Page Text
________________
१३८
राजप्रनीयसूत्रे
.
=
3
'टीका- 'तएण केसी' इत्यादि - ततः खलु केशीकुमारश्रमणः चित्र सारथिम् एवं वक्ष्यमाणप्रकारेण अवादीत उक्तवान् हे नि ! एवं खलु त्वं विजानाहि, यत् चतुर्भिःस्थानैः = कारणैः जीवः केवलिमाप्त = तीर्थ कृदुपदिष्ट धर्म श्रवणता = श्रोतुं नो लभते = नो माप्नोति तद्यथा - आरामंगतम् - आरामः = विविध पुष्पजात्युपशोभितः त्र गत = प्राप्तवा, उद्यानगतम् - उद्यानं = पुष्पफलोपेतवृक्षोपशोभितं बहुजनसेव्यम् उद्यानिकास्थान = तत्र गतं प्राप्तं वा श्रमणं साधु वा माहनधारित ras' वा नो अभिगच्छति=सत्काराद्यर्थं नो अभिमुखं याति नो वन्दते = एसिस रन्नो धम्ममा क्विसामो ) हे चित्र ! तुम्हारा प्रदेशीराजा आराम श्रादिगत श्रमण के या माहण के न सन्मुख आता है यावत् न उनकी पर्युपासना वरता है, इत्यादि प्रथम गम से लेकर वह चौथे गम तक युक्त बना हुआ है तो फिर मैं उसके लिये किस प्रकार से केवल धर्म का उपदेश दूँ !
टीकार्थ - केशीकुमारश्रमणने चित्र सारथी से जो कुछ कहा है वह इस सूत्र द्वारा प्रकट किया गया है - इसमें यह समझाया गया है कि कौन जीव किन २ कारणों से केवलज्ञप्त धर्म सुन सकता है और कौन जोव किन २ हीं कारणों से उसे नहीं सुन सकता है. केवलमज्ञप्त धर्म की अप्राप्ति में प्रथम कारण यह हैं कि श्रमण या माहण - १२ व्रतों का पालनकर्तागृहस्थ जब किसी उद्यान में विविध पुष्पों से या फलों से युक्त, ਭਲੀ से शोभित ऐसे अनेकजनसेव्य बगीचे में या आराम में विविध प्रकार की अप्पा आवरेता चिइ त कहं णं चित्ता ! पएसिस्स रन्नो धम्ममाह - क्खिस्सामो) हे चित्र ! तभांश प्रदेशी शब्न गराम ! उद्यानां आवेला श्रभशु કે માહણુની સામે સત્કારવા જતેા નથી યાવતુ તેમની પ પાસના પણ કરતા નથી અને આ પ્રમાણે તે પ્રથમ ગમથી માંડીને ચેાથા ગમથી યુકત ખનેલા છે તે પછી હું તેને કેવલિપ્રજ્ઞબંધર્મનો ઉપદેશ કેવી રીતે આપું ?
ટીકા-કેશીકુમાર શ્રમણે ચિત્રસારથીને જે કઇ કહ્યુ છે તે આ સૂત્ર વડે ' સ્પષ્ટ કરવામાં આવ્યું છે. આ સૂત્રવડ આ પ્રમાણે સમજાવવામાં આવ્યું છે કે કયા જીવ શા શા કારણેાને લીધે કેવલિપ્રજ્ઞપ્ત ધર્મનુ શ્રવણ કરી શકે છે અને કયા જીવ શા શા કારણેાથી તેનુ' શ્રવણ કરી શકતા નથી. કેવલિપ્રજ્ઞપ્ત ધર્મની અપ્રાપ્તિમાં પહેલ કારણ એ ખતાવવામાં આવ્યુ છે કે શ્રમણ માહણ-૧૨ વ્રતનુ પાલન કરનાર ગૃહસ્થ-જયારે ગમે તે ઉદ્યાનમાં-વિવિધ પુષ્પાથી કે ફળોથી યુક્ત. વૃક્ષોથી શાલિત श्रत वनसेव्य णशीयामां है आराममां ने नतनी युष्प लतियोथी युद्धत
| SR No. | 009343 |
| Book Title | Rajprashniya Sutra Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1966 |
| Total Pages | 499 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_rajprashniya |
| File Size | 36 MB |