________________
ਦੂਸਰਾ ਉਦੇਸ਼ਕ
ਦਰੱਖਤ ਤੇ ਮੂਲ ਤੋਂ ਸੰਕਧ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਸਕੰਧ ਤੋਂ ਸ਼ਾਖਾਂ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਸ਼ਾਖਾਂ ਤੋਂ ਛੋਟੀ ਸ਼ਾਖਾ ਉਪਸ਼ਾਖਾਵਾਂ ਨਿਕਲਦੀਆਂ ਹਨ ਫੇਰ ਪੱਤੇ, ਫੁਲ, ਫਲ ਤੇ ਰਸ ਦੀ ਉਤਪੰਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ॥੧॥
ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਧਰਮ ਰੂਪੀ ਦਰਖਤ ਦਾ ਮੂਲ ਵਿਨੈ ਹੈ ਅਤੇ ਪਰਮ ਫਲ ਮੋਕਸ਼ ਦਰਖਤ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮੋਕਸ਼ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਇਹ ਉਤੱਮ ਫਲ ਦਾ ਰਸ ਜਾਨਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਇਸ ਲਈ ਵਿਨੈ ਅਚਾਰ ਦਾ ਪਾਲਨ ਕਰਨਾ ਸਭ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਵਿਨੈਧਾਰੀ ਮੁਨੀ ਨੂੰ ਕੀਰਤੀ, ਸਰੁਤ, ਗਿਆਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸੰਸਾ ਯੋਗ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ॥੨॥
ਜੋ ਕਰੋਧੀ, ਅਗਿਆਨੀ, ਆਕੜਵਾਜ, ਕੌੜਾ ਬੋਲਣ ਵਾਲਾ, ਧੋਖੇਬਾਜ ਅਤੇ ਅਸੰਜਮੀ ਹੈ ਉਹ ਅਵਿਨੈਵਾਨ ਆਤਮਾ, ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੰਸਾਰ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਵਹਿ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਦੀ ਵਿੱਚ ਲੱਕੜ ਵਹਿ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ॥੩॥
ਵਿਨੈ ਧਰਮ ਦਾ ਪਾਲਨ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਲੱਗੇ ਸਤਿਗੁਰੂ ਰਾਹੀਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਨਾਲ ਮਿੱਠੇ ਬਚਨਾ ਨਾਲ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਨ ਤੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਤਿਗੁੱਸਾ ਵਿਖਾਉਣ ਵਾਲਾ, ਆਪਣੇ ਘਰ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਗਿਆਨ ਰੂਪੀ-ਲੱਛਮੀ ਦੇ ਡੰਡਾ ਮਾਰ ਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਉਸ ਨੂੰ ਧੱਕਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਰੋਕਦਾ ਹੈ ਘਰੋਂ ਕੱਢਦਾ ਹੈ। ॥੪॥
ਰਾਜਾ, ਸੇਨਾਪਤਿ ਪ੍ਰਧਾਨ ਆਦਿ ਦੀ ਸਵਾਰੀ ਦੇ ਕੰਮ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਹਾਥੀ ਘੋੜੇ, ਜੋ-ਜੋ ਅਵਿਨਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅੜਿਅਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਉਹ ਭਾਰ ਕਾਰਣ ਕਸ਼ਟ ਤੇ ਦੁੱਖ ਪਾਉਂਦੇ ਵਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ॥੫॥
ਰਾਜਾ ਆਦਿ ਦੀ ਸਵਾਰੀ ਦੇ ਕੰਮ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਜੋ ਹਾਥੀ ਜਾਂ ਘੋੜੇ ਵਿਨੇਵਾਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਗਹਿਨਿਆਂ ਨਾਲ ਸ਼ਿੰਗਾਰੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਚੰਗੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ
