________________
ਭਵਿੱਖ ਵਿਚ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਤੀਰਥੰਕਰਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ
(1) ਸ੍ਰੀ ਪਦਮ ਨਾਭ । 2) ਸ੍ਰੀ ਸੂਰ ਦੇਵ 3) ਸ੍ਰੀ ਪਾਰਸਵ 4) ਸ੍ਰੀ ਸੰਭਵ 5) ਸਰਵਾ ਭੂਤੀ 6) ਸ੍ਰੀ ਦੇਵ ਸ਼ਰੁਤ 7) ਉਦੈ ਨਾਥ 8) ਸ੍ਰੀ ਪੰਡਾਲ 9) ਸ਼੍ਰੀ ਪੌਟਿਲ 10) ਸ਼੍ਰੀ ਸਤਤੀ 11) ਸ੍ਰੀ ਵਰਤ 12 ਸ਼੍ਰੀ ਅਮੱਮ 13) ਸ੍ਰੀ ਨਿਸ਼ ਕਸਾਏ 14) ਸ੍ਰੀ ਨਿਸ਼ਪੁਲਾੜ 15) ਸ਼੍ਰੀ ਨਿਰਮ 16)ਸ਼ੀ ਚਿੱਤਰ ਗੁਪਤ 17) ਸ੍ਰੀ ਸਮਾਧੀ ਨਾਬ 18) ਸ੍ਰੀ ਸੰਬਰ ਨਾਥ 19) ਸ੍ਰੀ ਯਸ਼ੋਧਰ 20) ਸ੍ਰੀ ਵਿਜੈ 21) ਸ਼ੀਲ ਦੇਵ 22) ਸ੍ਰੀ ਅਨੰਤ 23) ਸ੍ਰੀ ਵੀਰੀਆ 24) ਸ੍ਰੀ ਭਦਰਕਰ । ਮਹਾਵਿਦੇਹ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿਚ ਘੁੰਮ ਰਹੇ 20 ਤੀਰਥੰਕਰ
(1) ਸ਼੍ਰੀ ਸ਼੍ਰੀਮਿੰਦਰ 2) ਸ੍ਰੀ ਯੁਗਮਿੰਦਰ 3) ਸ੍ਰੀ ਵਾਹੂ ਜੀ 4) ਸ੍ਰੀ ਵਾਹੁ ਜੀ 5) ਸ਼੍ਰੀ ਸੁਜਾਤ ਜੀ 6) ਸ੍ਰੀ ਸ਼ਵੇਂ ਪ੍ਰਭਵ ਜੀ 7) ਸ੍ਰੀ ਰਿਸ਼ਵਨਾਣ8) ਸ਼੍ਰੀ ਅਨੰਤ ਵੀਰਿਆ ਜੀ 9) ਸ੍ਰੀ ਸੁਰਭਵ ਜੀ 10) ਸ੍ਰੀ ਵਿਸ਼ਾਲਧਰ ਜੀ 1!) ਸ੍ਰੀ ਵੱਜਰਧਰ ਜੀ 12) ਸ੍ਰੀ ਚੰਦਰ ਨਾਥ ਜੀ 13) ਸ਼੍ਰੀ ਚੰਦਰ ਵਾਹ ਜੀ 14) ਸ੍ਰੀ ਭੁਜੰਗ ਜੀ 15) ਸ੍ਰੀ ਈਸ਼ਵਰ ਜੀ 16) ਸ੍ਰੀ ਨੇ ਸੰਵਰ ਜੀ 17) ਸ੍ਰੀ ਵੀਰ ਸੇਨ ਜੀ 18) ਦੇਵਯਸ਼ ਜੀ 19) ਸ਼ੀ ਮਹਾਭੱਦਰ ਜੀ 20) ਸ੍ਰੀ ਅਜੀਤ ਵੀਰਿਆ ਜੀ !
ਇਹ ਤੀਰਥੰਕਰ ਪ੍ਰੰਪਰਾ ਜੈਨ ਧਰਮ ਤੇ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਦਾ ਮੂਲ ਅਧਾਰ ਹੈ ਜੈਨ ਧਰਮ ਵਿਚ ਇਕ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਆਮ ਦੇਵਤਿਆਂ ਤੋਂ ਉਪਰ ਆਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ । ਕਿਉਂਕਿ ਦੇਵਤਾ ਪੱਦ ਵਿਚ ਭੌਤਿਕ ਸਵਰਗ ਦਾ ਸਿੱਖ ਹੈ ਅਤੇ ਨਰਕ ਵਿਚ ਸ਼ਰੀਰਕ ਦੁੱਖ ਹਨ । ਪਰ ਆਤਮਾ ਸੁਖ ਦੱਖ ਤੋਂ ਨਿਰਲੇਪ ਹੋ ਕੇ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੇ, ਅਜੇਹਾ ਯਤਨ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ । ਤੀਰਥੰਕਰਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰੰਪਰਾ ਸਨਾਤਨ ਹੈ, ਕਿਉਕਿ ਆਤਮਾ ਵੀ ਸਨਾਤਨ ਹੈ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਵੀ ਸਨਾਤਨ ਹੈ ਅਤੇ ਆਤਮਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਬਨਾਉਣ ਵਾਲੀ ਅਰਿਹੰਤ ਅਵਸਥਾ ਵੀ ਸਨਾਤਨ ਹੈ । ਹਰ ਮਨੁੱਖ ਪਾਪ ਤੋਂ ਨਹੀਂ ਬਚ ਸਕਦਾ : ਸੰਸਾਰ ਰੂਪੀ ਜਨਮ ਮਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰੰਪਰਾ ਖਤਮ ਕਰਨ ਵਿਚ ਤੀਰਥੰਕਰ ਧਰਮ ਉਪਦੇਸ਼ ਦੇ ਕੇ ਸਾਡਾ ਉਪਕਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ । ਖੱਦ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਬਨਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਾਡੀ ਆਤਮਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਬਨਾਉਣ ਵਿਚ ਸਹਾਇਕ ਬਨਦੇ ਹਨ । ਇਸੇ ਲਈ ਤੀਰਥੰਕਰ ਪੂਜਾ ਯੋਗ ਹਨ।
ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਭਰਥਿਕਰ
| ਇਕ ਸਮਾਂ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਜੈਨ ਧਰਮ ਨੂੰ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਦੀ ਸ਼ਾਖਾ ਸਮਝਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ । ਉਹਦਾ ਕਾਰਣ ਕੁਝ ਸਾਂਝ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਕ ਸ਼ਬਦ ਸਨ ਅਤੇ ਦੂਸਰਾ ਕਾਰਣ ਜੈਨ ਸ਼ਾਸਤਰਾਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਨਾ ਕਰਨਾ ਸੀ । ਸਤਿਆਰਥ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਵਿਚ ਜੈਨ ਤੇ ਬੁੱਧ ਨੂੰ ਸਵਾਮੀ
(੭)