Page Text
________________
जीवाभिगमसूत्रे
"
अतएभ पाश्चात्याः सप्तभवा निरन्तरं भवन्तः सख्येयवर्षायुषः एवोपपद्यन्ते नैकोऽपि असंख्येयवर्षायुः असंख्येय वर्षायुर्भवान्तरं भूयो मनुष्यभवस्य तिर्यगूभवस्य वा असंभवात् तत्र यदा उन्कर्षंतस्तिर्यक्स्त्रीवेदसहिताः पाश्चात्याः सप्तापि भवाः पूर्वकोट्यायुषो लभ्यन्ते, अष्टमस्तु भवो देवकुर्वादिषु भवति तदा उत्कर्षतस्त्रीणि पल्योपमाणि पूर्वकोटिपृथक्त्वाभ्यधिकानि तिर्यक स्त्रीत्व स्यावस्थानं जायते ॥
४१४
समुच्चयतिर्यक्स्त्रीभवस्थितिमानं प्रदर्थं सम्प्रति- तिर्यगु विशेषाणां भवस्थितिमानं दर्शयितुमाह- 'जलयरीए' इत्यादि 'जलयरीए जहन्नेणं-अंतोमुहुत्तं' जलचर्याः जघन्येनान्तमुहूर्तम् 'उक्कोसेणं पुञ्चकोडिपुहुत्तं' उत्कर्पतः पूर्वकोटिपृथक्त्वम्, द्विपूर्वकोटित आरम्य नव
भव अथवा संज्ञिपञ्चेन्द्रियतिर्यश्व का भव इन्हें प्राप्त ही हो जाय ऐसा कोई नियम नही है । क्योंकि निरन्तर रूप से उसकी प्राप्ति होना असम्भव हैं । इस प्रकार इनके जो पहले के सात भव है वे निरन्तर रूप से होते हुए सख्यात वर्ष की आयुवाले हीं होकर उत्पन्न होते हैं, इनमें से एक भी असख्यात वर्ष की आयुवाला नहीं होता है । और जो असख्यातवर्ष की आयुवाला आठवां भव होता है इसके बाद पुनः मनुष्यभव या तिर्थग्भव प्राप्त नहीं होता है । इनमें से जब उत्कृष्ट से तिर्यक्स्त्रो वेदसहित पिछले सातों भव पूर्वकोटि की आयुवाले ही होते हैं और आठवां भव देवकुरु आदि में होता है तब उत्कृष्ट से पूर्वकोटि पृथक्त्व अधिक तीन पल्योपम तक तिर्यक्स्त्री का स्त्रीरूपसे लगातार अवस्थान होता है । क्योकि देवकुरु में उत्कृष्ट से तीन पल्योपम की आयु है इसलिये ।
अब सूत्रकार तिर्यगु विशेषों की जो स्त्रियाँ हैं, उनकी भवस्थिति का प्रमाण प्रकट करते है- "जलयरीए जहन्नेणं अंतोसुहुत्तं उक्कोसेणं पुन्नकोडिपुहुत्तं' जलचरी जो
તિય ગ્ણવ પણ તેઓને પ્રાપ્તજ થઇ જાય છે. એવા કાઇ નિયસ નથી કેમકે-નિર'તર્પણાથી તેની પ્રાપ્તિ થવી અસભવિત છે આ રીતે તેના પહેલાના જે સાત ભવા છે, તે નિર'તરપણાથી થઈને સખ્યાતવષઁની આયુષ્યવાળા જ થઈને ઉત્પન્ન થાય છે. તેમાં એકપણ અસંખ્યાતવની આયુષ્યવાળા હાતા નથી અને અસખ્યાતવષઁની આયુષ્યવાળા જે આમેા ભવ છે, તે પછી ફરીથી મનુષ્યભવ અથવા તિયભવ પ્રાપ્ત થતા નથી તેમાં જયારે ઉત્કૃષ્ટથી તિીના વેદ સહિત પાછળા સાતૈભવ પૂર્વકાટિની આયુષ્યવાળા જ ડાય છે, અને આઠમાલવ દેવકુરૂ વિગેરેમાં થાય છે. ત્યારે ઉત્કૃષ્ટ પણાથી પૂર્વ કટિ પૃથકૃત્વ અધિક પલ્યાપમ સુધી તિય પુી તિર્યંચ્ીપણાથી લાગઠ રહે છે. કેમકે-દેવકુરૂમાં ઉત્કૃષ્ટ પણાથી ત્રણ પચેાપમનું આયુષ્ય છે તેથી તેમ કહેલ છે
હવે સૂત્રકાર તિય વિશેષાની જે ક્રિયા છે, તેની ભવસ્થિતિનુ' પ્રમાણ પ્રગટ કરે छे “नलयरीप नद्दण्णेणं अंतोमुहुत्तं उक्को सेणं पुन्चको डिपुहुत्तं"
४सयरीपणाथी ने
| SR No. | 010388 |
| Book Title | Agam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Part 01 Sthanakvasi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Kanhaiyalal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1971 |
| Total Pages | 693 |
| Language | Hindi, Prakrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_jivajivabhigam |
| File Size | 44 MB |