Page Text
________________
जम्बूद्वीपप्रजतिसूत्र अत्रान्तरे 'ण' बलु 'जंबुद्दीवे' जम्बूद्वीपे 'दीवे' द्वीपे 'महाविदेहे महाविदेहे 'वामे वर्षे 'सीयाए' शीतायाः 'महाणईए' महानद्याः 'दाहिणिल्ले' दाक्षिणात्य दक्षिणदिग्वति 'सीयामुहवणे' शीतामुखवनं ‘णाम' नाम 'वणे' वनं 'पण्णत्ते' प्रज्ञप्तम्, एतच्च 'उत्तरदाहिणायए' उत्तरदक्षिणायतम्-उत्तरदक्षिणदिशोर्दीर्घ 'तहेव' तथैव औत्तराहशीतामुखरनवदेव 'सव्वं' सर्व प्राचीनप्रतीचीनविस्तीर्ण पोडशयोजनसहस्राणि एञ्च च द्वानवत्यधिकानि योजनशतानि द्वौ च एकोनविंशतिभागी योजनस्य आयामेन इत्येतत्समस्तं च तथैव अतः परं ततो विशेष . दर्शयितुमाह-'णवरं' नवरं केवलं 'णिसहवासहरपचयंते णं' निपधवर्षधरपर्वतान्ते-निषध
नामक वर्षधरपर्वतस्यान्ते समीपे खलु 'एगं' एकम् 'एग्रणवीसइमागं' एकोनविंशतिभागम 'जोयणस्स' योजनस्य 'विक्खंभेणं' विष्कम्भेण-विस्तारेण पुनस्तत् कीदृशम् ? इत्याहके कथन में विशेषता है वह ऐसी है कि यह दक्षिणदिग्व सीतामुखवन निषध वर्षधर पर्वत की उत्तर दिशा में, सीतामहानदी की दक्षिण दिशा में, पूर्व दिग्र्ती लवणसमुद्र की पश्चिम दिशा में और विदेह के द्वितीय भान में रहे हुए वत्स नान के प्रथम विजय की पूर्व दिशा में इस जंबूदीप के अन्तर्गत विदेह क्षेत्र के भीतर कहा गया है । यह वन (उत्तर दाहिणायए तहेव सव्वं णवरं णिलहवासहर पच्वयंतेणं एगमेगूणवीसइभागं जोयणस्स विक्खंभेणं, किण्हे किण्होभाले, जाव महया गंधद्धाणि सुयंते जाच आलयंति) उत्तर से दक्षिण तक लम्बा है इत्यादि रूप से सब कथन उत्तर दिग्वर्ती सीता मुखवन की तरह से यहाँ पर कह लेना चाहिए तथाच पूर्व से पश्चिम तक विस्तृत है १६५९२२ योजन का इसका आयाम है इत्यादि परन्तु यह क्रमशः घटते २ निषध वर्षधर पर्यंत के पास में योजन प्रमाण अर्थात् १ योजन के १९ भागों मसे १ भाग प्रमाण विस्तार वाला रह जाता है यह वन क्वचित् २ कृष्ण કચનમાં વિશેષતા છે તે આ પ્રમાણે છે કે આ દક્ષિણ દિવતી સીતા મુખવન નિષેધ વર્ષધર પર્વ ની ઉત્તર દિશામાં સીતા મહા નદી દક્ષિણ દિશામાં, પૂર્વ દિગ્ગત લવણ સમુદ્રની પશ્ચિમ દિશામાં અને વિદેહના દ્વિતીય ભાગમાં આવેલ વત્સ નામક પ્રથમ विशयनी पूर्व से त२६ गुदी विमा छे. मापन 'उत्तरदाहिणायए तहेव सव्वं णवर णिसहवासहरपन्चयंतेण एगमेगणवीसइभागं जोयणरस विक्खंभेणं' किण्हे • किण्होमासे, जाव महया गंधद्वाणि मुयते जाव आसयति' उत्तरथी दक्षिण सुधी ही छ, વગેરે રૂપમાં બધું કથન ઉત્તર દિગ્વતી સીતા મુખવનની જેમ જ અહીં પણ સમજી લેવું જોઈએ. તથા પૂર્વથી પશ્ચિમ સુધી વિસ્તૃત છે. ૧૬૯૨ જન જેટલો એને આયામ છે ઇત્યાદિ, પણ આ અવૃક્રમે ક્ષીણ થતું ગયું છે અને નિષધ વર્ષધર પર્વતની પાસે જ જન પ્રમાણ એટલે કે ૧ રોજનના ૧૯ ભાગમાંથી ૧ ભાગ પ્રમાણુ વિસ્તાર યુક્ત રહી જાય છે. આ વન કુવચિત-વચિત કૃષ્ણ વર્ણવાળા પગેથી યુક્ત હવા બદલ
| SR No. | 009346 |
| Book Title | Jambudwip Pragnaptisutram Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1977 |
| Total Pages | 803 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_jambudwipapragnapti |
| File Size | 67 MB |