________________
ਤੀਸਰਾ ਅਧਿਐਨ (ਉਪਸਰਗ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਆ) ਪਹਿਲਾ ਉਦੇਸ਼ਕ
ਜਦੋਂ ਤਕ ਜੇਤੂ ਪ੍ਰਸ਼ ਨੂੰ ਕਾਇਰੋਂ ਨਹੀਂ ਵੇਖਦਾ, ਉਸ ਸਮੇਂ ਤਕ ਉਹ ਅਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸੂਰਵੀਰ ਮੰਨਦਾ ਹੈ।
1
ਜਿਵੇਂ ਸ਼ਿਸ਼ੂ ਪਾਲ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸ਼ੂਰਵੀਰ ਮੰਨਦਾ ਸੀ, ਪਰ ਦਰਿੜ ਪ੍ਰਤਿੱਗ (ਸ੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ) ਨੂੰ ਲੜਦੇ ਵੇਖਦੇ ਹੋਏ ਦੁੱਖ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ । ਉਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਛੋਟੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਟਿੱਪਣੀ ਗਾਥਾ- 1. ਸ਼ਿਸ਼ੂਪਾਲ ਦੀ ਕਥਾ ̈ ਕਾਰ ਨੇ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਆਖੀ ਹੈ । ਵਸੁਦੇਵ ਦੀ ਭੈਣ ਦੇ ਗਰਭ ਤੇ ਦਮਘੋਸ਼ ਰਾਜਾ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਸ਼ਿਸ਼ੂਪਾਲ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ । ਉਹ ਚਾਰ ਹੱਥਾਂ ਵਾਲਾ, ਅਦਭੁਤ ਪਰਾਕ੍ਰਮੀ ਤੇ ਝਗੜਾਲੂ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਮਾਤਾ ਨੇ ਉਸ ਦੇ ਬਚਿੱਤਰ ਸ਼ਰੀਰ ਤੇ ਸੁਭਾਵ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ ਇਕ ਜੋਤਸ਼ੀ ਤੋਂ ਉਸ (ਸ਼ਿਸ਼ੂਪਾਲ) ਦਾ ਭਵਿੱਖ ਪੁਛਿਆ। ਜੋਤਸੀ ਨੇ ਰਾਨੀ ਮਾਦਰੀ ਨੂੰ ਕਿਹਾਤੇਰਾ ਇਸ਼ ਪੁਤਰ ਬਹੁਤ ਯੋਧਾ ਹੋਵੇਗਾ ਪਰ ਜਿਸ ਪੁਰਸ਼ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ ਡਰ ਵਸ ਇਸ ਦੀਆਂ ਦੋ ਬਾਹਾਂ ਰਹਿ ਜਾਨ, ਉਸੇ ਪੁਰਸ਼ ਤੋਂ ਇਹ ਡਰੇਗਾ। ਇਸ ਭਵਿਖ ਵਾਨੀ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਕੇ ਅਪਣੇ ਪੁਤਰ ਨੂੰ ਸ੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਵਿਖਾਇਆ। ਜਿਉਂ ਹੀ ਸ਼ਿਖਾਲ ਨੇ ਸ੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਵੇਖਿਆ ਉਸ ਦੀਆਂ ਦੋ ਬਾਹਾਂ ਰਹਿ ਗਈਆਂ। ਜੋ ਮਨੁਖ ਦੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।
.:
ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੀ ਬੁਆ ਅਤੇ ਸ਼ਿਸ਼ੂਪਾਲ ਦੀ ਮਾਂ ਨੇ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੇ ਪੈਰਾਂ ਵਿਚ ਗਿਰ ਕੇ ਕਿਹਾ—“ਜੇ ਇਹ ਬਾਲਕ ਗ਼ਲਤੀ ਵੀ ਕਰ ਲਵੇ, ਤਾਂ ਮੁਆਫ ਕਰ ਦੇਵੀਂ ।” ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੇ ਸੌ ਅਪਰਾਧ ਖਿਮਾ ਕਰ ਦੇਨ ਦੀ ਪ੍ਰਤਿਗਿਆ ਲਈ। ਸਮਾਂ ਵੀਤਦਾ ਗਿਆ । ਸ਼ਿਪਾਲ' ਜੁਆਨ ਹੋਕੇ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਗਾਲਾਂ ਦੇਣ ਲੱਗਾ । ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਤਿਗਿਆ ਦਾ ਪੂਰਾ ਪਾਲਨ ਕੀਤਾ। ਜਦ ਸੰ ਅਪਰਾਧ ਪੂਰੇ ਹੋ ਗਏ, ਤਾਂ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਅਜੇਹਾ ਕਰਨ ' ਤੋਂ ਮਨਾ ਕੀਤਾ ਪਰ ਉਹ ਸ਼ਿਸ਼ੂਪਾਲ ਨਾ ਮੰਨਿਆ । ਮਜਬੂਰ ਹੋ ਕੇ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੇ ਚੱਕਰ ਰਾਹੀਂ ਉਸ ਦਾ ਸਿਰ ਕਟ ਦਿੱਤਾ।
( ਟੀਕਾਕਾਰ ਸ਼ੀਲਾਆਚਾਰਿਆ ਜੀ)
[ 34 ]
V
T