Page Text
________________
१०९८
जीवाभिगमसूत्र जघन्यो भवति, सर्व जघन्यश्चावधिस्तियङ्मनुष्येष्वेव-न तु शेषेषु तदुक्तम्भाष्यकारेण 'उत्कृष्टोमनुष्येष्वेव नाऽन्ये पु, मनुष्य-तिर्यग्योनिष्वेव जघन्यो नाsन्येषु, शेषाणां मध्यम एवे' ति तत्कथं सर्वजघन्य उक्तः ? इति चेत्-अत्रोच्यते-सौ धर्मादि देवानां पारभविकोऽपि उपपातकालेऽवधिः सम्भवति स एव कदाचित्सर्वजघन्योऽपि-उपपातानन्तरं तु तद्भवजः ततो न कश्चिद्दोषः । उक्तंच-- - को जानते हैं और देखते हैं और अधिक से अधिक वे उनसे अधो.लोक में यावतू इस रत्नप्रभा पृथिवी के अधस्तन चरमान्त तक जानते हैं और देखते हैं तिर्यग्लोक में वे उनले यावत् असंख्यात द्वीपसमुद्रों को जानते हैं, और देखते हैं। और ऊर्ध्वलोक में वे उनसे अपने २ विमानों के स्तूप ध्वजा आदि तक जानते हैं और देखते हैं । यहाँ ऐसी शंका, हो सकती है-यहां देवों में जघन्य अवधिज्ञान तो होता नहीं है क्योंकि अंगुल के असंख्यातवें भाग मात्र से परिमित जो अवधिज्ञान होता,है : वही जघन्य अवधिज्ञान कहा गया है । ऐसा जघन्य अवधिज्ञान, मनुष्य - और तिर्थश्चों में ही होता है शेष जीवों में नहीं होता है, अतः देवों में मध्यम अवधिज्ञान होता है फिर यहां पर देवों में जघन्य अवधिज्ञान कैसे कहा गया है ? सो इस शंका का उत्तर ऐसा है, कि देवों में जो यहाँ जघन्य अवधिज्ञान का सद्भाव बतलाया गया है वह उन सौधर्मादिक देवों में उपपात काल में पारभविक अवधिज्ञान को लेकर बतलाया गया है तद्भवज अवधिज्ञान को અને દેખે છે. અને વધારેમાં વધારે તેમનાથી નીચેના લેકમાં ચાવત આ - रत्नप्रभा.वीना नायना यभान्त सुधी तेयnd छ. मन थे छे. - તિર્યલોકમાં તેઓ તેમનાથી થાવત્ અસંખ્યાત દ્વીપ સમુદ્રોને જાણે છે અને દેખે છે. અને ઉર્વકમાં તેઓ પિતપોતાના વિમાનેના સ્તૂપ–વજા વિગેરે પર્યન્ત જાણે છે. અને દેખે છે. અહીંયાં એવી શંકા કરી શકાય છે કે मडीयां वोमा धन्य अवधिज्ञान ता डोतु नथी. भ-मांगना मसખ્યાત ભાગ માત્રથી પરિમિર્ત જે અવધિજ્ઞાન થાય છે. તેને જ જઘન્ય અવધિજ્ઞાન, કહેવામાં આવેલ છે. એવું જઘન્ય અવધિજ્ઞાન મનુષ્ય અને तिय याम होय, छ. मीना योभा ..डोतु नथी. तेथी हवामा મધ્યમ અવધિ જ્ઞાન હોય છે. તે પછી અહીંયાં દેવોમાં જઘન્ય 'અવધિ જ્ઞાન કેવી રીતે કહેવામાં આવેલ છે ? આ શંકાને ઉત્તર એવો છે કે અહીયાં દેવોમાં જે જઘન્ય અંવધિજ્ઞાનને સદ્ભાવ કહેવામાં આવેલ છે, તે
એ સૌધર્મ વિગેરેમાં ઉ૫પાત કાળમાં પરભવ સંબંધી અવધિજ્ઞાનને લઈને . કહેવામાં આવેલ છે. તદુભવ અવધિજ્ઞાનને લઈને કહેલ નથી પ્રજ્ઞાપના સૂત્રમાં
| SR No. | 009337 |
| Book Title | Jivajivabhigamsutra Part 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1974 |
| Total Pages | 1588 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_jivajivabhigam |
| File Size | 117 MB |