________________
ਕਰਕੇ ਤਿਨਕਾ ਠੰਢ, ਗਰਮੀ, ਮੱਛਰਾਂ ਦਾ ਕਸ਼ਟ, ਸੁਗੰਧ ਤੇ ਦੁਰਗੰਧ ਵਿਚ ਸਮਭਾਵ ਰਖੇ । (14)
ਬਚਨ ਗੁਪਤੀ (ਵਿਚਾਰ ਪੂਰਵਕ) ਦਾ ਧਾਰਕ, ਭਾਵ ਸਮਾਧੀ ਵਾਲਾ ਅਖਵਾਉਂਦਾ ਹੈ । ਉਹ ਸ਼ੁਧ ਲੇਸ਼ਿਆ (ਮਨ ਦੇ ਸ਼ੁਭ ਭਾਵ ਨੂੰ ਧਾਰਣ ਕਰਕੇ ਸੰਜਮ ਵਿਚ ਲਗੇ। ਸਾਧੂ ਆਪਣੇ ਲਈ ਘਰ ਨਾ ਬਨਾਵੇ, ਨਾ ਹੀ ਕਿਸੇ ਤੋੰ ਬਨਵਾਵੇ । ਘਰ ਸੰਬੰਧੀ ਕੋਈ ਕੰਮ ਨਾ ਕਰੇ ।) ਇਸਤਰੀਆਂ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਨਾ ਰਖੇ । (15)
ਅਕ੍ਰਿਆ ਵਾਦੀ ਆਖਦੇ ਹਨ “ਆਤਮਾ ਕ੍ਰਿਆ ਰਹਿਤ ਹੈ ।” ਕ੍ਰਿਆ ਦਾ ਕੋਈ ਕਰਤਾ ਨਹੀਂ। ਕੁਦਰਤ ਹੀ ਸਭ ਕ੍ਰਿਆਵਾਂ ਕਰਦੀ ਹੈ । (ਜਦ ਦੂਸਰੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਪੁਛਦੇ ਹਨ) ਤਾਂ ਉਹ ਲੋਕ ਮੋਕਸ਼ ਦਾ ਉਪਦੇਸ਼ ਵੀ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਉਹ ਆਖਦੇ ਹਨ “ਸਾਡੇ ਦਰਸ਼ਨ ਨਾਲ ਹੀ ਮੋਕਸ਼ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਜੇਹੇ ਖਾਣ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਵਿਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਫਸੇ ਜੀਵ ਮੋਕਸ਼ ਦਾ ਕਾਰਣ ਤੇ ਧਰਮ ਦਾ ਸਵਰੂਪ ਨਹੀਂ ਜਾਨਦੇ । (16)
ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਭਿੰਨ-ਭਿੰਨ ਵਿਚਾਰਾਂ ਵਾਲੇ ਜੀਵ ਹਨ ਕੋਈ ਕ੍ਰਿ ਆਵਾਦੀ ਹੈ ਕੋਈ
ਅਕ੍ਰਿਆਵਾਦੀ ਹੈ (ਭਾਵ ਕ੍ਰਿਆਵਾਦੀ ਆਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕ੍ਰਿਆ ਹੀ ਫਲ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਗਿਆਨ ਫਾਲਤੂ ਹੈ । ਅਕ੍ਰਿਆਵਾਦੀ ਆਖਦੇ ਹਨ ਕ੍ਰਿਆ ਕੁਝ ਨਹੀਂ, ਗਿਆਨ ਹੀ ਫ਼ਲ ਦਿੰਦਾ ਹੈ । ਕੋਈ ਅਗਿਆਨੀ ਨਵੇਂ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਬੱਚੇ ਦੇ ਸ਼ਰੀਰ ਦੇ ਟੁਕੜੇ ਕਰਕੇ ਖਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਇਹ ਅਸੰਜਮੀ ਵੈਰ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ । (17)
ਪਾਪ ਤੋਂ ਨਾ ਡਰਨ ਵਾਲਾ ਅਗਿਆਨੀ ਜੀਵ ਆਪਣੀ ਉਮਰ ਦਾ ਅੰਤ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦਾ । ਉਹ ਸਾਂਸਾਰਿਕ ਪਦਾਰਥਾਂ ਵਿਚ ਮਮਤਾ ਰਖਦਾ ਹੈ । ਦਿਨ ਰਾਤ ਫਿਕਰ ਵਿੱਚ ਡੁਬਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ । ਆਪਣੇ ਆਪਨੂੰ ਅਜਰ ਅਮਰ ਮਨਦਾ ਹੋਇਆ ਧਨ ਕਮਾਉਣ ਵਿੱਚ ਲਗਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ । (18)
ਹੇ ਗਿਆਨੀ ਤੂੰ ਧਨ ਤੇ ਪਸ਼ੂ ਸਭ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦਾ ਤਿਆਗ ਕਰ । ਭਾਈ ਭੈਣ, ਮਾਂ, ਪਿਉ ਤੇ ਦੋਸਤ ਤੇਰਾ ਕੋਈ ਉਪਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ । ਪਤਾ ਨਹੀਂ, ਕਿਉਂ ਮਨੁੱਖ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਰੌਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮੋਹ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ । ਜਦ ਇਹ ਮੂਰਖ ਮਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਉਸਦੇ ਕਮਾਏ ਧਨ ਨੂੰ ਹੜੱਪ ਕਰ ਜਾਂਦੇ ਹਨ । (19)
ਜਿਵੇਂ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਕਮਜ਼ੋਰ ਮਿਰਗ ਮੌਤ ਤੋਂ ਡਰਦਾ ਹੋਇਆ ਸ਼ੇਰ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ । ਉਸ਼ੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਵਿਦਵਾਨ ਗਿਆਨੀ, ਧਰਮ ਦੀ ਰਖਿਆ ਕਰੇ । ਪਾਪ ਨੂੰ ਤਿਆਗ ਦੇਵੇ । (20)
ਧਰਮ ਦਾ ਸਵਰੂਪ ਨੂੰ ਜਾਨਣ ਵਾਲਾ ਪੁਰਸ਼ ਆਪਣੀ ਆਤਮਾ ਨੂੰ ਪਾਪ ਕਰਮਾਂ ਤੋਂ
(104)
