Page Text
________________
ਰਾਹੀਂ ਪਚਾ ਕੇ ਆਪਣੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਬਿਰਕਸ਼ ਯੋਨਿਕ (ਦਰੱਖਤ ਬਨਣ ਵਾਲੇ ਦਰੱਖਤਾਂ ਦਾ ਵਰਨ, ਗੰਧ, ਰਸ ਤੇ ਸਪਰਸ਼ ਤੇ ਦੂਸਰੇ ਸ਼ਰੀਰ ਵੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਭਿੰਨ ਭਿੰਨ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਹੁੰਦਲਾਂ ਰਾਹੀਂ ਬਨੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ । ਉਹ ਜੀਵ ਕਰਮ ਦੇ ਵੱਸ ਪੈਕੇ ਬਿਰਕਸ਼ ਯੌਨਿਕ ਦਰੱਖਤਾਂ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ । ਅਜੇਹਾ ਸ੍ਰੀ ਤੀਰਥੰਕਰ ਭਗਵਾਨ ਨੇ ਆਖਿਆ ਹੈ । 44
ਸ੍ਰੀ ਤੀਰਥੰਕਰ ਦੇਵ ਨੇ ਇਸ ਪਿੱਛੋਂ ਬਨਸਪਤਿ ਕਾਈਆਂ ਦੇ ਹੋਰ ਭੇਦ ਦੱਸੇ ਹਨ । ਕਈ ਜੀਵ ਦਰੱਖਤ ਰੂਪ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ । ਉਸੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ । ਵਾਧਾ ਪਾਂਦੇ ਹਨ । ਇਹ ਜੀਵ ਦਰੱਖਤ ਵਿਚ ਪੈਦਾ, ਸਬਿਤ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ, ਦਰੱਖਤ ਵਿਚ ਹੀ ਵਿਕਾਸ ਖਾਂਦੇ ਹਨ । ਇਹ ਜੀਵ ਕਰਮ ਵੱਸ, ਕਰਮ ਕਾਰਣ ਹੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਰੱਖਤ ਰੂਪ ਵਿਚ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ । ਇਹ ਜੀਵ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਰੱਖਤਾਂ ਦੇ ਸੁਨੇਹ ਚਿਕਨਾਹਟ ਦਾ ਭੋਜਨ ਕਰਦੇ ਹਨ । ਇਸ ਤੋਂ ਛੁਟ ਇਹ ਜੀਵ ਪ੍ਰਥਵੀ, ਜਲ, ਅੱਗ, ਹਵਾ ਤੇ ਬਨਸਪਤਿ ਦਾ ਭੋਜਨ ਵੀ ਕਰਦੇ ਹਨ । ਇਹ ਜੀਵ ਪਹਿਲਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਰੱਸ ਤੇ ਸਥਾਵਰ ਜੀਵਾਂ ਨੂੰ ਬੇਜਾਨ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ । ਬੇਜਾਨ ਕੀਤੇ ਹੋਏ ਅਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਖਾਏ ਹੋਏ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਚਮੜੀ ਰਾਹੀਂ ਖਾਏ ਪ੍ਰਥਵੀ ਆਦਿ ਦੇ ਸ਼ਰੀਰਾਂ ਨੂੰ ਪਚਾ ਕੇ ਆਪਣੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਮਿਲਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ । ਇਹ ਬਰਿਕਸ਼ ਯੋਨਿਕ ਜੀਵਾਂ ਦੇ ਰੋਸ ਤੇ ਸਪਰਸ਼ ਵਾਲੇ ਦੂਸਰੇ ਸ਼ਰੀਰ ਵੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ । ਜੋ ਜੀਵ
ਕਾਇਆ ਵਿਚ ਜਨਮ ਲੈਂਦੇ ਹਨ । ਭਾਵੇਂ ਇਹ ਬਨਸਪਤਿ ਕਾਇਕ ਜੀਵ ਆਪਣੇ-ਆਪਣੇ ਬੀਜ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਆਪਣੇ ਸਹਕਾਰੀ ਕਾਰਣ-ਕਾਲ ਆਦਿ ਰਾਹੀਂ ਉਤਪੰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ । ਫੇਰ ਵੀ ਇਹ ਵੀ ਯੋਨਿਕ ਅਖਵਾਉਂਦੇ ਹਨ । ਕਿਉਂਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਜੀਵਾਂ ਦੀ ਉਤੱਤ ਦੇ ਕਾਰਣ ਜਿਵੇਂ ਬੀਜ ਆਦਿ ਵੀ ਹੀ ਹੈ । ਪ੍ਰਵੀ ਬਿਨਾ ਇਹ ਜੀਵ ਪੈਦਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਜੀਵਾਂ ਦਾ ਸਹਾਰਾਂ (ਆਸਰਾ) ਹੈ । ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਦਰਖੱਤ ਵੀ ਯੋਨਿਕ ਹਨ । ਇਹ ਆਪਣੇ ਕਰਮ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਹੋਕੇ ਉਸ ਬਨਸਪਤਿ ਕਾਇਆ ਵਿਚ ਮੁੜ-ਮੁੜ ਜਮਦੇ ਹਨ । ਇਸ ਪ੍ਰਥਵੀ ਦੇ ਸਨੇਹ (ਚਿਕਨਾਹਟ) ਦਾ ਇਹ ਭੋਜਨ ਕਰਦੇ ਹਨ । ਇਸ ਛੂਟ ਪਾਣੀ, ਅਗਨੀ, ਹਵਾ ਅਤੇ ਬਨਸਪਤੀ ਦਾ ਭੋਜਨ ਵੀ ਇਹ ਜੀਵ ਕਰਦੇ ਹਨ । ਜਿਵੇ ਮਾਂ ਦੇ ਪੇਟ ਵਿਚ ਬੱਚਾ ਮਾਂ ਦੇ ਪੇਟ ਵਿਚ ਸਥਿਤ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦਾ ਕਰਦਾ ਹੋਇਆ ਮਾਂ ਨੂੰ ਕਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ। ਇਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਇਹ ਜੀਵ ਪ੍ਰਵੀ ਦੇ ਸਨੇਹ (ਚਿਕਨਾਹਟ) ਦਾ ਭੋਜਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਪ੍ਰਿਥਵੀ ਨੂੰ ਕਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ । ਇਹ ਜੀਵ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਤੇ ਪ੍ਰਥਵੀ ਨੂੰ ਕੋਈ ਕਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ । ਬਨਸਪਤੀ ਕਾਇਆਂ ਦੇ ਜੀਵ ਤਰਸ ਤੇ ਸਥਾਵਰ ਦੋਹਾਂ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਜੀਵਾਂ ਦਾ ਭੋਜਨ ਕਰਦੇ ਹਨ । ਇਹ ਜੀਵ ਪਹਿਲਾ ਉਹਨਾਂ ਜੀਵਾਂ ਦਾ ਖਾਤਮਾ ਕਰਦੇ ਹਨ । ਅਤੇ ਭੋਜਨ ਰੂਪ ਵਿਚ ਪ੍ਰਥਵੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ
( 209 )
| SR No. | 009433 |
| Book Title | Sutra Kritanga Sutra |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Purushottam Jain, Ravindra Jain |
| Publisher | Purshottam Jain, Ravindra Jain |
| Publication Year | |
| Total Pages | 498 |
| Language | Punjabi |
| Classification | Book_Other & agam_sutrakritang |
| File Size | 18 MB |