________________
१०२
आवश्यकमुत्रस्य
।
नुसन्धानेनाऽविकलीकृत्य फलितमनोरथात्मसन्नात्तस्माद्वियापरात द्विद्या सिद्धयुपाय मुपलब्धवानिति । 'अच्चक्खर ' अत्यक्षरम् - अति-आगमगाथासूत्रापेक्षयाऽधिक्रमक्षर यस्मिंस्तत्तथाभूतमर्थादेकद्वयादिक्रमेणाक्षरमधिकीकृत्यो च्चारितम् । 'पयहीण' पदहीन= पद न्यूनीकृत्योच्चारितम्, एतच्चोपलक्षणमधिकपदत्वस्यापि अधिकाक्षरत्वस्येवाधिक पदत्वस्याप्युपन्यासार्हत्वात् । ' विणयहीण ' विनयहीन - विनय विनोच्चारितम् | जोगहीण' योगहीन - योगो = मनोयोगस्तेन हीन मनोयोग दत्वा पठितमित्यर्थः । श्रेणिकका पुत्र अभयकुमारने अपनी पदानुसारिणी लब्धि- द्वारा उसके विमान चारण मन्त्र को पूरा करके उसके मनोरथ को सिद्ध किया और उस विद्याधर से आकाशगामिनी विद्याकी सिद्धि का उपाय सीख लिया । (३)
अधिक अक्षर जोडकर पढा गया हो, जैसे एक राजा के वाचक 'नल' शब्द के पहले 'अ' जोड कर पढा जाय तो 'अनल' बन जाता है, जिसका अर्थ अग्नि हो जाता है (४) । पद को न्यून या अधिक करके बोला गया हो, जैसे "सप्त व्यसन सेवनीय नही है " यहा पर 'नही' पदको न्यून कर देने से तथा "हार" के साथ "प्र" आदि अधिक शब्द लगा देने से बहुत अर्थभेद हो जाता है (५) । विनयरहित पढा गया हो (६) । मनोयोग दिये चिना पढा गया हो, अथवा आयम्बिल आदि પેાતાની પદાનુસારિણી લબ્ધિ દ્વારા એના વિમાનચારણ ( વિમાન ચલાવનાર ) મત્રને પૂરી કરી તેના મનાથને સિદ્ધ કર્યું, અને તે વિદ્યાધર પાસેથી આકાશ ગામિની વિદ્યાની સિદ્ધિના ઉપાય શીખી લીધે
(૩)
રીતે એક રાજાના અનલ અની જાય
८
<
,
વધારે અક્ષર જેડીને વાચ્યુ હાય – જેવી વાચક નલ શબ્દ પહેલા એ' જોડી દેવાય તે અને જેતા અગ્નિ થઈ જાય છે (૪) પદ્મને થોડુ ખેલાયુ હોય જેવી રીતે સાત વ્યસન સેવવા छोडी हेवाधा, तथा 'हार' नी साथै ' ' विगेरे અર્થભેદ થઈ જાય છે (૫) વિનયરહિત વચાયું હાય (૬) મનેયાગ આપ્યા વિના વાગ્યુ હાય અથવા આયમ્મિલ વિગેરે શાઓકત તપ કર્યાં વિના વાયુ હૈય
અગર વધારે કરીને ચેન્ગ્યુ નથી મહી નથી મને
वधारे शब्द उभेरवाथी थे।
