म के अर्थ में 'क्त' प्रत्यय हुआ है । कर्ता को जो । દાનને પ્રસંગ પણ આવતો નથી. કહેવાનો ભાવાર્થ એ છે કે જ્યાં આગળ આત્માની સંકલેશભાવથી મલિકે નહીં આપેલી વાત સ્વીકારવામાં પ્રવૃત્તિ હોય છે તે જ બાહ્ય વસ્તુનું ગ્રહણ થાય કે ન થાય તો પણ તેય કહેવાય छ. महत पां५ प्रा२ना छ-(१) वाहत (२) ४३महत्त (3) RIME1 (४) ગાથાપતિ-અદત્ત અને (૫) સાધાર્મિક અદસ પરછા - તત્કાનિતિ–હિંસા આદિ પાંચ અવ્રતમાંથી પહેલા હિંસાના સ્વરૂપનું નિરૂપણ કરવામાં આવ્યું, ત્યારબ દ મૃષાવાદના સ્વરૂપનું કથન પણ કરવામાં આવ્યું. હવે કમ પ્રાપ્ત તેમના સ્વરૂપનું નિરૂપણ કરવા માટે કહીએ છી માલિક દ્વારા અપ્રદત્ત વસ્તુનું પ્રમત્ત રોગથી ગ્રહણ કરવું અદત્તાદાન, અથવા તેય કહેવાય છે જે આપવામાં આવ્યું હોય તે “દત્ત કહેવાય છે. અહીં કર્મને અર્થમાં “કત" પ્રત્યય થ છે, કર્તાને જે કરવા માટે પ્રિય હાથ
SR No.010523
Book TitleTattvartha Sutra Part 02
Original Sutra AuthorN/A
AuthorKanhaiyalal Maharaj
PublisherA B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Publication Year1973
Total Pages895
LanguageHindi
ClassificationBook_Devnagari, Tattvartha Sutra, Tattvartha Sutra, & Tattvarth
File Size73 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy