________________
2. ਜੋ ਕਰਮ ਦੇ ਉਪਸ਼ਮ (ਖਾਤਮੇ) ਸਮੇਂ ਉਤਪੰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਉਪਸ਼ਮਿਕ
ਹੈ, ਭਾਵ ਕਰਮਾਂ ਦਾ ਉਦੇ ਨਾ ਹੋਣਾ ਹੀ ਉਪਸ਼ਮਿਕ ਭਾਵ ਹੈ । 3. ਕਰਮ ਪੁਰਾ ਖਤਮ ਹੋਣ ਤੇ ਆਤਮਾ ਦਾ ਜੋ ਗੁਣ ਪ੍ਰਗਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਉਸਨੂੰ ਕਬਾਇਕ ਭਾਵ ਆਖਦੇ ਹਨ । 4. ਇਹ ਅਤਿਪਾਤੀ ਗਿਆਨ, ਦਰਸ਼ਨ ਚਾਰਿੱਤਰ ਰੂਪ ਹੈ ਜੋ ਕਰਮ ਦੇ ਖਾਤਮੇ
ਤੇ ਉਪਸ਼ਮ ਸਮੇਂ ਉਤਪੰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਉਹ ਕਸ਼ਾਏ ਉਪਸ਼ਮਿਕ ਹੈ । 5. ਕੁਝ ਅੰਸ਼ ਖਾਤਮਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਅਤੇ ਕੁਝ ਉਪਸ਼ਮ ਰੂਪ ਵਿਚ ਹੈ, ਜੋ
ਪਰਿਣਾਮਾਂ ਤੋਂ ਉਤਪੰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਉਹ ਪਰਿਣਾਮਿਕ ਭਾਵ ਹੈ । 6. ਜੀਵ, ਅਜੀਵ, ਭਵਤਵ ਆਦਿ ਹੈ । ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੰਜਾਂ ਭਾਵਾਂ ਵਿਚ ਜੋ
ਤਿੰਨ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਉਤਪੰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਉਹ ਸਨੀਪਾਤਿਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ । ਆਤਮਾ ਵਿਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਭਾਵ ਤੱਥ ਚਾਰ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦਾ ਹੈ : (1) ਗਿਆਨ ਤੱਥ (2) ਦਰਸ਼ਨ ਤੱਥ (3) ਚਾਰਿੱਤਰ ਤੱਥ (4) ਵਿਨੈ ਤੱਥ । 1. · ਮਤਿ, ਮਰੁਤੀ, ਅਵ,ਧੀ ਮਨ ਪ੍ਰਭਵ ਤੇ, ਕੇਵਲ ਗਿਆਨ ਨਾਲ ਜੋ ਵਸਤੂ ਜੇਹੀ
ਹੈ ਉਸੇ ਤਰਾਂ ਮੰਨਣਾ ਗਿਆਨ ਤੱਥ ਹੈ । 2. ਸ਼ੰਕਾ ਆਦਿ ਅਤਿਆਚਾਰਾਂ ਤੋਂ ਰਹਿਤ ਜੀਵ-ਅਜੀਵ ਆਦਿ ਨੌਂ ਤੱਤਵਾਦੀ
ਸ਼ਰਧਾ ਦਰਸ਼ਨ ਤੱਥ ਹੈ । 3. 12 ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਤਪ ਤੇ 17 ਪ੍ਰਕਾਰ ਦਾ ਸੰਜਮ ਹੀ ਚਾਰਿੱਤਰ ਤੱਥ ਹੈ ।
ਗਿਆਨ, ਦਰਸ਼ਨ, ਚਾਰਿੱਤਰ ਤੇ ਤੱਪ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਅਨੁਸਾਰ ਸਾਧਨਾ ਹੀ ਵਿਨੈ ਤੱਥ ਹੈ ।
{122) .