Page Text
________________
| লগহ্বান तथा-समगचिकैः-किरणसहितः, तथा यातः-प्रकाशसम्मन्ने., एतादृशः नानाविधपञ्चवर्णैः मणिभिरुपशोभित; । तत्र पञ्चवर्णान् नामनिदर्शनाहकृष्ण:१, नोले.२, लोहितैः-रक्तैः३, हारिद्रः-पीतः४, शुक:-श्वेतैः५, इति पश्चणमणिभिरूपशोभितः स भूमिभागः । ____ अथ कृष्णमणीनामुपमामाह-'तत्थ णं' इत्यादि-तत्र-पञ्चवर्णमणिपु खलु ये कृष्णा मण यः, तेषां-कृष्णवर्णानां मणीनाम् अयमेतद्रूग:-अनुपद वक्ष्यमाणस्वरूपः वर्णावासः-वर्णनपद्धतिः प्रज्ञप्तः, स यथानामकः-जीम्रत इति वा-जीमतोमेघः, म च वर्षा प्रारम्भसमये जलपूर्णो बोध्यः, वर्षाकालिकस्यैव मेघस्य कृष्णवर्णत्वात्, तद्वत् कृष्णवर्णः, इति शब्दो हि प्रकारार्थकः, प्रकारो भेदसा. दृश्यम्, तया चायमर्थः पर्यवसित:-प्रादृश्यमेघभिन्नत्वे मति प्रापेण्यमेवगतकृष्णवर्णत्वरूपविशेषधर्मविशिष्टः, वा-शब्दोऽन्यान्य कृष्ण वर्णोषमानसमुच्चयार्थः। एवमग्रेऽपि,तथा-अञ्जनमिति वा-अञ्जनं-सौवोञ्जन. रत्नविशेषो वा तद्वद वर्णावाम-वर्णनपद्धति इम प्रकार से है जैसे-पाके प्रारंभ समय में जल. पूर्ण मेव कृष्ण वर्णवाला होता है, वर्षाकालिक मेव का हो वर्ग कृष्ण होता है-इसीलिये उसे यहां ग्रहण किया गया है. तो जैसे वर्षाकालिक मेघ का वर्ण कृष्ण होता है, उसी प्रकार के कृष्ण वर्णवाला कृष्ण मणि होता है. यहां जो इति शब्द आया है वह प्रकार अर्थ में आया है. प्रकार का तात्पर्य है भेद मादृश्य अतः इमसे यह निष्कर्ष निकलता है कि वह कृष्णमणि वर्षाकालिक मेव से भिन्न होता हुआ भी चर्चा कालिक मेघगन ना कृष्णवर्णता है त प विशेषधर्म वाला है. वा शब्द अन्य अन्य, कृष्णवर्ग के उपमान के समुच्चय के लिये है इसी तरह से आगे भी समझना चाहिये. इसी प्रकार वह कृष्णमणि मोवीराजनમણિઓની ઉપમાને કહેતાં સૂત્રકાર વર્ણન કરે છે કે પાંચ વર્ષો વાળા મણિઓમાં થી જે કૃષ્ણમણિ હતા તેમનો વણવાસ-વર્ણન પદ્ધતિ આ પ્રમાણે છે—જેમ વર્ષોની શરુઆતમાં પાણી ભરેલા મેઘ કાળા રંગવાળા હોય છે, વર્ષા કાળને મેઘ જ રંગે કાળો હોય છે. એથી અહીં તેનું ગ્રહણ કરવામાં આવ્યું છે, તે વર્ષા કાલિક મેઘને રંગ કાળે હોય છે, તેમજ કૃષ્ણવર્ણ વાળ કૃષ્ણમણિ પણ હોય છે. અહીં જે ઇતિ શબ્દ આવ્યું છે તે “પ્રકાર અર્થ માટે આવ્યું છે. પ્રકારને અર્થ' જે–ભેદ સદશ્ય એનાથી આ નિષ્કર્ષ નીકળે છે કે કૃષ્ણમણિ પણ વર્ષો કાલના મેઘથી જુદ હેવા છતાંએ વર્ષા કાળના મેઘમાં જે કૃષ્ણત્વ–“કાળાપણુ” તદ્રુપ વિશેષ ધર્મવાળો તે મણિ પણ છે. “વ” શબ્દ બીજા કૃષ્ણ વર્ણના ઉપમાનના સમુચ્ચય માટે છે. આ પ્રમાણે હવે પછીના વર્ણનમાં પણ સમજી લેવું જોઈએ. આ પ્રમાણે
| SR No. | 009342 |
| Book Title | Rajprashniya Sutra Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1965 |
| Total Pages | 721 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_rajprashniya |
| File Size | 55 MB |