________________
ਪ੍ਰੇਰਿਕਾ ਦੀ ਕਲਮ ਤੋਂ
--ਉਪਤਨੀ ਸ੍ਰੀ ਸਵਰਨ ਕਾਂਤਾ ਜੀ ਮਹਾਰਾਜ
ਜੈਨ ਪ੍ਰੰਪਰਾਂ ਵਿਚ ਤੀਰਥੰਕਰਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਪੰਰਾ ਦਾ ਪ੍ਰਮੁਖ ਸਥਾਨ ਹੈ। ਤੀਰਥੰਕਰ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ “ਧਰਮ ਰੂਪੀ ਤੀਰਥ ਦਾ ਸੰਸਥਾਪਕ ਭਰਤ ਖੰਡ ਵਿਚ 24 ਤੀਰਥੰਕਰ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ । ਇਸ ਯੁੱਗ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਤੀਰਥੰਕਰ ਭਗਵਾਨ ਰਿਸ਼ਵਦੇਵ ਅਤੇ ਅੰਤਮ ਸਨ ਸ਼੍ਰੋਮਣ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ । ਜੈਨ ਧਰਮ ਅਤੇ ਸਿਧਾਂਤ ਹਮੇਸ਼ਾ ਤੋਂ ਚਲੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ । ਤੀਰਥੰਕਾਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਿਧਾਤਾਂ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸਰਜੀਵ ਕਰਦੇ ਹਨ । ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਨੇ ਵੀ ਆਪਣੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲੇ ਤੀਰਥੰਕਰਾਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਹਿੰਸਾ, ਸੱਚ, ਚੋਰੀ ਨਾ ਕਰਨਾ, ਜ਼ਰੂਰਤ ཧྥ་ ਵੱਧ ਵਸਤਾਂ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹ ਨਾ ਕਰਨਾ, ਅਤੇ ਬ੍ਰਹਮਚਰਜ ਆਦਿ ਪੰਜ ਮਹਾਵਰਤ ਅਤੇ ਅਣਵਰਤ ਮਨੁੱਖੀ ਜੀਵਾਂ ਦੇ ਕਲਿਆਣ ਲਈ ਫਰਮਾਏ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਜੀਵ ਅਜੀਵ ਆਦਿ ਨੇ ਤਤਵਾਂ ਛੇ ਦਰਵਾ, ਈਸ਼ਵਰਵਾਦ, ਕਰਮਵਾਦ, ਆਤਮਵਾਦ, ਲੇਸ਼ਿਆ ਅਤੇ ਅਨੇਕਾਂਤ ਵਾਦ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਰਾਹੀਂ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਆਤਮਾ ਤੋਂ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਬਨਾਉਣਾ ਸਿਖਾਇਆ । ਗਿਆਨ, ਦਰਸ਼ਨ, ਚਰਿਤਰ ਅਤੇ ਤੱਪ ਰਾਹੀਂ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਸੱਚੋ ਅਰਿਹੰਤਾਂ ਦਾ ਗਿਆਨ ਤੇ ਸੱਚੇ ਧਰਮ ਦੀ ਪਛਾਣ 32 ਆਗਮ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਰਾਹੀਂ ਦੱਸੀ ।
ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਦਾ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਸਿਧਾਂਤ ਅੱਜ ਕਲ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾ ਹੀ ਮਹੱਤਵ ਪੂਰਣ ਹਨ: ਜਿਨੇ ਅੱਜ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਜਾਤਪਾਤ, ਛੂਆਛੂਤ, ਪਸ਼ੂਵਲੀ ਇਸਤਰੀ ਦੀ - ਸਵਤੰਤਰਤਾ ਪ੍ਰਤਿ ਖੁੱਲ ਕੇ ਸ਼ੰਘਰਸ਼ ਕੀਤਾ । ਅੱਜ ਦੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵੀ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਦੇ ਅਹਿੰਸਾ ਅਤੇ ਅਨੇਕਾਂਤ ਵਾਦ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਤੋਂ ਚਲ ਕੇ ਸੰਸਾਰ ਵਿਚ ਅਮਨ, ਸ਼ਾਂਤੀ, ਬਰਾਵਰੀ ਅਤੇ ਹਥਿਆਰਾ ਦੇ ਪੈਦਾ ਹੋ ਰਹੇ ਖਤਰੇ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਸ਼੍ਰੀ ਸੂਤਰਕ੍ਰਿਤਾਂਗ ਸੂਤਰ ਅਤੇ ਜੈਨ ਧਰਮ ਦੀ ਸੰਖੇਪ ਜਾਨਕਾਰੀ ਪੰਜਾਬ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਮ ਬੋਲੀ ਪੰਜਾਬੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਗੁਰਮੁਖੀ ਲਿਪਿ ਵਿਚ ਕਿਸੇ ਵਿਦਵਾਨ ਨੇ ਸੰਸਾਰ ਵਿਚ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕੀਤੇ । ਮੇਰੇ ਧਰਮ ਪ੍ਰਚਾਰ ਦਾ ਖੇਤਰ ਪਿੰਡ ਹੀ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਿੰਡਾਂ ਵਿਚ ਪੰਜਾਬੀ ਆਮ ਪੜੀ, ਲਿਖੀ ਤੇ ਬੋਲੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ । ਸੰਸਾਰ ਵਿਚ ਕਰੋੜਾਂ ਲੋਕ ਪੰਜਾਬੀ ਬੋਲਦੇ ਤੇ ਸਮਝਦੇ ਹਨ । ਅਜੇਹੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਚ ਤੀਰਥੰਕਰ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਦੇ ਸਾਹਿਤ ਤਿਆਰ
(੩)
