________________
ਜੱਦ ਤੱਕ ਸ਼ੱਸ਼ਤਰ ਰਾਹੀਂ ਪ੍ਰਨਤ ਨਾ ਹੋਜਾਵੇ ਤੱਦ ਤੱਕ ਪ੍ਰਥਵੀ ਕਾਈਆ ਦੇ ਜੀਵਾਂ ਨੂੰ ਚੇਤਨਾ ਵਾਲਾ ਆਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਅਨੇਕ ਜੀਵ ਅੱਡ ਹੁੰਦੇ ਹੋਏ ਵੀ ਇਸ ਦੇ ਆਸਰੇ ਹਨ ਜਿਹਨ੍ਹਾ ਦੀ ਸੁਤੰਤਰ ਹੋਂਦ ਹੈ। ॥੪॥
ਅਪ ਕਾਈਆ:
ਸ਼ਸਤਰ ਪਰਿਨਤ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਹਰ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਅਸੰਥ ਅਕਾਰ ਵਾਲੇ ਜੀਵ ਪ੍ਰਭੂ ਨੇ ਫ਼ਰਮਾਏ ਹਨ। ॥੫॥
ਤੇਜਸ ਕਾਈਆਂ :
ਸ਼ਾਸਤਰ ਪ੍ਰਰਿਨਤ ਅੱਗ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਹਰ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਅੱਗ ਵਿੱਚ ਅਨੇਕ ਅਕਾਰ ਦੇ ਤੀਰਥੰਕਰ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਨੇ ਫ਼ਰਮਾਏ ਹਨ। ॥੬॥ ਵਾਯੂ ਕਾਈਆਂ
ਸ਼ਾਸਤਰ ਪ੍ਰਨਿਤ ਹਵਾ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਦੂਸਰੇ ਹਵਾ ਜੀਵ ਸਹਿਤ ਅੰਗੁਲ ਦੇ ਅੰਸਖਵੇ ਹਿੱਸੇ ਦੇ ਅਕਾਰ ਵਿੱਚ ਅੱਡ-ਅੱਡ ਰੂਪ ਵਾਲੇ ਆਖੇ ਹਨ। ॥੭॥ ਬਨਾਸਪਤੀ ਕਾਈਆਂ
ਸ਼ਸਤਰ ਪ੍ਰਣਿਤ ਬਨਸਪਤੀ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਦੂਸਰੀ ਬਨਸਪਤੀ ਵਿਚ ਜੀਵ ਸਚੀਤ ਅਗੰਲ ਦੇ ਅੰਸਖਵੇ ਭਾਗ ਵਿੱਚ ਅਨੇਕਾਂ ਜੀਵ ਆਖੇ ਗਏ ਹਨ ਉਹ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ
ਹਨ।
ਅਗਰ ਬੀਜ:
ਕੋਰਟ ਆਦਿ ਜਿਸ ਦੇ ਉਪਰ ਬੀਜ ਹਨ।
ਮੂਲਬੀਜ:
ਜਿਸ ਦੀ ਜੜ ਵਿੱਚ ਬੀਜ ਹਨ।
ਪੋਰ ਬੀਜ: