________________
-
-
१३०२
- जीवाभिगमन देवाश्चाऽसंख्येयगुणाः । उक्तयुक्तेः। 'पढमसमयतिरिक्खजोणिया असंखेजगुणा'तेभ्यो देवेभ्यः प्रथमसमयतिर्यग्योनिका असंख्येयगुणाः नारकवर्जगतित्रयादपि उत्पादसम्भवात्, 'अपढमसमयनेरइया असंखेज्जागुणा' ततोऽसंख्येयगुणाः अप्रथमसमयनैरयिकाः अंगुलमात्रक्षेत्रप्रदेशराशेः प्रथमवर्गमूले द्वितीयवर्गमूलेन गुणिते .यावान्प्रदेशराशिस्तत्प्रमाणत्वात् । 'अपढमसमयदेवा असंखेज्जगुणा, अपढमसमयतिरिक्खजोणिया अणंतगुणा' तेभ्यः अप्रथमसमयदेवा असंख्येयगुणाः, तेभ्य अप्रथमसमयतिर्यग्योनिकास्तु अनन्तगुणाः वनस्पतिजीवानामनन्तत्वात् । उपसारमाह-'से तं अट्ठविहा संसारसमावन्नगा जीवा पण्णत्ता' एवं त एते संसारसमापन्नका जीवा अष्टविधा प्रज्ञप्ताः इति सू०॥१३७॥
इति सप्तम्यां प्रतिपत्तावष्टविधप्रतिपत्तिः ॥ अधिक हैं । क्योंकि इनका नारक को छोडकर गति स से भी उत्पाद होता है। इनकी अपेक्षा अप्रथम समयवतां नरयिक असंख्यात गुणे अधिक हैं क्योंकि अंगुल मात्र क्षेत्र प्रदेशराशि के प्रथम वर्गमूल में उसी राशि के वित्तीय वर्गमूल से गुणा करने पर जितनी प्रदेशराशि आती है, उतना प्रमाण इसका कहा गया है । इनकी अपेक्षा अप्रथमसमयवर्ता तिर्यग्योनिक जीव अनन्तगुणें अधिक हैं। क्योंकि वनस्पतिकायिक जीव अनन्त हैं । 'सेत्तं अट्ठविहा संसार समावनगा जीवा पण्णत्ता' इस प्रकार से यह स्पष्टीकरण ओठ प्रकार से संसारी जीवों के सम्बन्ध में किया गया है ॥१३७॥ . श्री जैनाचार्य जैनधर्मदिवाकर पूज्यश्री घासीलाल व्रतिविरचित जीवाभिगम सूत्र की प्रमेयद्योतिनि व्योख्या में
सातवीं प्रतिपत्ति समाप्त ॥७॥ નારકને છોડીને ગતિ ત્રયમાં પણ થાય છે. તેના કરતાં અપ્રથમસમયવર્તી નરયિક અસંખ્યાતગણું વધારે છે. કેમકે આંગળ પ્રમાણ ક્ષેત્ર દેશ રાશિના પ્રથમ વર્ગ મૂળમા એજ રાશીના બીજા વર્ગમૂળથી ગુણવાથી જેટલી પ્રદેશ રાશી આવે છે. એટલું પ્રમાણ તેમનું કહેવામાં આવેલ છે. તેના કરતાં આ પ્રથમ સમયવતી તિયનિક જીવ અનંતગણું વધારે છે. કેમકે–વનસ્પતિ ४यि ७१ मन त छ. 'सेत्तं अढविहा संसारसमापन्नगा जीवा पण्णत्ता' 21 પ્રમાણે આ સ્પષ્ટી કરણ આઠ પ્રકારના સંસારી જીના સંબંધમાં કરવામાં सावत छ. ॥ सू. १३७ ॥ શ્રી જૈનાચાર્ય જૈનધર્મદિવાકર પૂજ્યશ્રી ઘાસીલાલ વ્રતિવિરચિત છવાભિગમ
સૂત્રની પ્રમેયોતિકા ટીકાની સાતમી પ્રતિપત્તિ સમાપ્ત છે
