SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 313
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ " steerat ahet श०३३ अ. श०२ सु०१ कृष्ण लेश्याद्ये केन्द्रियनिरूपणम् २८१ ज्ञानावरणीयादिकाः कर्मप्रकृतयः प्रज्ञप्ताः, 'तहेब बंधंति, तहेव वेदेति' तथैव औधिकप्रथमो देशवदेव, कर्मकृती वैध्नन्ति तथैच-वेदयन्ति । वन्धनसूत्रे सप्तविधं बन्धका वा, अष्टविधबन्धका वा, सप्तविध बन्धकाः आयुर्वर्ज सतकर्मप्रकृति वन्धका अष्टविधबन्धकाः परिपूर्णाविधकर्ममकृति बन्धका भवन्ति । वेदनसूत्रे ज्ञानावरणीयाकर्मकृतयः, तया श्रोत्रेन्द्रियवध्यादिकाः स्पर्शेन्द्रियवध्यत्रजचतखः, तथानपुंसक वेदवध्य वेदद्वयं एवं चतुर्दशकर्म प्रकृतीनां वेदका भवन्ति इति भावः । 'सेवं भंते ! सेवं भंते ! त्ति' तदेवं भदन्त । तदेवं भदन्त । इति । हे भदन्त ! प्रकार से यहां पर भी आठ कर्म प्रकृतियों का सत्व जानना चाहिये, 'तहेव बंधति, तच वेदेति' तथा बन्धन सूत्र में जैसा कहा गया है कि ये जीव जब सात कर्मप्रकृतियों के बन्धक होते हैं तब आयुकर्म को छोड़कर शेष सात कर्मप्रकृतियों को बांधते है और जब आठ कर्मप्रकृतियों के बन्धक होते हैं - तब ये पूरे के पूरे आठ कर्मों को बांधते हैं तथा २ इसी प्रकार से ये उनका वेदन भी करते हैं । इस वेदन में ये ज्ञानावरणादिक आठ कर्मप्रकृतियों का, श्रोत्रेन्द्रि वध्य चक्षुरिन्द्रिय वष्य घ्राणेन्द्रिय वध्य जिवेन्द्रिय वध्य स्त्रीवेद वध्य पुरुषवेद वध्य इन. चौदह कर्मप्रकृतियों का वेदन करते हैं । स्पर्शनेन्द्रिय बध्य का वेदन इनको नहीं होता है, क्योंकि इनको तो स्पर्धानेन्द्रिय का उदय होता है । तथा नपुंमक वेदवाले होने से इनके उसके बध्य का भी अभाव रहता આ અભિલાપથી ઔધિક ઉદ્દેશામાં જે પ્રમાણે પહેલા ઉદ્દેશામાં આઠ ક પ્રકૃતિયા હાવાના સ’ધમાં કથન કર્યુ` છે. એજ પ્રમાણે અહિયાં પણ આઠ ક્રમ પ્રકૃતિચેાનુ` વિદ્યમાન પણુ' સમજવુ. 'तत्र बंधंति' तहेव वेदे 'ति' तथा गन्ध सूत्रमां के प्रमा उथन ४२ વામાં આવ્યુ છે કે- જીવેા જયારે સાતકમ પ્રકૃતિયાના અધ કરે છે, ત્યારે તે આયુક`ને છોડીને બાકીની સાતકમ પ્રકૃતિયાના બંધ કરે છે. અને જયારે આટકમ પ્રકૃતિયાના બંધ કરે છે, ત્યારે તેએ પુરેપૂરી આઠકમ' પ્રકૃતિને મંધ કરે છે. એજ પ્રમાણે તેઓનુ` વેદન પણ કરે છે. આ વેદનમાં તેએ જ્ઞાનાવરણીય વિગેરે આઠ કમ પ્રકૃતિયાનુ` શ્રોત્રેન્દ્રિયાવરણનુ` ચક્ષુ ઇન્દ્રિયાવરણનું, ઘ્રાણેન્દ્રિયાવરણનું, જીવા ઈન્દ્રિયાવરણુનુ સ્ત્રીવેદ્યાવરણનું, પુરૂષવેદ્ય વરણનુ આ રીતે આ ચૌદક પ્રકૃતિયાનું વેદન કરે છે. તેને સ્પશનન્દ્રિયાવરણનુ વેદન હાતુ' નથી. કૅમ કે તેઓને તે સ્પર્શેન્દ્રિયના ઉદય હાય છે; તથા નપું સક વેઢવાળા ઢાવાથી તેએના આવરણના અભાવ રહે છે. भ० ३६
SR No.009327
Book TitleBhagwati Sutra Part 17
Original Sutra AuthorN/A
AuthorGhasilal Maharaj
PublisherA B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Publication Year1972
Total Pages812
LanguageHindi, Sanskrit
ClassificationBook_Devnagari & agam_bhagwati
File Size54 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy