________________
ਪੰਦਰਵਾਂ ਆਦਾਨ ਅਧਿਐਨ
ਜੋ ਪਦਾਰਥ ਭੂਤਕਾਲ ਵਿਚ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ, ਵਰਤਮਾਨ ਵਿਚ ਮੌਜੂਦ ਹਨ, ਭਵਿਖ ਵਿਚ ਹੋਣਗੇ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਵਰਨੀਆਂ ਕਰਮ ਰਾਹੀਂ ਅੰਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ, ਨੇਤਾ, ਪਾਣੀ ਰਖਿਅਕ ਪੁਰਸ਼, ਸੰਪੂਰਨ ਰੂਪ ਵਿਚ ਜਾਣਦਾ ਹੈਂ ।
ਜੋ ਪ੍ਰਸ਼. ਕਾਲ ਦਰਸ਼ੀ ਹੋਣ ਕਾਰਣ ਸ਼ੱਕ ਦਾ ਅੰਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈ, ਉਹ ਹੀ ਸਰੇਸ਼ਟ' ਗਿਆਨ ਦਾ ਧਾਰਕ ਹੈ । ਜੋ ਸਰਵੱਗ, ਸਰਦਰਸ਼ੀ ਹੈ ਕੇ ਸਰਬ-ਉੱਚ ਵਸਤੂ ਬਾਰੇ ਗਿਆਨ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਅਜਿਹੇ ਵਿਅਕਤੀ ਬੁਧ ਦਰਸ਼ਨ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਹਨ । (2) .
| ਵੀਤਰਾਸ਼ , ਨੇ ਜੋ - ਜੀਵ ਅਦਿ ਪਦਾਰਥਾਂ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ ਹੈ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਥਨ ਸੱਚ ਹੈ: ਵਿਰੋਧ ਰਹਿਤ ਹੈ । ਇਸ ਲਈ ਮਨੁੱਖ ਸੱਚਾ ਬਣਨ ਹੋ ਕੇ ਪ੍ਰਾਣੀਆਂ ਨਾਲ ਦੋਸਤੀ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰੇ । (3) .
ਰੱਸ ਤੇ ਸਥਾਵਰ ਜੀਵਾਂ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਨਾ ਕਰਨਾ, ਸੰਜਮੀਆਂ ਦਾ ਧੜਮ ਹੈ । ਸਾਧੂ, ਜਗਤ ਦੇ ਸਵਰੂਪ ਨੂੰ ਜਾਣ ਕੇ ਸ਼ੁਧ, ਧਰਮ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਕਰੇ । 4).
ਉੱਮਭਾਵਨਾ ਵਾਲਾ ਪੁਰਸ਼, ਪਾਣੀ ਵਿਚ ਕਿਸ਼ਤੀ , ਕਰੂ ) ਹੈ ; ਜਿਵ“ਕਿਸ਼ਤੀ ਯੋਗ ਹਵਾ ਦੇ ਮੇਲਥਾਲਣ ਕਿਨਾਰੇ ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਉਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਵਰ ਯੋਰਲੇ ਸਾਧੂ ਸਾਡੇ ਦੁਖਾਂ ਦਾ ਅੰਤ ਕਰਣ ।
ਮਰਿਆਦਾ ਵਿਚ ਸਥਿਤ ਪੰਡਤ ਪੁਰਸ਼, ਲੱਕ ਵਿਚ ਪਾਪ-ਕਰਮ ਨੂੰ ਜਾਣਦਾ ਹੋਇਆ ਕਰਮ ਬੰਧਨ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਲਵੇ ਕਰਮ ਨਾ ਕਰਨ ਸ਼ਾਲਾ, ਧੀਮਾਨ ਪੁਰਬਪਿਛਲੇ : ਇਕੱਲੇ ਪਾਪ ਕਰਮਾਂ ਤੋਂ ਛੁਜਚਾ ਹੈ। '
ਜੋ ਪੁਰਸ਼ ਕਰਮ ਨੇਹੀਂ ਕਰਦਾ ਹੈ ਉਸ ਨੂੰ ਨਵਾਂ ਕਰਮਬੰਧ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ।'ਉਹ ਅੱਠ ਕਾਰ ਦੇ ਕਰਮ ' ਜਾਣਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਮਹਾਂਵੀਂਰ ਪੁਰਸ਼, ਕਰਮਾਂ ਨੂੰ ਜਾਨੇ ਕੇ 'ਅਜਿਹਾ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਜਨਮ-ਮਰਨ ਦੇ ਚੱਕਰ' ਤੋਂ ' ਰਹਿਤ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। (7)
ਜਿਸ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਕਰਮ ' ਨਹੀਂ ਹਨ, ਉਸ ਨੂੰ ਜਨਮਰਨ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ। ਜਿਵੇਂ ਹਵਾ, ਅੱਗ ਦੀਆਂ ਲਾਟਾਂ ਤੋਂ ਪਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਉਸੇ ਤਰਾਂ ਬਹਾਦਰੇ ਆਦਮੀ
{133]
