________________
-
... १२८
निरयावसिकायो करणमादाय राजगृहात् प्रतिनिष्क्रामति, प्रतिनिष्क्रम्य रच चम्पानगरी तत्रैवो. पागच्छति । तत्रापि खलु विपुलभोगसमितिसमन्वागतः कालेन अल्पसोको जातश्चाप्यभूत् ।
__नतः ग्वलु स कूणिको राजा अन्यदा कदाचित् कालादिकान् दश कुमारान् शब्दयति, शब्दयित्वा राज्यं च यावज्जनपदं च एकादशभागान् विभजति, विभज्य स्वयमेव राज्यश्रियं कुर्वन् पालयन विहरति ।। ३९ ॥
टीका-'तएणं सा' इत्यादि । प्रियं सर्वथा हितकारकम् । दैवतम् इष्टदेवतास्वरूपम् । गुरुजनकम्-गुरुजनवर परमोपकारकम् । अत्यन्तस्नेहानुरागरक्तं-विलक्षणप्रेमरागरञ्जितम् । प्रधारयतिनिश्चिनोति गमनाय, गन्तुमुद्यत इत्यर्थः । अवतीर्णः मनुष्यायुः समाप्तवान् । विपुलभोगसमितिसमन्वागत! विपुलभोगानां समितिः प्रवृत्तिः, तत्र समन्वागतासमनुमाप्तः विपुलभोगान् भुजानः कालेन-कियता कालेन विगतशोकोऽप्यभवत् । शेष सुगमम् । होता था । कहीं वह पिताका सिंहासन देखता था तो कहीं उनकी शय्या, कहीं उनके आभूषण, तो कहीं उनके वस्त्र, ये सब देखते उसे पिताकी स्मृति अनवरत आती रहती थी, और उन्हें अपने किये हुए पाप कर्मोंका भी स्मरण होजाता था जिससे असीम कष्टको प्राप्त होता था। इस कारण वह वहाँ नहीं रह सका और एक समय अपने अन्तःपुर परिवार सहित अपनी समस्त सामग्री लेकर राजगृहसे बाहर निकला और चलकर जहा चम्पा नगरी थी वहाँ गया, और चम्पा नगरीको अपनी राजधानी बनाकर निवास करने लगा। कुछ समय व्यतीत होजानेपर वह पिताके शोकको भूल गया। જેઈને બહુજ દુઃખી થતા હતા કયાક તે પિતાનું સિંહાસન જતા હતા તે કયાંક તેમની શા; કયાંક તેમનાં આભૂષણ તે કયાંક તેમનાં વસ્ત્રો આ સૌ જોઈ તેઓને પિતાનું સ્મરણ વારંવાર થયા કરતું હતું અને તેમણે પિતે કરેલાં પાપ કર્મોનું પણ
મરણ થઈ આવતું હતું જેથી પાર વગરનું કષ્ટ પ્રાપ્ત થતું હતું. આ કારણથી તે ત્યાં રહી શકયા નહિ અને એક સમય પિતાનાં અંતઃપુર કુટુંબ-સહિત પિતાની તમામ સામગ્રી લઈને રાજગૃહથી બહાર નીકળ્યા. અને ચાલીને જ્યાં ચંપાનગરી હતી ત્યાં ગયા. અને પછી ચંપાનગરીને પિતાની રાજતી બનાવીને ત્યાં રહેવા લાગ્યા. જે સમય વ્યતીત થઈ ગયા પછી તે પિતાના શાકને ભૂલી ગયા.
