Page Text
________________
refer टीका श०३५ ३०५ ०१ प्र. अप्रथम कृ. कृतयुग्मै केन्द्रियानि० ५६१ तथैव ये अथम द्वादि समयः कृतयुग्मकृतयुग्मत्वानुभूते येपा मेकेन्द्रियाणां
प्रथमामथस समय कृतयुग्मकृतयुग्मकेन्द्रिया इति कथ्यन्ते ते इत्थंभूता एकेन्द्रियाः कुत उत्पद्यन्ते इति प्रश्नः, उत्तरयति - इहापि अविदेशद्वारेण 'जहा' इत्यादि' 'जहा पदमसमय उद्देसो तहेव भाणियन्त्रो' यथा- प्रथम सयोदेशी द्विती योद्देशक स्तथैव सप्तमोदेशकोऽपि समग्रो वक्तव्यः । अत्र च एकेन्द्रियत्वोत्पादप्रथम तेषां यद्विवक्षित संख्यानुभवस्याप्रथमसमयवर्त्तित्वं तत्पाग्भव सम्बन्धिनीं समयसंख्यामधिकृत्येति विज्ञेयम् । एवमुत्तरत्रापीति 'सेवं
इस प्रश्न का अतिदेश द्वारा उत्तर देते हुए प्रभुश्री गौतम से कहते हैं'गोधमा ! जहा पढसमयउद्देो तहेव भाणिधव्वो' हे गौनम | जैसा प्रथम समय उद्देशक अर्थात् द्वितीय उद्देशक कहा जा चुका हैं इसी प्रकार से यह साना उद्देशक भी सम्पूर्ण रूपसे कह लेना चाहिये । यहां एकेन्द्रिय रूप से उत्पन्न होने के प्रथम समग्रकर्ति होने पर भी कृतयुग्म कृतयुग्म राशिरूप से विवक्षित संख्याका जो यहाँ अनुभवन है - अर्थात् विवक्षित संख्या के अनुभवन करने की अप्रथम जमघवर्तिता है - वह पूर्वभव की समय संख्या को लेकर कहा गया है ऐसा जानना चाहिये | तात्पर्य इसका ऐसा है कि एकेन्द्रिय रूप होने के प्रथम समय में वर्तमान जो जीव हैं उन्होंने पूर्व भव में विवक्षित राशि रूप संख्या का अनुभवन किया है - अतः ऐसे जीव प्रथमादथम समवर्ती एकेन्द्रिय जीव कहे गये हैं। आगे भी इसी प्रकार से जानना चहिये । 'से वं એકેન્દ્રિય જીવેા કયા સ્થાન વિશેષથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે ? આ પ્રશ્નને અતિદેશ (ભલાણુ) દ્વારા ઉત્તર આપતાં પ્રભુશ્રી ગૌતમસ્વામીને કહે છે કે'गोयमा ! जहा पढ समय उद्देसो नहेव भाणियन्बो' हे गौतम! अभ પ્રથમ સમય સબંધી ઉદ્દેશે અર્થાત્ ખીન્ને દેશે! કહેવામાં આવેલ છે, એજ પ્રમાણે અહિયાં સાતમા ઉદ્દેશે! પણ સમજવે. જોઈએ અહિયાં એકેન્દ્રિય પણાથી ઉત્પન્ન થવાના પ્રથમ સમયમાં રહેનારા હોવા છતાં પણ કૃતયુગ્મ કૃતયુગ્મ રાશિરૂપ છે. અહિયાં વિવક્ષિત સખ્યાનેા અનુભવ કરવા તે અપ્રથમ સમયતિ પણ કહેલ છે. આ પૂર્વ`ભવની સમયસ જ્ગ્યાને લઇને કહેવામાં આવેલ છે તેમ સમજવુ'. કહેવાનુ તાત્પર્ય એ છે કે-એકેન્દ્રિય રૂપ હોવાના પ્રથમ સમયમા રહેનારા જીવે છે, તેએાએ પૂર્વભવમાં વિવક્ષિત રાશિરૂપ સખ્યાને અનુભવ કરેલ છે જેથી એવા જીવેા પ્રથમ અપ્રથમ સમયમાં રહેનારા એકેન્દ્રિય જીવે કહેવાયછે હવે પછી પણ એજ પ્રમાણે સમજવુ' જેઈએ.
भ० ७१
| SR No. | 009327 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 17 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1972 |
| Total Pages | 812 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 54 MB |