________________
8.
ਕਾਪਲੀਆ ਅਧਿਐਨ
ਕੋਸਾਂਬੀ ਨਗਰੀ ਵਿਚ ਜਿੱਤ ਸ਼ੱਤਰੂ ਨਾਂ ਦਾ ਰਾਜਾ ਰਾਜ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਪੁਰੋਹਿਤ ਕਸ਼ਯਪ ਸੀ। ਕਸ਼ਯਪ ਦੀ ਪਤਨੀ ਦਾ ਨਾਮ ਯਸ਼ਾ ਸੀ। ਉਹ ਮਹਾਨ ਵਿਦਵਾਨ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਸੀ। ਇਕ ਦਿਨ ਉਸ ਦੇ ਘਰ ਕਪਲ ਨਾਂ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ। ਕੁਝ ਦਿਨ ਬੀਤਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਸ਼ਯਪ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਮਰ ਗਿਆ। ਵਿਧਵਾ ਬ੍ਰਾਹਮਣੀ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਕਪਿਲ ਨਾਲ ਰਹਿਣ ਲੱਗੀ। ਬ੍ਰਾਹਮਣੀ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਵੇਦ ਵਿੱਦਿਆ ਵਿਚ ਯੋਗ ਬਣਾਉਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ ਤਾਂ ਕਿ ਉਹ ਰਾਜ ਪੁਰੋਹਿਤ ਦਾ ਦਰਜਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕੇ। ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਕਸ਼ਯਪ ਦੇ ਮਿੱਤਰ ਸ਼ਰਾਵਸਤੀ ਨਗਰੀ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦੇ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਕੋਲ ਭੇਜਿਆ। ਸ਼ਰਾਵਸਤੀ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿਚ ਸ਼ਾਲੀ ਭੱਦਰ ਨਾਉਂ ਦਾ ਸੇਠ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਕਪਿਲ ਉਸ ਦੇ ਘਰ ਭੋਜਨ ਕਰਦਾ ਸੀ, ਉਸ ਦੀ ਸੇਵਾ ਲਈ ਸੇਠ ਨੇ ਇਕ ਦਾਸੀ ਨਿਯੁਕਤ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਜਿਸ ਨਾਲ ਕਪਿਲ ਪ੍ਰੇਮ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪਿਆ।
ਇਕ ਵਾਰ ਸ਼ਰਾਵਸਤੀ ਨਗਰੀ ਵਿਚ ਮੇਲਾ ਲੱਗਾ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਦਾਸੀ ਮੇਲਾ ਵੇਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਪਰ ਕਪਿਲ ਪਾਸ ਕੋਈ ਧਨ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਕਪਿਲ ਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਸ਼ਰਾਵਸਤੀ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿਚ ਇਕ ਸੇਠ ਧਨਰਤ ਹੈ ਜੋ ਸਵੇਰੇ ਵਧਾਈ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਦੋ ਮਾਸੇ ਸੋਨਾ ਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਕਪਿਲ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪਹੁੰਚਣ ਦੇ ਇਰਾਦੇ ਨਾਲ ਅੱਧੀ ਰਾਤੀਂ ਘਰੋ ਨਿਕਲ ਪਿਆ। ਪਰ ਬਦ ਕਿਸਮਤੀ ਨਾਲ ਰਾਜੇ ਦੇ ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਚੋਰ ਸਮਝ ਕੇ ਪਕੜ ਲਿਆ, ਅਤੇ ਰਾਜੇ ਅੱਗੇ ਪੇਸ਼ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। 63
