________________
ਹੰਸਾਂ
ਦੀ ਜੋੜੀ
'ਸ੍ਰੀ ਸੂਤਰ ਕ੍ਰਿਤਾਂਗ ਸੂਤਰ' ਗ੍ਰੰਥ ਦੇ ਅਨੁਵਾਦਕ ਸ੍ਰੀ ਪੁਰਸ਼ੋਤਮ ਜੈਨ ਤੇ ਸ਼੍ਰੀ ਰਵਿੰਦਰ ਜੈਨ ਸੱਚ ਮੁੱਚ ਹੀ ਇਕ ਹੰਸਾਂ ਦੀ ਜੋੜੀ ਤੁਲ ਹਨ । ਇਸ ਜੋੜੀ ਨੇ ਪਿਛਲੇ 20 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵਧ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪੁਰਾਤਨ ਜੈਨ ਗ੍ਰੰਥਾਂ, ਸੂਤਰਾਂ, ਸਾਹਿਤ, ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਦੇ ਪ੍ਰਵਚਨਾਂ, ਜੀਵਨ-ਸਾਖੀਆਂ ਆਦਿ ਵਿਚੋਂ ਜੈਨ-ਦਰਸ਼ਨ, ਸਿੱਧਾਂਤਾ, ਉਪਦੇਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਜੈਨ ਧਰਮਰੀਤੀਆਂ ਦੇ ਹੀਰੇ, ਮੋਤੀ ਤੇ ਪੰਨੇ ਚੁਣ ਚੁਣ ਕੇ ਪੰਜਾਬੀ ਪਾਠਕਾਂ ਨੂੰ 15 ਅਨੁਵਾਦਿਤ ਅਤੇ 25 ਮੂਲ-ਪੁਸਤਕਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਭੇਂਟ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਜਿੱਥੇ ਪੰਜਾਬੀ ਜੈਨੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਅਧਿਆਤਮਕ ਵਿਰਸੇ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਖਜਾਨੇ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਹੈ ਉਥੇ ਨਾਲ ਹੀ ਹੋਰ ਧਰਮਾਂ ਦੇ ਸਨੇਹੀਆ, ਉਪਾਸ਼ਕਾਂ ਤੇ ਸਕਾਲਰਾਂ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਯੋਗ ਗਿਆਨ-ਵਿਧੀ ਕੀਤੀ ਹੈ । 24 ਵੇਂ ਤੀਰਥੰਕਰ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਨੇ ਵੀ ਆਪਣੇ ਸਮੇਂ ਲੋਕ ਬੋਲੀ ਵਿਚ ਹੀ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸਮਾਜਿਕ ਕ੍ਰਾਂਤੀਆਂ ਦੂਰ ਕਰਕੇ ਅਹਿੰਸਾ, ਸਮਾਨਤਾ, ਸੱਚੀ ਮਾਨਵਤਾ, ਪਰਸਪਰ ਪਿਆਰ, ਹਮਦਰਦੀ ਅਤੇ ਸੁੱਚੇ ਜੈਨੀ ਬਣਨ ਦਾ ਸੁਨੇਹਾ ਦਿਤਾ ਸੀ । ਅਸਲ ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਰੂਹ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਅਤੇ ਹਾਵ-ਭਾਵ ਮਾਂ-ਬੋਲੀ ਵਿਚ ਪ੍ਰਗਟਾਏ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਇਹ ਸਰੋਤਿਆ ਉਤੇ ਵਧੇਰੇ ਕਾਰਗਰ ਸਿੱਧ ਹੁੰਦੇ ਹਨ । ਆਪਣੀ ਅਦੁੱਤੀ ਕਾਰਜ-ਸ਼ਕਤੀ, ਸ਼ਰਧਾ, ਲਗਨ ਤੇ ਸਾਹਿਤਕ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਸਦਕਾ ਇਸ ‘ਹੰਸਾਂ ਦੀ ਜੋੜੀ’ ਨੇ ਵੀ ਜੈਨ-ਧਰਮ ਦੇ ਪ੍ਰਚਾਰ ਤੇ ਪ੍ਰਸਾਰ ਵਿਚ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸ਼ਾ ਯੋਗ ਹਿੱਸਾ ਪਾਇਆ ਹੈ।
ਸ੍ਰੀ ਪੁਰਸ਼ੋਤਮ ਜੈਨ ਦਾ ਜਨਮ 10 ਨਵੰਬਰ 1946 ਨੂੰ ਧੂਰੀ, ਜਿਲ੍ਹਾ ਸੰਗਰੂਰ ਵਿਚ ਇਕ ਜਾਣੇ ਪਛਾਣੇ ਤੇ ਧਰਮ ਯੁਕਤ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿਚ ਹੋਇਆ । ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਸ੍ਰੀ ਸਵਰੂਪ ਰੰਦ ਜੈਨ ਤੇ ਮਾਤਾ ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਦੇਵੀ ਜੈਨ ਆਪਣੇ ਆਦਰਸ਼ਕ ਧਾਰਮਿਕ ਜੀਵਨ, ਕਲਿਆਨਕਾਰੀ ਤੇ ਦਾਨੀ ਸੁਭਾ ਸਦਕਾ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿਚ ਹੀ ਇਕ ਪ੍ਰਮਾਣ ਹਨ : ਹਰ ਮਾਪੇ ਆਪਣੀ ਸੰਤਾਨ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਸਕੂਲੀ ਵਿਦਿਆ ਦੇਣ, ਚੰਗਾਂ ਪਾਲਣ-ਪੋਸ਼ਣ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਜੀਵਨ-ਸੁਖ ਤੇ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦੇਣ, ਉਹ ਸਭ ਕੁੱਝ ਲਗਾ ਦੇਂਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਸ੍ਰੀ ਪੁਰਸ਼ੋਤਮ ਜੈਨ ਦੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਇਸ ਬਾਲ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਾਈ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਨੈਤਿਕ ਗੁਣਾਂ ਵਿਚ ਮਾਲਾ-ਮਾਲ ਕਰਨ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਉਪਰਾਲੇ ਕੀਤੇ। ਇਸ ਆਗਿਆਕਾਰੀ ਤੇ ਬੁੱਧੀਮਾਨ ਬਾਲਕ ਨੇ 1968 ਵਿਚ ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਚੰਡੀਗੜ ਤੋਂ ਆਰਟਸ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਬੈਂਕ ਨੌਕਰੀ ਤੇ ਫੇਰ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਹੀ ਵਪਾਰ
(2)
