Page Text
________________
प्रमेन्द्रका टीका श०३४ अ. श. १ सू०८ वा०पृथ्विकायानां स्थानादिनि० ४४३
'तत्थ णं जे ते विसमाउया विसमोववन्नगा ते णं मायया मायविसेसाहियं कम्मं पकरे वि' तत्र खलु ये ते विषमायुष्का विषमोपपन्नकारते खलु विमात्र विशेषाधिकं कर्म ज्ञानावरणीयादिकं प्रकुर्वन्ति, एने विमात्रस्थितिका चिपमायुषो विषमोपपन्नाः चिपमोपपन्नत्वाच्च योगवैषम्येण विमात्रविशेषाधिक कर्म कुर्वन्तीति ४ |
'से ते गोयमा ! वेमायविसेसाहियं वम्मं पकरेंति' तत् तेनार्थेन गौतम !, यावद् विमात्रविशेषाधिक कर्म मकुर्वन्ति, अत्र यावत्पदेन एवमुच्यते, अस्त्येकके तुल्यस्थितिकाः तुल्यविशेपाधिकं कर्म प्रकुर्वन्ति इत्यारभ्य अस्त्येकके विमात्रस्थितिका एतदन्त प्रकरणस्य संग्रहो भवतीति ।
विसेसाहियं कम्मं पक्करें 'ति' 'तथा जो एकेन्द्रिय जीव विषम आयुवाले होते हैं और विषम समय में उत्पन्न हुए होते हैं वे विषम स्थितिवाले होते हैं और विषम विशेषाधिक कर्मके बन्धक होते हैं । ४ तात्पर्य कहने को यही है कि जहाँ विषमकाल में उत्पन्न होता है वहां पर योंगों की विषमता है और उसकी विषमता से भिन्न भिन्न विशेषाधिक कर्मोकी बन्धकता है और जहां समान समय में उपपात है वहां योगों की समता है इससे वहां समान विशेपाधिक कर्मों की बन्धकता है ऐसा जानना चाहिये । 'से तेणट्टेणं गोयमा जाव वेमायविसेसाहियं कम्मं पकरेति' इसी कारण हे गौतम ! मैंने ऐसा कहा है कि वे एकेन्द्रिय जीव यावत् विषम विशेषाधिक कर्मका बन्ध करते हैं। यहां यास्पद से 'एवमुच्यते अस्त्येक के तुल्यस्थितिका तुल्यविशेषाधिक
सिमोवनगाण मायद्विइया वेमायविसेसाहिय कम्म' पकरेति' तथा એક ઈન્દ્રિયવાળા જીવા વિષય આયુષ્યવાળા હાય છે, અને વિષમ સમયમાં ઉત્પન્ન થાય છે, તે વિષમ સ્થિતિવાળા હોય છે અને વિષમ વિશેષાધિક કના ખધ કરનારા હોય છે. ૪ા આ કથનનુ તાત્પર્ય એ છે કે-જયાં વિષમ કાળમાં ઉત્પન્ન થાય છે, ત્યાં ચેાગેાનું વિષમપણ્ હાય છે. અને તે વિષમ પણાથી જુદા જુદા વિશેષાધિક કર્મોનું મધ પણુ રહે છે અને જ્યાં સમાન સમયમાં ઉત્પન્ન થવાનું કહેલ છે, ત્યાં યેગેનુ સમાનપણુ` છે. તેથી ત્યાં સમાન વિશેષાધિક કર્માનું ખધકપણું કહેલું છે તેમ સમજી લેવું 'से तेणट्टेण गोयमा ! जाव वैमायविसेसाहिय कम्म' पकरेति' मा भरथी હું ગૌતમ ! મેં એવુ* કહેલ છે કે-તે એક ઇન્દ્રિયવાળા જીવેા ચાવત્ વિષમ विशेषाधि उनी गंध उरे छे. मडियां यावत्यस्थी 'एवमुच्यते अरत्येक के
| SR No. | 009327 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 17 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1972 |
| Total Pages | 812 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 54 MB |