SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 229
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ प्रमेयधोतिका टीका प्रति० १. पञ्चेन्द्रियजीवनिरूपणम् २०९ - अथ अवगाहनाद्वारमाह-'तेसि णं भंते ? जीवाणं के महालिया सरीरोगाहणा पन्नत्ता' तेषां नारकाणां खलु भदन्त ! जीवानां कियन्महती शरीरावगाहना प्रज्ञप्तेति प्रश्नः, भगवानाह'गोयमा' इत्यादि, 'गोयमा' हे गौतम ! 'दुविहा सरीरोगाहणा पन्नत्ता' द्विविधा-द्विप्रकारका शरीरावगाहना नारकजीवानां प्रज्ञप्ता कथिता, द्वैविध्यमेव दर्शयति-'तं जहा' इत्यादि, 'तं जहा' तद्यथा-'भवधारणिज्जा य उत्तरवेउव्विया य' भवधारणीया च उत्तरवैक्रयिकी च, तत्र भवो जन्म धार्यते यया अवगाहनया सा भवधारणीया भवप्रत्ययिकी उत्पादसमयभाविनीत्यर्थः अपरा तुभवान्तरवैरिनारकप्रतिघातनार्थमुत्तरकाले या विचित्ररूपा वैकयिकी अवगाहना सा उत्तरवैक्रयिको । 'तत्थ णं जा सा भवधारणिज्जा' तत्र द्वयोमध्ये खलु या सा भवधारणीया शरीरावगाहना 'सा जहन्नेणं अगुलस्स असंखेज्जइभागो' सा जघन्येनांगुलस्यासख्येयभागद्वार में-गौतम ने प्रभु से ऐसा पूछा हैं-"तेसि णं भंते ! जीवाणं के महालिया सरीरोगाइणा पन्नत्ता" हे भदन्त ? इन जीवों के शरीर की अवगाहना कितनी बड़ी होती है ? उत्तर में प्रभु कहते है-"गोयमा ! दुविहा सरीरोगाहणा पन्नत्ता" हे गौतम ! शरीरावगाहना दो प्रकार की कही गई है "तं जहा" जैसे-'भवधारणिज्जा य उत्तरवेउन्चिया य' "एक भवधारिणीय शरीरावगाहना और दूसरी उत्तरवैक्रयिकी शरीरावगाहना | जिस-अवगाहना के द्वारा जन्म धारण किया जाता है-वह भवधारणीय भव के प्रभाव से होने वाली अर्थात् उत्पाद समय में होने वाली अवगाहना है। और उत्तरवैक्रियकी अवगाहाना जोभवान्तर के वैरीभूत नारक को मारने के लिये उत्तरकाल में धारण की जाती है वह है। यह विचित्र रूपा होती है । "तत्थ णं जा सा भवधारणिज्जा सा जहन्नेणं अंगुलस्स असं खेज्जइभागो' भवधारणीय शरीरावगाहना-जघन्य से अड्गुल के असख्यातवे भाग प्रमाण समानावार समां गौतभस्वामी प्रसन मे ५७यु छ ?-"तेर्सि णं भंते ! जीवाणं के महालिया सरीरोगाहणा पण्णत्ता” सावन मा वाने शरीरनी मगाउनाली मोटी डाय छ ? । प्रश्न उत्तरमा प्रभु छ ४-"गोयमा ! दुविहा सरीरोगाहणा पण्णत्ता" गौतम ! मनी शरीरावाना में प्रानी ती छे "तं जहा" ते मा प्रमाणेना छ. "भवधारणिज्जा य उत्तरवेउविया य" मे सवધારણીય શરીરવગાહના અને બીજી ઉત્તરક્રિય શરીરવગાહના જે અવગાહના દ્વારા જન્મ ધારણ કરવામાં આવે છે. તે ભવધારણીય ભવના પ્રભાવથી થવાવાળી અર્થાત્ ઉત્પાદ–ઉત્પત્તિના સમયે થવાવાળી અવગાહના છે. અને ઉત્તરક્રિયની અવગાહના જે ભવાન્તરના વૈરી રૂપ નારકને મારવા માટે ઉત્તરકાળમાં ધારણ કરવામાં આવે છે તે છે. આ અવગાહના वियित्र ३५ डाय छे. “तत्थ णं जा सा भवधारणिज्जा सा जहन्नेणं अगुलस्स असंखेरजा भागो" अवधारणीय शरीरावाना धन्यथा मांगना मण्यात भां मागप्रमा
SR No.010388
Book TitleAgam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Part 01 Sthanakvasi
Original Sutra AuthorN/A
AuthorKanhaiyalal Maharaj
PublisherA B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Publication Year1971
Total Pages693
LanguageHindi, Prakrit
ClassificationBook_Devnagari, Agam, Canon, & agam_jivajivabhigam
File Size44 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy