SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 512
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ जीवाभिगमसूत्रे तथाहि-यदा खलु कश्चित्पुरुषः उपशमश्रेणी प्राप्त उपशान्ते पुरुषवेदे समयमेक जीवित्वा तदनन्तरं म्रियते तदा मसौ नियमतो देवपुरुषेषु समुत्पद्यते इति समयमेकमन्तरं पुरुषत्वस्य भव-, तीति । 'उक्कोसेण वणस्सइ कालो' उत्कर्पण वनस्पतिकालः वनस्पतिकालपर्यन्तं पुरुपत्वस्यान्तरं भवतीति । वनस्पति कालश्चेत्थं पठनीय स्तथाहि-'अणताओ उस्सप्पिणीओसप्पि.. णीओ कालओ खेत्तओ अणता लोगा असंखेज्जा पोग्गलपरायट्टा ते णं पुग्गलपरायट्टा आवलियाए असंखेज्जइभागो' अनन्ता उत्मर्पिण्यवसर्पिण्यः कालतः, क्षेत्रतोऽनन्ता लोकाः असंख्येयभागः, असंभागपरिमिताः पुद्गलपरावर्ता इतिभावः । उक्तक्रमेण सामान्यतः पुरुषत्व कर लेता है और उत्कृष्ट से जितना वनस्पति का काल कहा है उसके बाद वह उसे पुनः प्राप्त कर लेता है, इस कथन का तात्पर्य ऐसा है कि जब कोई पुरुष उपशम श्रेणि पर आरूद होता है, तो पुरुष वेद के उपशान्त होजाने पर वह वहां कम से कम एक समय तक जीवित रहकर-अर्थात् उपशमश्रेणि में वर्तमान रहकर बादमें जब उसका वहां मरण हो जाता है तो नियम से यह देवगति में नाकर उत्पन्न होता है इस प्रकार उपशान्त हुए पुरुष वेद को पुनः पुनः प्राप्त करने में कम से कम एक समय का अन्तर होता है और उत्कृष्ट से जो अन्तर वनस्पति काल प्रमाण कहा गया है- उसका तात्पर्य ऐसा है कि इसमें "अणंताओ उस्सप्पिणीओसप्पिणीओ कालओ, खेत्तओ अणंता लोगा असंखेज्जा पोग्गलपरायटा, ते णं पुग्गलपरायट्टा आवलियाए असंखेज्जइभागो" इसके काल से अनन्त उत्सर्पिणियां समाप्त हो जाती है, क्षेत्र की अपेक्षा अनन्त लोक समाप्त हो जाते है असंख्यात पुद्गल परावर्त हो जाते हैं और ये असंख्यात पुद्गल परावत आवलिका के असंख्यातवें भाग रूप કરવામાં ઓછામાં ઓછા એક સમય પછી પ્રાપ્ત કરી છે અને વધારેમાં વધારે વનસ્પતિ ને એટલે કોણ કહ્યો છે, તેટલા કાળ પછી તે તેને ફરી પ્રાપ્ત કરી લે છે. આ કથનનું તાત્પર્ય એવું છે કે–જ્યારે કે પુરૂષ ઉપશમ શ્રેણી પર આરૂઢ થાય છે, તે પુરૂષ વેદનું ઉપશાંત થઈ જવાથી તે ત્યાં ઓછામાં ઓછા એક સમય સુધી જીવતા રહીને અર્થાત ઉપ મ શ્રેણીમાં વર્તમાન રહીને તે પછી તેનું ત્યાં મરણ થઈ જાય છે, તે નિયમની તે દેવગતિમાં ઉત્પન્ન થાય છે. આ રીતે ઉપશાંત થયેલ પુરૂષદને ફરીથી પ્રાપ્ત કરવામાં ઓછામાં ઓછું એક સમયનું અંતર હોય છે અને ઉત્કૃષ્ટથી વનસ્પતિ કાળ પ્રમાણનું જે त२ ४थुछे, ते तात्यय ये छ है-'अणंताओ उस्सप्पिणीओसप्पिणीओ कालो, खेत्तओ, अणंता लोगा, असंखेज्जा पोग्गलपरायट्टा, ते ण पुग्गलपरायट्टा आवलियाए असंखेज्जइभागो" तनी थी सनत उत्सपिये। मन मन त म५सपिये। समाप्त થઈ જાય છે. અસંખ્યાત પુગલ પરાવર્ત થઈ જાય છે અને આ અસ ખ્યાત પુદ્ગલપરાવત આવલિકાના અસંખ્યાતમા ભાગ રૂપ હોય છે. આ રીતે સામાન્ય પણુથી પુરૂષત્વનું
SR No.010388
Book TitleAgam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Part 01 Sthanakvasi
Original Sutra AuthorN/A
AuthorKanhaiyalal Maharaj
PublisherA B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Publication Year1971
Total Pages693
LanguageHindi, Prakrit
ClassificationBook_Devnagari, Agam, Canon, & agam_jivajivabhigam
File Size44 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy