Page Text
________________
श्रीजीवाभिगमसूत्रम्
wwwwwwwww
जीवाजीवाभिगम उक्तो व्यवस्थापितश्च अतस्तृतीयोपाङ्ग इति कथ्यते एतादृशमेव सम्बन्धमनुचित्य स्थविरा भगवन्तः प्रज्ञापितवन्त इति कथयिष्यति ॥
इदञ्च जीवानीवाभिगमाख्यमध्ययन सम्यग् ज्ञानकारणत्वेन परम्परया सिद्धिपदप्रापकत्वात् श्रेयो भूतम् तत्र माभूत् कोऽपि विघ्नः इति सकलविन्नोपशान्तये शिष्याणां मङ्गलबुद्धिपरिग्रहाय च वस्तुतो मङ्गलरूपेऽपि प्रकृतग्रन्थे मङ्गल प्रदर्श्यते तन्मगलमादिमध्यावसानभेदेन त्रिविधम् तत्रादिमङ्गलम् इह खलु जिणमयं' इत्यादि अत्र परमपावनजिननामकथन मेव मङ्गलम् मगलं द्विविधं द्रव्यतो भावतश्च, तत्र द्रव्यमङ्गलं दध्यक्षतादिकं भावमंगलन्तु सूत्ररूपम् अत्र भावमगलाधिकारः, अधिकन्तु भगवत्याः प्रमेयचन्द्रिकायां द्रष्टव्यमिति || का कथन किया है और उसे व्यवस्थापित किया है । अतः यह तृतीय उपांगरूप से कहा गया है। ऐसे ही सम्बन्ध का विचार कर सूत्रकार ने प्रथम सूत्रपाठ में "थेरा भगवंतो" स्थविर भगवन्तों ने इस अध्ययन को कहा है" इस से भूतकालिक क्रिया का प्रयोग किया है ।
यह जीवाजीवाभिगम नाम का अध्ययन सम्यग्ज्ञान का कारण होने से परम्परारूप से सिद्धिपद को प्राप्त कराने वाला है अतः यह कल्याण स्वरूप है । फिर भी इस में कोई भी विघ्न न मावे इस भाव से विघ्न की शान्ति के लिये और शिष्यो में मंगल बुद्धि का ग्रहण हो इसके लिये वस्तुतः यह मंगलस्वरूप होने पर भी इस प्रकृत शास्त्र में मंगलाचरण दिखलाया जाता है आदिमंगल, मध्यमंगल और अवसानमंगल के भेद से यह मंगल तीन प्रकार का कहा गया है "इह खलु जिणमयं" इत्यादि रूप से जो कथन है वह आदि मगलरूप है। क्योंकि परमपावन जिननाम का कथन ही मंगलरूप होता है। द्रव्यमंगल और भावमंगल के भेद से मंगल में द्विविधता आती है । दधि अक्षत आदि ये सब द्रव्यमंगल है । વ્યવસ્થિત કર્યું છે, તેથી તેને ત્રીજા ઉપાંગરૂપ ગણ્યું છે આ પ્રકારના સંબંધને વિચાર ४शन सूत्रसरे प्रथम सूत्रामा (थेरा भगवतो) स्थविर सताये मा अध्ययननु કથન કર્યું છે. આ પ્રકારની ભૂતકાલિક ક્રિયાને પ્રાગ કર્યો છે.
આ જીવાજીવાભિગમ નામનું અધ્યયન સમ્યજ્ઞાન પ્રાપ્ત કરાવનાર હોવાથી પરસ્પર રૂપે સિદ્ધિ પદની પ્રાપ્તિ કરાવનારું છે. તેથી તે કલ્યાણ સ્વરૂપ જ છે. છતા પણ તેમાં કઈ પણ વિદન ન આવે એ હેતુથી, વિનની શાંતિ માટે અને શિષ્યમાં મંગળબુદ્ધિ આવે તે હેતુથી–આ અધ્યયન પિતે જ મંગળરૂપ હોવા છતાં પણ આ શાસ્ત્રમાં મંગળાચરણ બતાવવામાં આવે છે. આ મગળના ત્રણ ભેદ છે (૧) આદિ મંગળ, (૨) મધ્યમંગળ मन (3) मत्य भगण.
'इह खल जिणमयं" त्याहि २ ४थन छेते माह भाग ३५ छे, २५ है ५२म પવિત્ર જિનનામનુ, કથન જ મગળરૂપ હોય છે. મંગળના બે પ્રકાર નીચે પ્રમાણે છે-(૧) દ્રવ્યમંગળ અને (૨) ભાવ મગળ. દહીં, અક્ષત આદિ દ્રવ્યમંગળ છે. સુત્ર ભાવમ ગળ
| SR No. | 010388 |
| Book Title | Agam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Part 01 Sthanakvasi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Kanhaiyalal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1971 |
| Total Pages | 693 |
| Language | Hindi, Prakrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_jivajivabhigam |
| File Size | 44 MB |