________________
૬૮૪
नन्दी सूत्रे
ग्रामवासिभिः पुरुपैस्तथैव कृतम् । पक्षातिक्रमे च स मेपो राज्ञे समर्पितः । राज्ञः समीपे तोलने कृते स मेषस्तावत्पलप्रमाण एव जातो न तु न्यूनप्रमाणो नाप्यधिक प्रमाण इति ।
॥ इति द्वितीयो मेषदृष्टान्तः ॥ २ ॥
अथ कुक्कुटदृष्टान्तः
अथैकदा पुनरसौ राजा रोहकबुद्धि परीक्षार्थं ग्रामवासिनां समीपे कुक्कुटमेकं प्रेपितवान् आदिष्टवां । अन्यकुक्कुटमन्तरेण यथाऽयं कुक्कुटो युद्धकारी भवेत् तथा कृत्वा मम संनिधौ समानेतव्य इति । एवं विधं नृपादेशं श्रुत्वा पुनः सर्वे ग्रामवासिनः इस सलाह सुनकर ग्रामवासियों ने ऐसा ही किया । जब पन्द्रह दिन निकल चुके तब उन्होंने इस मेंढे को ले जाकर राजा के पास अर्पण किया । राजा ने जब उसकी तौल कराई तो जितना उसका वजन पन्द्रह दिन पहिले था उतना ही वजन उस दिन भी निकला, न वह बढा और न घटा ॥ २ ॥
॥ यह दूसरा मेष दृष्टान्त हुआ ॥ २ ॥ तीसरा कुक्कुट दृष्टान्त
एक दिन पुनः राजाने रोहक की बुद्धि की परीक्षा करने के लिए ग्रामवासियों के पास एक कुक्कुट भेजा और कहला भेजा कि बिना किसी दूसरे कुक्कुट के जिस तरह यह युद्ध करनेवाला बन जाय उस तरह इसे सिखलाकर मेरे पास वापिस भेज दिया जावे। इस प्रकार का राजा का
જ રહેશે ’રાહકની આ સલાહ સાંભળીને ગ્રામવાસીએએ તે પ્રમાણે કર્યું. જ્યારે પંદર દિવસ પ્રસાર થયાં ત્યારે તેમણે તે ઘેંટુ લઇ જઈને રાજાને અર્પણુ કર્યું.. રાજાએ જ્યારે તેનુ વજન કરાવ્યું ત્યારે પંદર દિવસ પહેલાં તેનુ' જેટલુ વજન હતું તેટલું જ વજન ત્યારે પણ થયું તે વધ્યું પણ નહીં કે घटयु नहीं ॥ २ ॥
૫ આ ખીજું' ઘેટાનું દૃષ્ટાંત સમાપ્ત થયું।રા ત્રીજી કૂકડાનું દૃષ્ટાંત—
એક દિવસ ફરીથી રાહકની બુદ્ધિની પરીક્ષા કરવા માટે રાજાએ તે ગામવાસીઓ પાસે એક કૂકડા માકલ્યા, અને કહેવરાવ્યુ કે “ ખીજા કાઈ કૂકડા ની મદદ લીધા સિવાય આ કૂકડા યુદ્ધ કરનાર અને એવી રીતે તેને તાલીમ આપીને મારી પાસે પાછા મેાકલા.” રાજાની તે પ્રકારની આજ્ઞા સાંભળીને બધા
